Ευαγγελία Ασημακοπούλου Ο λευκός καπνός από την Καπέλα Σιξτίνα σηματοδοτεί πάντα μια από τις πιο συγκινητικές στιγμές της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας. Η φράση «Habemus Papam!» (Έχουμε Πάπα) αποτελεί το αποκορύφωμα μιας πολυσέλιδης ιεροτελεστίας που συνδέεται με αιώνες παράδοσης και συμβολισμού. Αυτή η τελετουργική διαδικασία, που ξεκινά με το Κονκλάβιο και ολοκληρώνεται με την ευλογία Urbi et Orbi, δεν είναι απλώς μια διοικητική διαδικασία, αλλά μια ζωντανή έκφραση της συνεχούς ιστορίας της Εκκλησίας.
Η ιερή διαδικασία του Κονκλαβίου
Μόλις κηρυχθεί η έδρα του Πάπα κενή, είτε λόγω θανάτου είτε παραίτησης, οι Καρδινάλιοι κάτω των 80 ετών συγκεντρώνονται στη Ρώμη για το Κονκλάβιο. Αυτοί κλειδώνονται στην Καπέλα Σιξτίνα με απόλυτη απομόνωση από τον έξω κόσμο, μια πρακτική που καθιερώθηκε τον 13ο αιώνα για να αποφευχθούν εξωτερικές πιέσεις.
Κάθε μέρα διεξάγονται μέχρι τέσσερις ψηφοφορίες. Για να εκλεγεί Πάπας, ένας υποψήφιος πρέπει να συγκεντρώσει τουλάχιστον τα δύο τρίτα των ψήφων. Μετά από κάθε ψηφοφορία, οι ψήφοι καίγονται με ειδικές χημικές ουσίες που δίνουν στον καπνό το χαρακτηριστικό χρώμα: μαύρο για ανεπιτυχή ψηφοφορία, λευκό για επιτυχή εκλογή.
Κατά τη διάρκεια της μυστικής εκλογής Πάπα (Κονκλάβιο), ο μαύρος και ο λευκός καπνός είναι τα δύο «σήματα» που ενημερώνουν το πλήθος έξω από το Βατικανό για την πορεία της διαδικασίας. Το μυστικό βρίσκεται… στη χημεία.
Πώς παράγεται ο καπνός:
Μαύρος καπνός (fumata nera):
Βγαίνει όταν η ψηφοφορία δεν καταλήγει στην εκλογή Πάπα. Για να είναι σίγουρα μαύρος και ορατός, τα ψηφοδέλτια καίγονται με προσθήκη ειδικών χημικών ουσιών που προκαλούν μαύρο, παχύ καπνό (όπως καουτσούκ, ανθρακικά ή νιτρικά στοιχεία).Λευκός καπνός (fumata bianca):
Εκπέμπεται όταν ένας καρδινάλιος έχει εκλεγεί Πάπας με τα απαιτούμενα 2/3 των ψήφων. Στην καύση προστίθενται άλλες χημικές ουσίες – όπως χλωρικό κάλιο, λακτόζη και ρητίνες – που δημιουργούν καθαρό, λευκό καπνό.-
Από το 2005, για να είναι πιο σαφές το μήνυμα, έχει προστεθεί και ήχος από τις καμπάνες του Αγίου Πέτρου, ώστε να συνοδεύει τη λευκή καπνό όταν εκλέγεται ο νέος Πάπας.
Η δραματική στιγμή της ανακοίνωσης
Όταν επιτευχθεί η απαιτούμενη πλειοψηφία, ο νεοεκλεγείς ερωτάται αν δέχεται το αξίωμα. Αν η απάντηση είναι θετική, επιλέγει ένα νέο όνομα, συνήθως με συμβολική σημασία για την παπική του πορεία. Τότε ο Πρωτοδιάκονος εμφανίζεται στη Λότζα των Ευλογιών της Βασιλικής του Αγίου Πέτρου και ανακοινώνει την ιστορική φράση:
«Annuntio vobis gaudium magnum: Habemus Papam!»
(«Σας αναγγέλλω ένα μεγάλο χαρμόσυνο γεγονός: Έχουμε Πάπα!»)
Ακολουθεί η ανακοίνωση του πολιτικού και του παπικού ονόματος, ενώ το πλήθος στην Πλατεία του Αγίου Πέτρου ξεσπά σε ενθουσιώδεις επευφημίες.
Η πρώτη εμφάνιση και η νέα εποχή
Ο νέος Πάπας εμφανίζεται στη Λότζα για να δώσει την πρώτη του ευλογία Urbi et Orbi (Για την Πόλη και για τον Κόσμο). Αυτή η πρώτη δημόσια εμφάνιση είναι ιδιαίτερα σημαντική, καθώς δίνει τον τόνο για ολόκληρη την παπική θητεία. Ο Πάπας Φραγκίσκος, για παράδειγμα, έκανε ιστορία όταν ζήτησε πρώτα την ευχή του κόσμου πριν δώσει τη δική του μια χειρονομία ταπεινότητας που χαρακτήρισε την παπική του πορεία.
Σύμβολο ενότητας για 1,3 δισεκατομμύρια πιστούς
Η στιγμή του «Habemus Papam!» δεν είναι απλώς μια τελετουργική φόρμουλα. Για τους 1,3 δισεκατομμύρια Καθολικούς παγκοσμίως. Αποτελεί σύμβολο της συνέχειας της Αποστολικής Διαδοχής, έκφραση πνευματικής ενότητας σε έναν κόσμο γεμάτο διαιρέσεις και στιγμή ελπίδας για νέα καθοδήγηση
Από τον Ιωάννη Παύλο Β΄ που άλλαξε την πορεία της Εκκλησίας στον 20ό αιώνα, μέχρι τον Φραγκίσκο που προωθεί μεταρρυθμίσεις και διαλόγο, κάθε Πάπας γράφει τη δική του σελίδα στην ιστορία. Και όλα ξεκινούν με εκείνη τη μαγική στιγμή όπου ο λευκός καπνός και το «Habemus Papam!» αντηχούν σε όλο τον χριστιανικό κόσμο, υπενθυμίζοντας ότι η Εκκλησία συνεχίζει το ταξίδι της μέσα στον χρόνο.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
2ος Πανελλήνιος γραπτός διαγωνισμός: Βγήκε η προκήρυξη - Αιτήσεις από 29/4 έως 14/5
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 7/05
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
