Πυρηνικές… υποθέσεις

Μέχρι να το επιτρέψει η εξέλιξη της τεχνολογίας η εικόνα για το κέντρο της Γης ήταν για τον περισσότερο κόσμο εκείνη που περιέγραφαν οι συγγραφείς φαντασίας. Απεικόνιζε συνήθως έναν τόπο με χαρακτηριστικά κοινά με εκείνα της επιφάνειας όπου ζουν διαφόρων ειδών παράξενα όντα και πλάσματα. Κάποια στιγμή οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι στο κέντρο της Γης υπάρχει ένας πυρήνας η λειτουργία του οποίου καθορίζει σε μεγάλο βαθμό και τη λειτουργία του πλανήτη μας. Ακόμη και τώρα δεν υπάρχει τεχνική δυνατότητα να πλησιάσουμε τον πυρήνα ώστε να γίνουν εκεί απευθείας παρατηρήσεις των φαινομένων του, καθημερινά όμως η επιστημονική έρευνα αναδεικνύει νέες πτυχές των μηχανισμών του.

Ο πυρήνας της Γης αποτελείται από δύο στρώματα: το εξωτερικό και το εσωτερικό. Το εξωτερικό στρώμα αποτελείται κυρίως από λιωμένο σίδηρο και το εσωτερικό από στερεό σίδηρο, ενώ και στα δύο στρώματα υπάρχουν και μικρές ποσότητες νικελίου. Ειδικοί από μεγάλους ευρωπαϊκούς επιστημονικούς και ερευνητικούς οργανισμούς και ιδρύματα πραγματοποίησαν πρόσφατα πειράματα προσπαθώντας να μετρήσουν τη θερμοκρασία που επικρατεί στον πυρήνα του πλανήτη μας. Μια νέα μελέτη δείχνει ότι ο πυρήνας της Γης είναι πιο καυτός από όσο πιστεύαμε. Η νέα μέτρηση κατέδειξε ότι η θερμοκρασία του κυμαίνεται γύρω στους 6.000 βαθμούς Κελσίου. Οι ως σήμερα υπολογισμοί τοποθετούσαν τη θερμοκρασία του πυρήνα γύρω στους 5.000 βαθμούς Κελσίου.

Ερευνητές του Πανεπιστημίου Στάνφορντ στις ΗΠΑ αποφάσισαν να μελετήσουν τις ιδιότητες του εσωτερικού πυρήνα και ειδικότερα τις μηχανικές αντοχές του. Εξέθεσαν ένα έλασμα σιδήρου σε πιέσεις 200 γιγαπασκάλ, πίεση δύο εκατομμύρια φορές μεγαλύτερη από την ατμοσφαιρική. Να σημειωθεί ότι ο πυρήνας της Γης δέχεται ακόμη μεγαλύτερες πιέσεις από αυτήν του πειράματος.

Οι ερευνητές μέτρησαν την ταχύτητα με την οποία ταξίδευαν στο έλασμα παραμορφωτικά κύματα και ακολούθως μέτρησαν την πυκνότητα του ελάσματος από την οποία προέκυπτε και η αντοχή του. Στη συνέχεια έκαναν τις σχετικές αναγωγές με τις συνθήκες που επικρατούν στον πυρήνα της Γης. «Ο σίδηρος είναι τελικά λιγότερο ανθεκτικός από όσο πιστεύαμε όταν εκτίθεται σε ακραίες πιέσεις και θερμοκρασίες»αναφέρει η Αριάνα Γκλίσον, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας.

Τα ευρήματα της νέας έρευνας βοηθούν στην καλύτερη κατανόηση των φαινομένων που λαμβάνουν χώρα στον πυρήνα του πλανήτη μας, το κύριο όσο και μυστηριώδες χαρακτηριστικό του οποίου είναι ότι δεν έχει ομοιόμορφη δομή και συμπεριφορά. Εχει διαπιστωθεί, π.χ., ότι τα σεισμικά κύματα που ταξιδεύουν μέσα στη Γη κινούνται 3% ταχύτερα από τον έναν πόλο στον άλλον από ό,τι όταν κινούνται κατά μήκος του ισημερινού. «Αυτό είναι πραγματικά παράξενο» τονίζει η Γκλίσον.

Ερευνητές στη Βρετανία δημοσίευσαν πριν από λίγες ημέρες στην επιθεώρηση «Nature» μια μελέτη στην οποία παρουσιάζουν τη σαφέστερη απεικόνιση της διάρκειας του εικοσιτετραώρου μας για τα τελευταία 50 χρόνια. Οι επιστήμονες κατέγραψαν τρεις διαφορετικούς παράγοντες που προκαλούν «λόξιγκα» στην κίνηση της Γης καθώς αυτή γυρίζει γύρω από τον εαυτό της και αυξομειώνουν έτσι κατά κλάσματα του δευτερολέπτου τη διάρκεια της ημέρας μας σε τρεις διαφορετικούς κύκλους (κάθε 10 χρόνια, κάθε 5,9 χρόνια και σε τυχαία διαστήματα).

Οι ειδικοί θεωρούν ότι οι κύκλοι αυτοί προκύπτουν από γεωλογικές διαδικασίες που συντελούνται στο εσωτερικό του πλανήτη μας. Συγκεκριμένα πιστεύεται ότι αιτία τους είναι οι αλληλεπιδράσεις ανάμεσα στον ρευστό πυρήνα και στον στερεό μανδύα της Γης, οι οποίοι, καθώς έρχονται σε επαφή μεταξύ τους με διάφορους τρόπους, αλλάζουν αναλόγως τη γωνιακή ταχύτητα ή τη στροφορμή της.