Alfavita Newsroom Στη σημερινή χρήση, η λέξη οικουμένη εμφανίζεται σποραδικά:
στη φράση «η χριστιανική οικουμένη»
ή σε ύφος ποιητικό ή φιλοσοφικό, ως συνώνυμο της ανθρωπότητας.
Κι όμως, πρόκειται για μία από τις πιο βαθειές, ολοκληρωμένες και οικουμενικές έννοιες που γέννησε η ελληνική γλώσσα.
Ετυμολογία
Η λέξη οἰκουμένη (θηλ. ουσ.) προέρχεται από τη μετοχή οἰκουμένη [γῆ], δηλαδή:
«η γη που κατοικείται», από το ρήμα οἰκέω = κατοικώ, εγκαθίσταμαι.
Ας την αναλύσουμε:
οἶκος = σπίτι
οἰκέω = κατοικώ
→ οἰκουμένη = «η κατοικημένη γη», δηλαδή το σύνολο του κόσμου όπου ζουν άνθρωποι
Αρχικά η λέξη δήλωνε τον γνωστό, προσπελάσιμο, πολιτισμένο κόσμο, σε αντίθεση με τις αχαρτογράφητες περιοχές και τις «βαρβαρικές» εκτάσεις.
Από την αρχαιότητα έως τον Χριστιανισμό
Στην εποχή του Ηροδότου, του Αριστοτέλη και του Ερατοσθένη, η οἰκουμένη προσδιοριζόταν γεωγραφικά: ο γνωστός κόσμος, κυρίως γύρω από τη Μεσόγειο. Καθώς οι Έλληνες ταξίδευαν, κατακτούσαν και αντάλλασσαν πολιτισμούς, η έννοια της οικουμένης διευρυνόταν, από εθνοκεντρική σε ανθρωποκεντρική.
Με την έλευση του Μεγάλου Αλεξάνδρου, η οικουμένη έλαβε και πολιτική διάσταση: ήταν ο κόσμος που ενοποιούνταν υπό έναν κοινό πολιτισμό, τη λεγόμενη ελληνιστική κοινή.
Αργότερα, ο Χριστιανισμός κληρονόμησε και επανανοηματοδότησε τη λέξη. Στην Καινή Διαθήκη και στην πατερική γραμματεία, οικουμένη σημαίνει όλη η ανθρωπότητα, ως αποδέκτης του Θείου Λόγου. Έτσι γεννήθηκε ο όρος οικουμενική Εκκλησία — αυτή που δεν περιορίζεται από έθνη, σύνορα ή φυλές.
Από το Αρχαίο στο Σήμερα
Η λέξη οικουμένη σήμερα ακούγεται κυρίως σε υψηλόφωνα συμφραζόμενα:
«οικουμενικός πατριάρχης»
«οικουμενική συνείδηση»
«οικουμενική προσέγγιση των προβλημάτων»
Όμως η βαθύτερη σημασία της δεν έχει χαθεί:
η οικουμένη είναι η γη όχι απλώς ως τόπος διαβίωσης, αλλά ως κοινό σπίτι του ανθρώπου.
Ένα νοητό «οἶκος» όπου όλοι οι λαοί, οι πολιτισμοί και οι γλώσσες συγκατοικούν, με ό,τι αυτό συνεπάγεται: αλληλεγγύη, ευθύνη, ορίζοντα.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Νέο Προσκλητήριο Προσλήψεων Εκπαιδευτών Ενηλίκων: Αφορά όλα τα πτυχία ΑΕΙ-ΤΕΙ - Πιστοποιηθείτε άμεσα
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 1/10
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
