Στην ελληνική Αρχαιότητα προκαλούσαν εισαγγελική κατηγορία υπέρ τού κράτους: «γραφαὶ φόνου καὶ τραύματος ἐκ προνοίας, καὶ ΠΥΡΚΑΪΑΣ καὶ φαρμάκων καὶ μοιχείας καὶ ὕβρεως, ἱεροσυλίας, ἀσεβείας, προδοσίας…»
Η γλώσσα μας έχει δηλώσει τις καταστροφές από την λαίλαπα τον πυρκαγιών που κατακαίουν την χώρα μας.
πυρκαγιά
ETYM. < αρχ. πυρκαϊά (πβ. μυκ. pu-ka-wo: *πυρκαFοί) < πυρ- + *καF- (καίω) + παραγ. τέρμα –ιά
πυροσβέστης
ETYM. νεότ. λόγια λέξη [1855] < πυρο- + -σβέστης < σβεσ- (αρχ. σβέννυμι, απ’όπου το σβήνω), πυρόσβεση, πυροσβεστήρας, πυροσβεστικός
φωτιά
ETYM. < μεσν. φωτία < αρχ. φῶς, -τός. Η λ. απαντά ήδη τον 6ο αι. στον λεξικογράφο Ιωάννη Φιλόπονο: φῶς δὲ οὐδετέρως ἡ φωτία. Στην κοινή χρήση η λ. πῦρ έχει εν πολλοίς αντικατασταθεί από τη μεσν. λ. φωτία (> φωτιά), όπως η κλασική λατ. λ. ignis «πυρ, φωτιά» αντικαταστάθηκε αργότερα από την εκφραστικότερη focus (αρχική σημ. «εστία, τζάκι»).
εμπρησμός
ETYM. < ελνστ. ἐμπρησμός < αρχ. ἐμπίμπρημι «καίω, βάζω φωτιά» (πβ. αόρ. ἐν-έ-πρησα) < ἐν + πίμ-πρη-μι < θ. πρη- < ίσως Ι.Ε. *pre-us- ( γερμ. frieren, αγγλ. freeze, ολλ. vriezen). Είναι πιθ. ότι η Ι.Ε. ρίζα δήλωνε φυσικά φαινόμενα με μεγάλη ένταση. εμπρηστής < ελνστ. ἐμπρησ-τής
πυρ
ΕΤΥΜ. < αρχ. πῦρ (ήδη μυκ. pu-ka-wo: *πυρκαFοί), από Ι.Ε. *pe(ə)-wr- «πυρ, φωτιά» || αρμ. hur, γερμ. Feuer, αγγλ. fire, ολλ. vuur) || αρχ. πυρ-ά, πυρ-ακτῶ (-έω), πυρ-ετός, πυρ-ίτης, πυρ-σός κ.ά.
πυρά < αρχ. πυρ-ά (ἡ) «νεκρική φωτιά – βωμός ολοκαυτωμάτων» [ήδη ομηρικό, πβ. Ἰλ. Α 52: αἰεὶ δὲ πυραὶ νεκύων καίοντο θαμειαί]
πυρά < αρχ. πυρ-ά (τά), αρχική σημ. «φωτιές (συνήθ. σε στρατιωτικό καταυλισμό)»
ΣΥΝΘΕΤΑ Το αρχ. πῦρ απαντά ευρέως ως α΄ συνθετικό ήδη από την Αρχαιότητα και συναντάται με τις εξής μορφές: (α) πυρ-, π.χ. πυρ-αγός, πυρ-ασφάλεια, πυρ-καϊά, πυρ-πολώ, πυρ-φόρος∙ (β) πυρο-, π.χ. πυρο-βόλος, πυρό-λιθος, πυρο-σβέστης∙ (γ) πυρι- (δοτική ενικού), π.χ. πυρί-καυστος, πυρί-μαχος, πυρί-φλεκτος
Από το fb του Γ. Μπαμπινιώτη
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
«Κανόνι» σε μεγάλη ασφαλιστική στην Ελλάδα - Χιλιάδες οδηγοί χωρίς κάλυψη από 1η Ιουλίου!
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 16/6
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
