Νίκος Τσούλιας Δεν συμφωνώ με την μάλλον γενικευμένη άποψη που ισχυρίζεται ότι υπάρχουν εποχιακοί αναγνώστες, ότι το καλοκαίρι και τα Χριστούγεννα έχουμε έκρηξη φιλαναγνωσίας.
Τη θεώρηση αυτή την στηρίζω σε δύο απλές παρατηρήσεις. Πρώτη, η σχέση μας με το διάβασμα κατά κανόνα είναι σχέση ερωτική. Το διάβασμα είναι πνευματική και συναισθηματική ανάγκη και επομένως είναι σχέση σταθερή και δεν υπόκειται στις μεταβολές των καιρών ούτε στη διαθεσιμότητα περισσότερου ελεύθερου χρόνου. Δεύτερη, αν παρατηρήσουμε τους χώρους που συχνάζουμε περισσότερο το καλοκαίρι (παραλία, πλατείες κλπ), δύσκολα θα δούμε ανθρώπους να κρατάνε βιβλία και να διαβάζουν.
Μια κάποια μεγαλύτερη κινητικότητα στη βιβλιοαγορά το καλοκαίρι δεν είναι αξιοσημείωτη και σε καμιά περίπτωση δεν αναθεωρεί την ασθενική εικόνα του λαού μας ως προς το διάβασμα. Πέραν τούτων, έχει ιδιαίτερη σημασία το περιεχόμενο και η ποιότητα των αναγνωσμάτων μας. Αν δεν διαβάζουμε αξιόλογα βιβλία (κλασικής λογοτεχνίας ή έγκυρα επιστημονικά, φιλοσοφικά, πολιτικά κλπ δοκίμια) και εξαντλούμε την αναγνωστική μας διάθεση σε λαϊκίστικα βιβλία και έντυπα, τότε η όλη φιλαναγνωσία μας δεν έχει ορίζοντα πνευματικής καλλιέργειας και αισθητικής αξίας.
Στο μη ποιοτικό διάβασμα έχει συμβάλλει και το διαδίκτυο ή, πιο ορθά, η κακή αξιοποίηση του. Και εδώ επιλέγεται τα εύκολα αναγνώσματα – μέχρι και τα περίφημα fake news ασκούν …γοητεία – παρά το γεγονός ότι εδώ βρίσκουμε πνευματικούς θησαυρούς (από την αρχαία γραμματεία μέχρι πρόσφατα επιστημονικά άρθρα) εντελώς δωρεάν.
Θεωρώ πολύ σημαντικά τα κριτήρια επιλογής βιβλίων για διάβασμα. Κυκλοφορούν πολλά βιβλία, πολλά καλά βιβλία από τα οποία πρέπει να επιλέγουμε κάθε φορά τα καλύτερα για τη δική μας κουλτούρα αλλά και πολλά βιβλία άχρηστα ή που έχουν να σου προσφέρουν ελάχιστα πράγματα.
Παρατηρώ και κάτι άλλο. Προϊόντος του χρόνου, γινόμαστε πιο επιλεκτικοί και πιο απαιτητικοί και πιο καλοί κριτές για την επιλογή των διαβασμάτων μας – και αυτό είτε γιατί έχουμε ολοένα και περισσότερη και κυρίως καλύτερη γνωσιακή σκευή είτε γιατί μετράμε πιο καλά τη ροή της ζωής μας.
Τελειώνοντας, δεν συμφωνώ καθόλου με την άποψη που ισχυρίζεται ότι το καλοκαίρι δεν είναι για «βαριά βιβλία» και αντίθετα ενδείκνυται για …ανάλαφρα, για να ξεκουραστούμε! Το καλοκαίρι είναι κατ’ εξοχή εποχή αναζήτησης της πορείας της ζωής μας και του εαυτού μας – και ως εκ τούτου απαιτεί βιβλία στοχασμού και βιβλία πραγματικής λογοτεχνίας.
Άλλωστε, πολύ σωστά ο Λουί Αραγκόν λέει κάτι απλό μα και απόλυτα σωστό: «Η λογοτεχνία είναι μια σοβαρή υπόθεση για μια χώρα. Είναι πρώτα απ’ όλα το πρόσωπό της»!
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Προσκλητήριο Προσλήψεων Εκπαιδευτών Ενηλίκων: Αφορά όλα τα πτυχία ΑΕΙ-ΤΕΙ
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 29/10
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
