Alfavita Newsroom «Νέοι» και «όνειρα» είναι δύο έννοιες αλληλένδετες - και αλίμονο αν δεν ήταν! Ωστόσο αρκετές φορές, τα όνειρα, που φυσιολογικά κάνουν οι νέοι για το μέλλον τους, είναι νεφελώδη, απροσδιόριστα, γενικά και συγκεχυμένα. Ιδιαίτερα στον τομέα της σταδιοδρομίας μπορεί να ονειρεύονται πολλά “ωραία και σπουδαία” για το μέλλον, αλλά δυσκολεύονται να τα συγκεκριμενοποιήσουν, να τα καλλιεργήσουν και να τα προετοιμάσουν κατάλληλα, ώστε να γίνουν στόχοι. Έτσι κινδυνεύουν να μείνουν απλώς ονειροπόλημα, ευσεβείς πόθοι, για κάτι που ελπίζουν ότι θα συμβεί κάποτε στο μέλλον.
Από το πώς θα διαχειριστούν οι νέοι άνθρωποι τα όνειρα που κάνουν στο παρόν, το τι είδους στόχους θα θέσουν για το μέλλον, τι είδους σχεδιασμό και στρατηγικές θα αναπτύξουν και με ποιον τρόπο θα δραστηριοποιηθούν προκειμένου να υλοποιήσουν τα σχέδιά τους, θα προκύψει τελικά και η ποιότητα του μέλλοντός τους.
Βραχυπρόθεσμοι ή μακροπρόθεσμοι, οι στόχοι είναι αυτοί που αποτελούν τον εσωτερικό χάρτη του ατόμου και ενεργοποιούν τον μηχανισμό που θέτει σε λειτουργία την προσπάθεια επίτευξης. Αυτοί που έχουν ένα «γιατί» για να ζουν, μπορούν να αντέξουν σχεδόν οποιοδήποτε «πώς»! γιατί «Δεν υπάρχει ευνοϊκός άνεμος, για αυτόν που δεν ξέρει πού πηγαίνει». Οι στόχοι, λοιπόν, είναι αυτοί που δίνουν συγκεκριμένο προσανατολισμό, θέτουν προτεραιότητες, ενισχύουν την επιθυμία για το αποτέλεσμα και απαιτούν αφιέρωση και εστίαση στις προσπάθειες. Ο καθορισμός των στόχων συμβαίνει στο «τώρα» και είναι πολλά περισσότερα από το να αποφασίσει απλά τι θέλει να κάνει κανείς στο μέλλον. Περιλαμβάνει και τον υπολογισμό των απαραίτητων δράσεων για να φτάσει εκεί που θέλει. Αλλιώς «ένας στόχος χωρίς σχέδιο και δράση, είναι απλά μια ευχή» (Αντουάν ντε Σαιν-Εξυπερύ)
Στην Επαγγελματική Συμβουλευτική έχει υιοθετηθεί η γνωστή στρατηγική στοχοθεσίας που χρησιμοποιείται στον τομέα των πωλήσεων και του marketing από μεγάλες εταιρείες και ομάδες εργασίας. Σύμφωνα με αυτήν, ο αποτελεσματικός στόχος έχει καθιερωθεί να αποκαλείται SMART (=έξυπνος, ευφυής), όρος που αποτελεί αρκτικόλεξο των παρακάτω αγγλικών λέξεων και ερμηνεύει ποιες προϋποθέσεις πρέπει να πληρούνται για να είναι ο στόχος «έξυπνος»:
- Specific (Συγκεκριμένος): Ο στόχος πρέπει να είναι συγκεκριμένος και ξεκάθαρος με έμφαση σε αυτό που πρόκειται να συμβεί. Πολλές φορές οι νέοι θέτουν στόχους ρευστούς, αόριστους και απροσδιόριστους. Για παράδειγμα ο στόχος «θα βρω δουλειά» είναι ρευστός και ελλιπής. Απαιτούνται πιο συγκεκριμένες επισημάνσεις όσον αφορά το πού θα σταλούν βιογραφικά, πότε θα ξεκινήσει να ψάχνει, πώς θα ενεργοποιηθεί για να αυξήσει τις δεξιότητές και τα προσόντα του, μέχρι πότε θα ψάχνει σε αυτόν τον τομέα που τον ενδιαφέρει, γιατί έχει επιλέξει τους συγκεκριμένους εργοδότες κ.λπ., ώστε να μπορεί να αποδειχθεί το αν ο στόχος έχει επιτευχθεί ή όχι.
- Measurable (Μετρήσιμος). Ο στόχος είναι μετρήσιμος όταν προσδιορίζει ένα συγκεκριμένο αποτέλεσμα και τον τρόπο μέτρησής του. Η μέτρηση αποτελεί απλώς εκτίμηση του βαθμού επιτυχίας ή αποτυχίας στην επίτευξη του στόχου. Για παράδειγμα, ως τα Χριστούγεννα θα έχουν αυξηθεί τα έσοδα από τις πωλήσεις κατά 5%, ή μέχρι το τέλος του έτους θα έχουν ανεβεί οι βαθμοί στην Ιστορία κατά 2 μονάδες.
- Achievable (Εφικτός). Ο στόχος πρέπει να είναι δυνατό να επιτευχθεί, να είναι δηλαδή λογικός και να έχει νόημα για όποιον τον θέτει, ώστε να παρακινεί όλες τις δυνάμεις και τις ικανότητες για την επίτευξη. Δεν φτάνει μόνον να θέλει κανείς, πρέπει και να μπορεί. Βέβαια μόνον ο καθένας για τον εαυτό του μπορεί να κρίνει πόσο υψηλός μπορεί να είναι ο στόχος του. Ένας υψηλός στόχος κάποιες φορές επιτυχγάνεται πιο εύκολα από έναν ταπεινό, κι αυτό επειδή οι χαμηλοί στόχοι παρέχουν μικρή παρακίνηση.
- Realistic (Ρεαλιστικός). Είναι σημαντικό ο στόχος να είναι σύμφωνος με τα πραγματικά δεδομένα που διαθέτει κανείς και να προχωράει βήμα-βήμα. Όταν ο στόχος που τίθεται ξεπερνά κατά πολύ τις δυνατότητες και τα όρια του ατόμου, καταλήγει σε αποτυχία. Είναι καλό να γίνεται αυτό-αξιολόγηση με ειλικρίνεια καθώς και αξιολόγηση του τι συμβαίνει γύρω του, στο περιβάλλον, στην κοινωνία, στην αγορά εργασίας.
- Time-bound (Χρονικά προσδιορισμένος). Ένας στόχος χαρακτηρίζεται επιτυχημένος, αν πραγματοποιηθεί μέσα στο χρονικό πλαίσιο και στις προθεσμίες που έχουν τεθεί από την αρχή για την ολοκλήρωσή του. Δίχως χρονοδιάγραμμα κανένα project δεν θα μπορούσε να θεωρηθεί αποτυχημένο εφόσον δεν ξεπερνά κανένα χρονικό περιθώριο. Η συγκεκριμένη ημερομηνία ολοκλήρωσης του στόχου δίνει την αίσθηση του επείγοντος και βοηθά στην εξελικτική πρόοδο και στις προσπάθειες που καταβάλλονται για την επίτευξη του στόχου.
- Self-Determined (Αυτό-καθοριζόμενος). Στον τομέα της σταδιοδρομίας και του επαγγελματικού προσανατολισμού, κατά τον καθορισμό του στόχου θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η συνάφεια με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του ατόμου που θέτει τον στόχο, την προσωπικότητά του, τις επιθυμίες του, τις κλίσεις του, τις αξίες του. Ο στόχος λοιπόν πρέπει να είναι κάτι περισσότερο από SMART (άλλως έξυπνος-ιδιοφυής). Πρέπει να είναι SMART+S, δηλαδή να έχει καθοριστεί από το ίδιο το άτομο, να είναι σημαντικός και να έχει κάποιο νόημα για αυτόν τον ίδιο και όχι να καθορίζεται από τους άλλους. Κανείς άλλος δεν γνωρίζει τον εαυτό μας καλύτερα από εμάς τους ίδιους, άρα μόνον ο εαυτός μας μπορεί να αξιοποιήσει αυτή τη γνώση για να μεγιστοποιήσει τις πιθανότητες επιτυχίας και μόνον ο εαυτός μας μπορεί να γίνει ο καλύτερος σύμβουλος στον καθορισμό των στόχων μας.
*Η Εύη Ροδά είναι Εκπαιδευτικός, πτυχιούχος Νομικής ΑΠΘ, MSc στην Εκπαιδευτική Διοίκηση και Ηγεσία από το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας και τελειόφοιτη του Προγράμματος Εξειδίκευσης στη Συμβουλευτική και τον Προσανατολισμό από την ΑΣΠΑΙΤΕ.
e-mail: [email protected]
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 14/12
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
