Βιβλίο στο σχολείο
Ο πλούτος της ελληνικής γλώσσας

Στη σημερινή χρήση, η λέξη οικουμένη εμφανίζεται σποραδικά:

  • στη φράση «η χριστιανική οικουμένη»

  • ή σε ύφος ποιητικό ή φιλοσοφικό, ως συνώνυμο της ανθρωπότητας.

Κι όμως, πρόκειται για μία από τις πιο βαθειές, ολοκληρωμένες και οικουμενικές έννοιες που γέννησε η ελληνική γλώσσα.

Ετυμολογία

Η λέξη οἰκουμένη (θηλ. ουσ.) προέρχεται από τη μετοχή οἰκουμένη [γῆ], δηλαδή:

«η γη που κατοικείται», από το ρήμα οἰκέω = κατοικώ, εγκαθίσταμαι.

Ας την αναλύσουμε:

  • οἶκος = σπίτι

  • οἰκέω = κατοικώ

  • → οἰκουμένη = «η κατοικημένη γη», δηλαδή το σύνολο του κόσμου όπου ζουν άνθρωποι

Αρχικά η λέξη δήλωνε τον γνωστό, προσπελάσιμο, πολιτισμένο κόσμο, σε αντίθεση με τις αχαρτογράφητες περιοχές και τις «βαρβαρικές» εκτάσεις.

Από την αρχαιότητα έως τον Χριστιανισμό

Στην εποχή του Ηροδότου, του Αριστοτέλη και του Ερατοσθένη, η οἰκουμένη προσδιοριζόταν γεωγραφικά: ο γνωστός κόσμος, κυρίως γύρω από τη Μεσόγειο. Καθώς οι Έλληνες ταξίδευαν, κατακτούσαν και αντάλλασσαν πολιτισμούς, η έννοια της οικουμένης διευρυνόταν, από εθνοκεντρική σε ανθρωποκεντρική.

Με την έλευση του Μεγάλου Αλεξάνδρου, η οικουμένη έλαβε και πολιτική διάσταση: ήταν ο κόσμος που ενοποιούνταν υπό έναν κοινό πολιτισμό, τη λεγόμενη ελληνιστική κοινή.

Αργότερα, ο Χριστιανισμός κληρονόμησε και επανανοηματοδότησε τη λέξη. Στην Καινή Διαθήκη και στην πατερική γραμματεία, οικουμένη σημαίνει όλη η ανθρωπότητα, ως αποδέκτης του Θείου Λόγου. Έτσι γεννήθηκε ο όρος οικουμενική Εκκλησία — αυτή που δεν περιορίζεται από έθνη, σύνορα ή φυλές.

Από το Αρχαίο στο Σήμερα

Η λέξη οικουμένη σήμερα ακούγεται κυρίως σε υψηλόφωνα συμφραζόμενα:

  • «οικουμενικός πατριάρχης»

  • «οικουμενική συνείδηση»

  • «οικουμενική προσέγγιση των προβλημάτων»

 

Όμως η βαθύτερη σημασία της δεν έχει χαθεί:

η οικουμένη είναι η γη όχι απλώς ως τόπος διαβίωσης, αλλά ως κοινό σπίτι του ανθρώπου.

Ένα νοητό «οἶκος» όπου όλοι οι λαοί, οι πολιτισμοί και οι γλώσσες συγκατοικούν, με ό,τι αυτό συνεπάγεται: αλληλεγγύη, ευθύνη, ορίζοντα.

Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα

ΕΟΦ: Ανακαλείται παρτίδα του δημοφιλούς αντιβιοτικού Fucidin – Τι επικίνδυνο βρέθηκε στα χάπια

Voucher 2250 ευρώ σε ανέργους με ΚΑΥΑΣ DYPAHS - ΞΕΚΙΝΗΣΤΕ ΑΜΕΣΑ ΣΤΟ ΕΚΕΚ ΕΔΩ

Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς

Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 1/8

ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ

Google news logo Ακολουθήστε το Alfavita στo Google News Viber logo Ακολουθήστε το Alfavita στo Viber

σχετικά άρθρα

samaras
Αντώνης Σαμαράς: «Αλαζόνας και πολιτικά θρασύς ο Μητσοτάκης – Η ΝΔ έχει υποστεί μετάλλαξη»
«Η Νέα Δημοκρατία έχει υποστεί μετάλλαξη – παραγγέλνεις ΝΔ και σου έρχεται στο πιάτο Ποτάμι, Σημιτικό ΠΑΣΟΚ και… ολίγη από ΝΔ»
Αντώνης Σαμαράς: «Αλαζόνας και πολιτικά θρασύς ο Μητσοτάκης – Η ΝΔ έχει υποστεί μετάλλαξη»
elmepa eidiki agwgi
Σταθερά στην κορυφή: Σε ανοδική πορεία στην Κρήτη το Τμήμα ΔΕΤ του ΕΛΜΕΠΑ
Στο Τμήμα Διοικητικής Επιστήμης και Τεχνολογίας (ΔΕΤ) του ΕΛΜΕΠΑ, σύμφωνα με τα φετινά αποτελέσματα των πανελληνίων εξετάσεων, πέτυχαν 134 φοιτητές...
Σταθερά στην κορυφή: Σε ανοδική πορεία στην Κρήτη το Τμήμα ΔΕΤ του ΕΛΜΕΠΑ
apoliseis.jpg
«Εκδικητική απόλυση» εκπαιδευτικού από μεγάλο φροντιστηριακό οργανισμό
Σωματεία: “Απειλείσαι αν απεργήσεις, απολύεσαι αν συνδικαλίζεσαι” – Ζητούν να παρθούν πίσω οι απολύσεις εκπαιδευτικών
«Εκδικητική απόλυση» εκπαιδευτικού από μεγάλο φροντιστηριακό οργανισμό