Alfavita Newsroom Στα εν χρήσει ετυμολογικά λεξικά της Αρχαίας Ελληνικής πιθανολογείται η ετυμολογία του ρήμ. αγανακτώ από το επίρρ. άγαν + το ρ. έχω.Ειδικότερα εικάζεται ότι κάποτε υπήρχε η αμάρτυρη λέξη * αγανέκτης > *αγανάκτης και εξ αυτής προήλθε το ρ. αγανακτώ ( κατά το πλεονέκτης > πλεονεκτώ) (Frisk, Chantraine).
Η ανωτέρω ετυμολογική ερμηνεία όμως κρίνεται κατά τη γνώμη μας ως απορριπτέα για τον απλούστατο λόγο ότι εν τοιαύτη περιπτώσει τα ρ. πλεονεκτώ και αγανακτώ θα ήταν συνώνυμα, όπερ άτοπον.
Η εκτίμησή μας είναι ότι το ρ. αγανακτώ προέρχεται από το άγαν + άχθ(-ομαι) (< άχθος) + κατάλ. –έω : > *αγαναχθέω > (με τροπή των δασέων στα αντίστοιχα ψιλά) αγανακτέω, -ώ.Συνηγορεί δε προς τούτο εμμέσως και ο Πλάτων με το ακόλουθο απόσπασμα από τον Φαίδωνα: «… υμάς τε απολείπων και τους ενθάδε δεσπότας ου χαλεπώς φέρω ουδ’ αγανακτώ ηγούμενος κακεί ουδέν ήττον ή ενθάδε δεσπόταις τε αγαθοίς εντεύξεσθαι και ετέροις…» (Πλάτ. Φαίδων 69d-e).Παρατηρητέο το κλιμακωτό σχήμα του πλατωνικού λόγου στη φράση «ου χαλεπώς φέρω ουδ’ αγανακτώ».
Τέλος, όσον αφορά στη μτχ αγανακτισμένος που είναι μέσου-παθητικού τύπου, ενώ το ρ. αγανακτώ είναι ενεργ. τύπου (με παθητ. σημασία), εκτιμάται ότι η σημασιολο-γική συνάφεια και συνωνυμία με το ρ. εξοργίζομαι προκάλεσε κατ’ αναλογία προς το εξοργισμένος το δημώδες αγανακτισμένος.
Και το επικαιρικό σχόλιό μας: Οι πολιτικο-οικονομικές συνθήκες των τελευταίων ετών προκάλεσαν αγανάκτηση τουλάχιστον σε μια σημαντική μερίδα των πολιτών στη χώρα μας και σε άλλες χώρες.Αγανακτισμένοι πολίτες γιά ανάλογες αιτίες καταγράφονται από την Ιστορία ήδη από την αρχαιότητα.Αυτούς τους πολίτες ανακούφισε και απέδωσε την προσωπική τους αξιοπρέπεια ο μεγάλος νομοθέτης και πολιτικός Σόλων με την περίφημη Σεισάχθεια , αποσείοντας το δυσβάστακτο άχθος
των χρεών τους.Τον εμιμήθηκε κατόπιν και ο Ιούλιος Καίσαρ ο οποίος «σεισαχθεία τινί εκούφιζε τους χρεωφειλέτας».Θέλουμε να ελπίζουμε ότι και οι σημερινοί πολιτικοί ηγέτες –που είναι εκτεθειμένοι σφόδρα έναντι των πολιτών και της Ιστορίας- την υστάτη αυτή ώρα θα λάβουν υπόψη την Ελληνορωμαική παράδοση της φιλάνθρωπης αντιμετώπισης και κάπως θα μιμηθούν τους υπέρτερους εκ των παλαιοτέρων προς όφελος των πολιτών.
Ει δ’ άλλως, θα φέρουν μεν το δημοκρατικό μανδύα , θα κινούνται όμως στα όρια της τυραννικής και απάνθρωπης πολιτικής συμπεριφοράς !
Ι.Ν.Ηλιούδης,δ.Φ., σχολ. σύμβ. Φιλολόγων Λάρισας
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Ιστορική νίκη στο Τζόκερ: 19,89 εκατομμύρια ευρώ σε έναν παίκτη με μόνο 5 ευρώ
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 18/8
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
