Thumbnail
Του Νίκου Ράπτη, Καθηγητή Τεχνολογίας, Τοπογράφου Μηχανικού ΑΠΘ, 7ο Γυμνάσιο Ρόδου

Βασισμένη στο βιβλίο: «ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ» (2007/ Ν. ΗΛΙΑΔΗΣ, Γ. ΒΟΥΤΣΙΝΟΣ)

ΣΥΝΟΛΟ  ΚΑΙ  ΜΕΤΑΒΛΗΤΗ

ΣΥΝΟΛΟ : Είναι μια  συλλογή  «ομοειδών  πραγμάτων».Κάθε  σύνολο  αποτελείται  από  (και  περιλαμβάνει) όλα τα  «ομοειδή  πράγματα» ,που περιγράφονται  στον ορισμό  του και  τα  οποία  λέγονται  στοιχεία. (4) Προφανώς το  σύνολο  των  Ελλήνων  έχει  στοιχεία  όλους  τους  Έλληνες  πολίτες (1)

Μπορεί  να  υπάρξει  οποιοδήποτε  σύνολο, προφανώς εξαιρείται  το  «σύνολο  των συνόλων».(4) 

ΜΕΤΑΒΛΗΤΗ: Είναι κάθε κοινό χαρακτηριστικό που έχουν όλα τα στοιχεία ενός συνόλου, το οποίο διαφοροποιείται ποσοτικά ή ποιοτικά (δηλαδή  παίρνει διαφορετικές τιμές) για κάθε στοιχείο του συνόλου. Είναι  αδύνατο  να  ορίσουμε  αόριστα μια  μεταβλητή  ανεξάρτητα από το σύνολο στο οποίο αναφέρεται. Παράδειγμα: Το φύλο, το επάγγελμα, το βάρος, το ύψος, είναι κάποιες από τις μεταβλητές  του  συνόλου  των  Ελλήνων. 

Η μεταβλητή ανάλογα με το περιεχόμενο μπορεί να είναι:

α) Ποιοτική (π.χ. φύλο, ομάδα αίματος, είδος ασθένειας)

β) Ποσοτική (π.χ. αριθμός υπαλλήλων, αριθμός κατοικιών, αριθμός αυτοκινήτων, ύψος ανθρώπου, χρόνος εξέτασης, τιμή χοληστερίνης στο  αίμα, φορτίο). (1 + 2 + 3) 

ΣΧΕΣΗ  ΜΕΤΑΞΥ  ΜΕΤΑΒΛΗΤΩΝ

Υπάρχει σχέση μεταξύ δύο μεταβλητών όταν η μεταβολή της μίας οδηγεί σε μεταβολή και της άλλης. Στα Μαθηματικά η σχέση αυτή λέγεται συνάρτηση. (π.χ. Υ=f(χ), όπου  οι μεταβολές  του «χ» -ανεξάρτητη μεταβλητή-, έχουν σαν  αποτέλεσμα τις  μεταβολές  του  «Υ»  -εξαρτημένη  μεταβλητή-).  ( 1 )

ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ ΜΕΤΑΒΛΗΤΗ (επηρεάζει, είναι η αιτία)

Όταν  έχουμε μια σχέση  μεταξύ δύο μεταβλητών, ανεξάρτητη  είναι  αυτή  που όταν  μεταβάλλεται η ίδια, προκαλεί τη μεταβολή των τιμών ή καταστάσεων της άλλης (π.χ. μήκος ράβδου…. , κάπνισμα...). ( 1+ 2 +3 )


ΕΞΑΡΤΗΜΕΝΗ ΜΕΤΑΒΛΗΤΗ (επηρεάζεται, είναι το  αποτέλεσμα)

Είναι η μεταβλητή η τιμή ή η κατάσταση, της  οποίας μεταβάλλεται σαν αποτέλεσμα της μεταβολής μίας ή περισσοτέρων ανεξάρτητων μεταβλητών (π.χ.….. ο λυγισμός της  ράβδου  ανάλογα  με  το  μήκος  της,  … καρκίνος  σαν  αποτέλεσμα  του  καπνίσματος).  (1 + 2 +3)

ΕΛΕΓΧΟΜΕΝΗ ΜΕΤΑΒΛΗΤΗ

Είναι η μεταβλητή, η οποία μπορεί να επηρεάσει την εξαρτημένη, διατηρείται όμως σταθερή από τον ερευνητή ,ώστε να μελετηθεί με αξιοπιστία ή επίδραση της ανεξάρτητης μεταβλητής. ( 1 )

Π.χ.  παίρνουμε ράβδους  με  διαφορετικά  μήκη  (ανεξάρτητη  μεταβλητή)  που  να  είναι  όμως  από  το  ίδιο  υλικό και  να  έχουν  την  ίδια διατομή  (ελεγχόμενες μεταβλητές)  και  με  αυτόν  τον  τρόπο  μελετάμε  το  λυγισμό (εξαρτημένη  μεταβλητή)  μόνο  σαν  συνέπεια  του  μήκους  . Στο  άλλο  παράδειγμα  πρέπει  να  επιλέξουμε άτομα  με  μηδενική  κληρονομικότητα  στον  καρκίνο   (εξαρτημένη  μεταβλητή), αλλά  και  τις  ίδιες  περιβαλλοντικές  συνθήκες  διαβίωσης,  και  τις  ιδιες  διατροφικές συνήθειες  (ελεγχόμενες  μεταβλητές) και  έτσι  να  υπολογίσουμε  μόνο την  επίδραση  του  καπνίσματος  (ανεξάρτητη  μεταβλητή). ( 2 + 3 + 5)

Με  την αμοιβαία εναλλαγή  της  κάθε μιας  ελεγχόμενης  μεταβλητής  με  την  ανεξάρτητη  μπορούν  να  εξαχθούν  πολύ  χρήσιμα  συμπεράσματα  και  να  βελτιωθεί  η ποιότητα  της  έρευνας. (1 + 5 )

ΕΠΙΠΕΔΑ  ΜΕΤΑΒΛΗΤΩΝ

Διαφορετικές καταστάσεις ή τιμές που μπορεί να πάρει μία μεταβλητή (π.χ. άνδρας-γυναίκα για  τη  μεταβλητή  «φύλο»  ή  16.5 ,18.3 ,19 …..για  τη  μεταβλητή  «βαθμός απολυτηρίου»).  ( 1 )

ΦΥΣΙΚΕΣ Η ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΕΣ ΜΕΤΑΒΛΗΤΕΣ

Είναι οι μεταβλητές που μπορούν να αναγνωρισθούν ή να μετρηθούν άμεσα (π.χ. είδος ζώου σε ένα κοπάδι,  χρώμα, βάρος, ύψος, χρόνος, εισόδημα). Οι μεταβλητές αυτές έχουν συνήθως φυσική υπόσταση. (1+2+3)

ΕΡΕΥΝΑ

Μεθοδική  συγκέντρωση  πληροφοριών μέσα  από  πειράματα  ή παρατηρήσεις.  (1) 

ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ   ΕΡΕΥΝΑΣ (ως προς το σκοπό)   (1)

α) ΒΑΣΙΚΗ (επιστημονική)

Έχει σαν σκοπό την ερμηνεία  ή κατανόηση του περιβάλλοντος.

β) ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ (τεχνολογική)

Έχει σαν σκοπό την επίλυση πρακτικών προβλημάτων και την κάλυψη ανθρώπινων αναγκών.

ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ  ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗΣ  ΕΡΕΥΝΑΣ (ως προς τη μέθοδο)  (1)

α) Έρευνα δημοσκόπησης  β) Περιγραφική έρευνα γ)Πειραματική έρευνα

ΕΡΕΥΝΑ  ΔΗΜΟΣΚΟΠΗΣΗΣ  

Κατανέμει (αριθμητικά ή ποσοστιαία) τα  στοιχεία  ενός συνόλου ως προς τα  επίπεδα μίας  μεταβλητής.  (1)

Παραδείγματα: (1+2+3)

Η κατανομή των μαθητών (στοιχείων) μίας τάξης (συνόλου) ως προς τα επίπεδα (τιμές) της  μεταβλητής «φύλο»: κορίτσια-αγόρια. (ποιοτικό χαρακτηριστικό)
Η κατανομή των μαθητών (στοιχείων) μίας τάξης (συνόλου) ως προς τη  μεταβλητή  ύψος (ποσοτικό χαρακτηριστικό).
Κατανομή ως προς το επάγγελμα που θα ήθελαν να ασκήσουν. Προφανώς  η  μεταβλητή  «επάγγελμα» παίρνει  τιμές (επίπεδα) : γιατρός, δικηγόρος, δάσκαλος, μηχανικός  κ.λ.π.

ΣΥΝΗΘΩΣ  στη   δημοσκόπηση   δεν   περιλαμβάνεται  η ανάλυση των σχέσεων μεταξύ  των  μεταβλητών  που  εμπλέκονται  σε  αυτή.   (1)

Αν όμως σε μια δημοσκόπηση  κριθεί  σκόπιμο  να  γίνει  η προαναφερόμενη  ανάλυση τότε το  φύλο,  η  ηλικία, η μόρφωση, το επάγγελμα, οι οικονομικές  απολαβές (και γενικά  οι  κατηγορίες ) των  ερωτώμενων  καθώς  και  οι  περιοχές (γεωγραφικές-οικονομικές κ.α.)  από  τις  οποίες  προέρχονται  αυτοί, είναι οι ανεξάρτητες μεταβλητές  και επηρεάζουν  τις απαντήσεις  που  είναι  οι  εξαρτημένες. (5)

Για να γίνει μια  τέτοιας μορφής  ανάλυση απαιτείται η ύπαρξη λεπτομερειακών και χρονοβόρων   ερωτηματολογίων,  τα οποία  εξωθούν, συνειδητά  ή ασυνείδητα, τους ερωτώμενους  στην  αδιαφορία και στην  επιπόλαιη συμπλήρωσή  τους.  Έτσι  τα  πρωτογενή δεδομένα  της  έρευνας  (δηλαδή οι  μετρήσεις-δειγματοληψίες) ενδέχεται  να διέπονται από  χαμηλή ποιότητα, συνέπεια  που  δεν  θεραπεύεται με  οποιαδήποτε  μέθοδο  στατιστικής  επεξεργασίας και παρουσίασης. (5)

Βέβαια ο προαναφερόμενος τρόπος έρευνας είναι και ο μόνος με το οποίο μπορούn να εξαχθούν χρήσιμα συμπεράσματα, για το πώς συμπεριφέρονται διάφορες ομάδες από  τους  ερωτώμενους. (5)

Παρόλα αυτά, όσο πιο λιτά και απλά είναι τα ερωτηματολόγια τόσο πιο ακριβέστερα είναι και τα αποτελέσματα της έρευνας. Πρέπει λοιπόν πάντα να υπάρχει μια χρυσή  τομή  όσον  αφορά όλα  τα  προαναφερόμενα. (5)

ΓΕΝΙΚΑ η sτατιστική και οι παρουσιάσεις είναι (μόνο) τα εργαλεία σε μία έρευνα δημοσκόπησης, ενώ η ουσία της αυτή καθαυτή είναι: τα “κατάλληλα” ερωτηματολόγια, η  «σωστή» συλλογή των πρωτογενών μετρήσεων, τα συμπεράσματα, οι προβλέψεις και οι συγκρίσεις με παρόμοιες έρευνες.

ΒΑΣΙΚΗ  ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

(1) «ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ»    για  μαθητές  Α΄   Γενικού  Λυκείου,  ενός  μαθήματος  που  πρόσφατα    καταργήθηκε.    (2007/ Ν. ΗΛΙΑΔΗΣ, Γ. ΒΟΥΤΣΙΝΟΣ)

(2) Σημειώσεις της ΕΔΜΗΔΕ για  το  ίδιο  μάθημα     (Ν. ΠΛΕΥΡΗΣ,  Ν. ΙΩΣΗΠΟΥ)

(3) Παρόμοιες  σημειώσεις  ανώνυμων  συναδέλφων.

(4) Φροντιστηριακές  παραδόσεις  Μαθηματικών  του  Ι.  ΜΑΝΤΑ.

(5) Προσωπικές και  εμπειρικές απόψεις μου.

Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα

2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη

Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 8/5

Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής (ΕΛΜΕΠΑ) με μόνο 50Є εγγραφή- αιτήσεις ως 8/5

Proficiency και Lower μόνο 95 ευρώ σε 2 μόνο ημέρες στα χέρια σας (ΧΩΡΙΣ προφορικά, ΧΩΡΙΣ έκθεση!)

ΕΥΚΟΛΕΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ και ΙΤΑΛΙΚΩΝ για εκπαιδευτικούς - Πάρτε τις άμεσα

Google news logo Ακολουθήστε το Alfavita στo Google News Viber logo Ακολουθήστε το Alfavita στo Viber

σχετικά άρθρα

ΚΑΡΔΑΜΟ
Ένα πολύ σημαντικό λαχανικό που πρέπει να τρως για να ζήσεις ως τα βαθιά γεράματα
Δεν είναι τυχαία η τοποθέτηση κάποιου, ο οποίος , όταν αναφέρεται στην θεραπεία ενός ασθενούς από μία πάθηση λέει τη φράση «αυτός καρδάμωσε» - Ενα...
Ένα πολύ σημαντικό λαχανικό που πρέπει να τρως για να ζήσεις ως τα βαθιά γεράματα
naksos.jpg
Νάξος και μικρές Κυκλάδες φιγουράρουν σε διεθνή μέσα - Στις πρώτες θέσεις για αξέχαστες διακοπές
«Τα λευκά μάρμαρα, οι αρχαίοι ναοί και οι γιγαντιαίοι Κούροι είναι "μάρτυρες" της πλούσιας μακραίωνης ιστορίας του μυθικού νησιού»
Νάξος και μικρές Κυκλάδες φιγουράρουν σε διεθνή μέσα - Στις πρώτες θέσεις για αξέχαστες διακοπές
33-your-childs-teacher-happy-kids-classroom.jpg
Το μυστικό των ανθρώπων που είναι οι πιο ευτυχισμένοι στον κόσμο
Η Ελλάδα βρίσκεται φέτος στην 64η θέση, καθώς υποχώρησε κατά έξι θέσεις σε σχέση με το 2023 που είχε βρεθεί στην 58η θέση της λίστας
Το μυστικό των ανθρώπων που είναι οι πιο ευτυχισμένοι στον κόσμο