Λεωνίδας Βουρλιώτης Καμπανάκι κινδύνου για την κάλυψη των κενών στα σχολεία χτυπά ο Πανελλήνιος Σύλλογος Αναπληρωτών Νηπιαγωγών (ΠΑΣΑΝ), μετά τα στοιχεία της Γ΄ φάσης προσλήψεων όπου 1.586 αναπληρωτές δεν αποδέχτηκαν τις θέσεις τους.
Ο Σύλλογος, με εκτενή ανακοίνωσή του, περιγράφει μια ολοένα πιο ασφυκτική πραγματικότητα: από τη στέγαση και την οικονομική επιβάρυνση, μέχρι την εργασιακή εξουθένωση, τις ελλείψεις σε ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και το κλίμα διοικητικής πίεσης που –όπως τονίζουν– αποτρέπει τους εκπαιδευτικούς από το να παραμείνουν ή να αποδεχτούν νέες τοποθετήσεις.
Κάνει λόγο για «αδιέξοδη κατάσταση» για χιλιάδες αναπληρωτές και αναπληρώτριες, ενώ θέτει το κεντρικό ερώτημα: «Πώς μπορεί ένας νέος ή μία νέα εκπαιδευτικός να επιλέξει και να παραμείνει στο επάγγελμα, όταν απουσιάζουν τόσο τα οικονομικά όσο και τα θεσμικά κίνητρα;»
Παράλληλα, ο ΠΑΣΑΝ καταθέτει δέσμη συγκεκριμένων προτάσεων, από αναπροσαρμογή των μισθών και στεγαστικά επιδόματα, έως εξομοίωση αδειών, ουσιαστική υγειονομική κάλυψη, αύξηση μοριοδοτήσεων και βελτίωση του εργασιακού περιβάλλοντος.
Αναλυτικά η ανακοίνωση του ΠΑΣΑΝ
«Μη κάλυψη κενών θέσεων αναπληρωτών/τριων
Αξιότιμοι/ες κύριοι/ες,
Με αφορμή το γεγονός ότι 1586 αναπληρωτές/τριες δεν αποδέχτηκαν τις κενές θέσεις κατά την πρόσληψη τους στην Γ΄ φάση, θεωρούμε απαραίτητο να αναδείξουμε τους πραγματικούς λόγους που οδηγούν ολοένα και περισσότερους/ες συναδέλφους στην άρνηση ανάληψης υπηρεσίας ή στην οριστική αποχώρηση από το επάγγελμα.
Η κατάσταση που βιώνουν οι αναπληρωτές/τριες είναι πια αδιέξοδη.
Α. Οι λόγοι της αποχής και της άρνησης είναι οι εξής:
Χαμηλή μισθοδοσία. Οι μισθοί των αναπληρωτών/τριών δεν επαρκούν ούτε για τα βασικά έξοδα διαβίωσης. Με τιμές ενοικίων που ξεπερνούν συχνά τα 500–700€ σε νησιά και αστικά κέντρα και με την ακρίβεια στα τρόφιμα, στη μετακίνηση και στη θέρμανση, είναι οικονομικά αδύνατο να ανταποκριθεί ένας/μία νέος/α εκπαιδευτικός.
Στέγαση: Α) Οι τιμές των ενοικίων έχουν εκτοξευθεί, καθιστώντας αδύνατη την κάλυψή τους με τον μισθό ενός/μιας εκπαιδευτικού, ειδικά όταν το σχολείο βρίσκεται σε περιοχές με έντονη τουριστική δραστηριότητα. Τα ενοίκια στην Αθήνα και στα νησιά ξεπερνούν τα 500-600 ευρώ. Β) Οι χιλιάδες εκπαιδευτικοί αναπληρωτές/τριες που προσλαμβάνονται με τη Β' φάση ή σε μεταγενέστερες φάσεις, δηλαδή μετά τον Σεπτέμβριο, αντιμετωπίζουν σοβαρή αδυναμία εύρεσης στέγης.
Συνεχόμενες μετακινήσεις από τόπο σε τόπο, κάθε χρόνο. Κάθε Σεπτέμβριο αλλάζει ο τόπος εργασίας και κατοικίας. Οι αναπληρωτές/τριες μετακινούνται συνεχώς, νοικιάζοντας σπίτια που συχνά τους ζητούν να εγκαταλείψουν από τον Μάρτιο ή τον Απρίλιο για λόγους τουριστικής εκμετάλλευσης. Αυτή η συνεχής μετακόμιση και αβεβαιότητα καταρρακώνει την ψυχολογία και την ποιότητα ζωής.
Ζητήματα υγείας: Από τα κυριότερα ζητήματα που αποτρέπει τους εκπαιδευτικούς να αποδεχτούν την θέση τους. Α) Οι αναπληρωτές/τριες έχοντας αρκετά περιορισμένες αναρρωτικές άδειες αγχώνονται σε περίπτωση χρήσης αυτών, διότι χάνουν το μισό ημερομίσθιο. Η έλλειψη ουσιαστικής ιατροφαρμακευτικής κάλυψης και στήριξης εντείνει το άγχος και την εργασιακή ανασφάλεια. Β) Στις νησιωτικές και δυσπρόσιτες περιοχές δεν υπάρχει ιατροφαρμακευτική περίθαλψη ούτε για τους ίδιους τους εκπαιδευτικούς ούτε και για τις οικογένειες τους (μητέρες με παιδιά). Γ) Άδεια ανατροφής: Η δυσμενής και επισφαλής ρύθμιση των δικαιωμάτων στην άδεια ανατροφής (και μητρότητας) για τις αναπληρώτριες εκπαιδευτικούς οδηγεί σε μεγάλο ποσοστό μη αποδοχής των θέσεων που τους προσφέρονται, με αποτέλεσμα τη δημιουργία λειτουργικών κενών στα σχολεία.
Εργασιακή εξουθένωση (burn out). Οι εκπαιδευτικοί, τόσο της γενικής όσο και της ειδικής αγωγής, έχουν επωμιστεί πολλαπλούς ρόλους: διδασκαλία σε υπερμεγέθη τμήματα (25 μαθητών), μη κάλυψη κενών, υπερβολική γραφειοκρατία, συμμετοχή σε πλήθος προγραμμάτων, διοικητικές υποχρεώσεις και ταυτόχρονα έλλειψη υποστηρικτικών δομών. Το αποτέλεσμα είναι ψυχική και σωματική εξουθένωση, απογοήτευση και τελικά απομάκρυνση από το λειτούργημα που πολλοί ονειρεύτηκαν διαφορετικά.
Τα οδοιπορικά έξοδα (μετακίνησης) καλύπτονται μόνο για τους/τις εκπαιδευτικούς συγκεκριμένων ειδικοτήτων, ενώ εξαιρούνται οι εκπαιδευτικοί των υπόλοιπων κλάδων.
- Η μοριοδότηση των δυσπρόσιτων και απομακρυσμένων περιοχών είναι είτε ανεπαρκής είτε δυσανάλογα χαμηλή σε σχέση με τον πραγματικό βαθμό δυσκολίας (π.χ., μετακίνηση, διαβίωση, κόστος) που αντιμετωπίζουν οι εκπαιδευτικοί που υπηρετούν σε αυτές.
- Παρατηρείται μια σημαντική αποσύνδεση (χάσμα) μεταξύ των ακαδημαϊκών προσόντων, των γνώσεων, της εμπειρίας και του πραγματικού μισθού των εργαζομένων.
Κλίμα φόβου και αυθαιρεσίας στη διοίκηση. Παρατηρείται συχνά αυθαίρετη συμπεριφορά από ορισμένους/ες συμβούλους και διευθύνσεις: Προφορικές εντολές χωρίς γραπτή κάλυψη, συνεχής απειλή πειθαρχικών διαδικασιών, απαξιωτική στάση απέναντι στους/στις εκπαιδευτικούς, κλίμα φόβου που εμποδίζει τη δημιουργική και ελεύθερη παιδαγωγική έκφραση. Όλα αυτά καλλιεργούν την αίσθηση πως οι εκπαιδευτικοί δεν έχουν φωνή, ούτε σεβασμό ως ισότιμοι επαγγελματίες.
Απουσία πραγματικής στήριξης από το σύστημα. Οι ευθύνες μετακυλίονται από τον έναν στον άλλον και καταλήγουν πάντα στον/στην εκπαιδευτικό. Ακόμη και όταν εκείνος/η δίνει τον καλύτερο εαυτό του/της, συχνά βρίσκεται να αντιμετωπίζει ΕΔΕ ή απειλές τιμωρίας. Το μήνυμα που λαμβάνουν οι νέοι/ες εκπαιδευτικοί είναι σαφές: "κανείς δεν θα σε στηρίξει".Β. Εύλογο ερώτημα
Μέσα σε αυτό το κλίμα ανασφάλειας, φόβου και απαξίωσης ως προς το επάγγελμα του/της εκπαιδευτικού, πώς να δελεάσεις έναν νέο ή μία νέα εκπαιδευτικό να ακολουθήσει αυτό το επάγγελμα; Δεν υπάρχει κανένα κίνητρο, ούτε οικονομικό, ούτε ηθικό, ούτε επαγγελματικό.
Γ. Προτάσεις – Λύσεις:
Αναπροσαρμογή μισθών: Α) Άμεση αύξηση βασικού μισθού αναπληρωτών/τριών και μονίμων. Άμεση αναμόρφωση του μισθολογικού πλαισίου, ώστε να συνδεθεί άμεσα η μισθολογική εξέλιξη με τα ακαδημαϊκά προσόντα (Μεταπτυχιακά, Διδακτορικά, Δεύτερα Πτυχία) και η επαγγελματική εμπειρία, επιβραβεύοντας την συνεχή επιμόρφωση και εξειδίκευση. Β) Επίδομα στέγασης και μετακίνησης για όσους/ες υπηρετούν μακριά από τον τόπο κατοικίας τους. Γ) Επαναφορά δώρων.
Μέριμνα για την στέγαση: Α) Ειδικό επίδομα στέγασης. Β) Δημιουργία στεγαστικών λύσεων (κρατικά διαμερίσματα, επιδοτούμενα ενοίκια). Γ) Ρύθμιση ώστε να μην απομακρύνονται οι αναπληρωτές/τριες από τα σπίτια τους πριν τη λήξη της σχολικής χρονιάς με νομική ισχύ, ώστε να απαγορεύεται η διακοπή της μίσθωσης για λόγους τουριστικής εκμετάλλευσης πριν την ολοκλήρωση της σύμβασης του/της εκπαιδευτικού.
Ζητήματα υγείας: Α) Εξομοίωση Αναρρωτικών Αδειών: Πλήρης εξομοίωση του δικαιώματος χρήσης αναρρωτικών αδειών των αναπληρωτών/τριών με τους/τις μόνιμους/ες εκπαιδευτικούς, χωρίς την απώλεια του μισού ημερομισθίου, ώστε να μην υπάρχει άγχος για την οικονομική επιβάρυνση. Β) Πλήρης Υγειονομική Κάλυψη: Ενίσχυση των ιατροφαρμακευτικών υποδομών (Κέντρα Υγείας, Περιφερειακά Ιατρεία) στις νησιωτικές και δυσπρόσιτες περιοχές με μόνιμο ιατρικό και παραϊατρικό προσωπικό (συμπεριλαμβανομένου παιδίατρου), διασφαλίζοντας την πρόσβαση σε περίθαλψη για τους/τις εκπαιδευτικούς και τις οικογένειές τους. Γ) Πλήρης Άδεια Ανατροφής: Πλήρης εξομοίωση των δικαιωμάτων των αναπληρωτριών σε άδεια μητρότητας και ανατροφής με τις μόνιμες εκπαιδευτικούς, εξασφαλίζοντας την πλήρη μισθολογική και ασφαλιστική κάλυψη χωρίς απώλεια μορίων ή φόβο απώλειας της επόμενης πρόσληψης.
Καθολική Κάλυψη Οδοιπορικών: Επέκταση της κάλυψης των οδοιπορικών εξόδων μετακίνησης σε όλους τους/τις εκπαιδευτικούς, ανεξαρτήτως κλάδου ή ειδικότητας, εφόσον αποδεδειγμένα μετακινούνται μεταξύ σχολικών μονάδων ή για την εκτέλεση υπηρεσίας.
Αποσυμφόρηση τμημάτων και κάλυψη κενών. Μείωση μαθητών/τριών ανά τάξη στο νηπιαγωγείο.
- Τμήμα 4–6 ετών: μέγιστο 20 μαθητές ανά τμήμα.
- Μέγιστο αριθμό 15-18 μαθητών όταν φοιτούν νήπια με αναπηρίες/ΕΑΕ.
Μοριοδότηση δυσπρόσιτων περιοχών: Άμεση αναπροσαρμογή προς τα πάνω της μοριοδότησης των δυσπρόσιτων, απομακρυσμένων και νησιωτικών περιοχών, ώστε τα μόρια να αντικατοπτρίζουν δίκαια τον πραγματικό βαθμό δυσκολίας (κόστος διαβίωσης, έλλειψη υποδομών) και να λειτουργούν ως ισχυρό κίνητρο για την προσέλκυση και παραμονή εκπαιδευτικών.
- Σεβασμός και εμπιστοσύνη στον/στην εκπαιδευτικό. Ενίσχυση του παιδαγωγικού ρόλου και της αυτονομίας του/της. Ουσιαστική επιμόρφωση και ψυχολογική στήριξη προσωπικού.
- Δημιουργία υγιούς διοικητικού περιβάλλοντος βασισμένου στο διάλογο, όχι στο φόβο.
- Διασφάλιση της γραφειοκρατικής νομιμότητας και της αποφυγής προφορικών εντολών χωρίς γραπτή κάλυψη, με στόχο την προστασία των εκπαιδευτικών από την αυθαιρεσία.
Διαφανείς Διαδικασίες: Θέσπιση σαφών, διαφανών και αμερόληπτων πειθαρχικών διαδικασιών, οι οποίες να διασφαλίζουν τη σωστή και δίκαιη εξέταση των υποθέσεων.
- Προοπτική μονιμότητας και επαγγελματικής εξέλιξης. Μόνιμοι διορισμοί με σταθερά κριτήρια. Θεσμική και οικονομική αναγνώριση της εμπειρίας των αναπληρωτών/τριών.
Οι εκπαιδευτικοί δεν ζητούν προνόμια, ζητούν σεβασμό, αξιοπρέπεια και δυνατότητα να ζήσουν από το έργο τους.
Αν δεν αλλάξει άμεσα το πλαίσιο, το φαινόμενο της μη κάλυψης θέσεων θα ενταθεί, με δραματικές συνέπειες για τα σχολεία, τους/τις μαθητές/τριες και το μέλλον της εκπαίδευσης στη χώρα μας.
Με εκτίμηση,
Το ΔΣ του Πανελληνίου Συλλόγου Αναπληρωτών Νηπιαγωγών (ΠΑΣΑΝ)»
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ChatGpt για όλους: Παρέχεται σε 100.000 υποψήφιους πανελλαδικά ως 20/11
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 20/11
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
