Η αφορμή για την συγγραφή του παρόντος άρθρου μου δόθηκε από την παρουσίαση της επικαιροποιημένης έκθεσης του Ο.Ο.Σ.Α. την Πέμπτη 19 Απριλίου 2018 στο Υπουργείο Παιδείας. Πραγματικά έμεινα έκπληκτη από το γεγονός ότι ο Οργανισμός αυτός προτείνει τον περιορισμό του αριθμού των αναπληρωτών και αναδεικνύει την ανάγκη μονίμων διορισμών εκπαιδευτικών. Αμέσως σκέφτηκα: «Είδες που ήσουν μάντισσα κακών; (Για να δείτε προηγούμενο άρθρο με τον τίτλο: Σοκ και δέος στην εκπαίδευση. Να δεις τι σου ‘χω για μετά, πατήστε ΕΔΩ). Το φιλανθρωπικό αυτό ίδρυμα σκέφτεται πριν από εμάς για εμάς. Αγωνιά για το μέλλον των Ελλήνων εκπαιδευτικών και κόπτεται για την βελτίωση του Ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος.
Αλίμονο! Έτσι θα σκέφτονταν ο κάθε αδαής, ο κάθε ένας που έχει σχέση με την εκπαίδευση όση ο μπακάλης της γειτονιάς, όσοι και αν τέτοιοι έχουν μείνει πια λόγω της οικονομικής κρίσης και της επέλασης του μεγάλου κεφαλαίου. Προτείνω σε όλους μας να διαβάσουμε και να ξαναδιαβάσουμε με προσοχή τις προτάσεις, η καλύτερα, επί το αυστηρότερων συστάσεις, που περιέχει η έκθεση του Ο.Ο.Σ.Α. προς το Υπουργείο Παιδείας για την εκπαίδευση. Να μην το ξεχνάμε, όσο και αν η κυβέρνηση και το υπουργείο θα το ήθελε, οι «συστάσεις» αυτές είναι υποχρεωτικές, αποτελούν λοιπόν την πολιτική που πρόκειται να ακολουθηθεί στο αμέσως προσεχές μέλλον, ανεξαρτήτως κυβέρνησης, είτε της «αριστεράς» είτε της δεξιάς.
Από την μελέτη των συστάσεων αυτών, προκύπτει μία αγωνιώδης προσπάθεια εκ μέρους των στελεχών του Ο.Ο.Σ.Α. να αναδειχθεί ως αναγκαιότητα για το Ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα η απόδοση μιας διακριτής ταυτότητας στο κάθε σχολείο ξεχωριστά. Μετά από αυτό δεν χρειάζεται να ασχοληθεί κανείς με τις πολυσέλιδες «γαρνιτούρες» με πολύπλοκους συλλογισμούς και δήθεν πρωτοποριακές σκέψεις που περιέχονται στην έκθεση, τάχα για την βελτίωση του Ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος. Πείτε το ρε χριστιανοί μου από την αρχή, για να μην τρώμε την ώρα μας: Το κάθε σχολείο πρέπει να γίνει ξεχωριστό από τα άλλα, όπως ξεχωριστά είναι τα σούπερ μάρκετ, ξεχωριστές είναι οι τράπεζες, ξεχωριστά είναι τα φροντιστήρια και πάει λέγοντας στις κοινωνίες του καπιταλισμού. Δεν χρειάζεται και πολύ εμβάθυνση για να κατανοήσει κάποιος γνώστης των πραγμάτων και δεν αναφέρομαι φυσικά σε εμένα, παρά το ότι είμαι εκπαιδευτικός της τάξης και του καθημερινού μόχθου, που χρειάστηκα αρκετή σκέψη και επανειλημμένες αναγνώσεις για να καταλήξω σε αυτό το συμπέρασμα, ότι ολόκληρη η έκθεση του Ο.Ο.Σ.Α. και οι συστάσεις της, μπορεί να συμπτυχθεί σε λίγες φράσεις: «Αποκέντρωση όλων των σχολείων οικονομική και διοικητική, αυστηρή αξιολόγηση όλων, ελαστικές εργασιακές σχέσεις, αυξημένο υποχρεωτικό και διδακτικό ωράριο και σκληρός ανταγωνισμός για την προσέλκυση περισσοτέρων μαθητών και ως εκ τούτου χρημάτων και χορηγιών». Δηλαδή με λίγα λόγια να δεις τι σου ‘χω για μετά μέρος δεύτερον.
Όλα αυτά ενδεδυμένα με ολίγον «εξορθολογισμό και βελτίωση της διακυβέρνησης και της χρηματοδότησης της ελληνικής εκπαίδευσης» οδηγούν με μαθηματική ακρίβεια και μάλιστα τάχιστα, στην πλήρη απομάκρυνση της παιδείας από το Δημόσιο χαρακτήρα, όσο και αν κάποιοι είτε δεν θέλουν να το δουν είτε το βλέπουν, αλλά με κοντόφθαλμη σκέψη, ελπίζουν να μην τους προλάβει.
Σύμφωνα με την έκθεση του Ο.Ο.Σ.Α. η υπέρτατη «σύσταση» στο Υπουργείο Παιδείας συμπυκνώνεται στην εξής φράση, όπως μεταφράστηκε από την Αγγλική: «Για την ευημερία του κάθε σχολείου ξεχωριστά η διακυβέρνηση και χρηματοδότηση πρέπει να συνδέονται. Αυτό απαιτεί συγκρότηση ενός οράματος για την εκπαίδευση που θα είναι εξολοκλήρου προσανατολισμένο στο μέλλον, σαφή εικόνα για τους διαθέσιμους πόρους, ανάπτυξη και υποστήριξη των οργάνων που συγκροτούν το σχολείο, απόδοση στα σχολεία μιας διακριτής ταυτότητας και δικών τους δυνατοτήτων. Απαιτεί επίσης τη δημιουργία σώματος μόνιμων εκπαιδευτικών το οποίο μπορεί να συμβάλλει στην ανάπτυξη ισχυρών εκπαιδευτικών θεσμών και να παρέχει εκπαίδευση υψηλού επιπέδου στους μαθητές τους».
Βάλτε στα παραπάνω τα κουπόνια (voucher – επιλογή από τον πελάτη των υπηρεσιών και των παρόχων εκπαίδευσης), την ελεύθερη επιλογή σχολείου και αφενός μεν την οικονομική εμπλοκή των Δήμων στα τοπικά σχολεία, αφετέρου δε την βαρύνουσα συμμετοχή των σχολικών συμβουλίων στην διοίκηση των σχολικών μονάδων και αναλογιστείτε μία φανταστική μελλοντική εικόνα στο Ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα, λόγου χάρη, του 2025: Γονέας μαθητού του Γυμνασίου παραλαμβάνει το κουπόνι του, με το αντίστοιχο χρηματικό ποσό που ενσωματώνει, από το υπουργείο παιδείας και στέκεται σκεφτικός μπροστά σε μία πληθώρα επιλογών σχολικών μονάδων για να εγγράψει το παιδί του και αναρωτιέται τι να πράξει: Το σχολείο της γειτονιάς του έχει το πλεονέκτημα ότι είναι κοντά αλλά οι εκπαιδευτικές υπηρεσίες που παρέχει, δεν κρίθηκαν επαρκείς, σύμφωνα με το ισχύον σύστημα αξιολόγησης. Το σχολείο μιας πιο μακρινής συνοικίας, κρίθηκε μεν επαρκές και αξιόλογο από εκπαιδευτικής απόψεως αλλά απαιτείται εκτός από το χρηματικό ποσό του κουπονιού και η καταβολή ενός επιπλέον χρηματικού ποσού για να γίνει δεκτή η εγγραφή του παιδιού του ή κατά το λαϊκότερων ό,τι πληρώσεις παίρνεις. Τι να κάνει λοιπόν ο γονέας, εάν δεν έχει τα χρήματα, θα αναγκαστεί να εγγράψει το παιδί του στο υποβαθμισμένο σχολείο της γειτονιάς του, διαιωνίζοντας την μοίρα της φτώχιας του, ενώ αν έχει τα χρήματα ασφαλώς θα επιλέξει το απομακρυσμένο σχολείο, σε μία προσπάθεια, το παιδί του να έχει ένα καλύτερο από αυτόν μέλλον.
Φανταστείτε τώρα την θέση των εκπαιδευτικών υπαλλήλων μέσα σε αυτό το τοπίο. Σας βοηθώ: Σίγουρα έχετε επισκεφθεί τα καταστήματα τηλεπικοινωνιών, ή τα καταστήματα παιχνιδιών και έχετε απορήσει γιατί οι υπάλληλοί τους στέκονται συνεχώς όρθιοι και σε ετοιμότητα να εξυπηρετήσουν ανά πάσα στιγμή τον πελάτη που θα εμφανιστεί. Αυτό γίνεται για να νιώσει ο πελάτης, αμέσως με την είσοδό του στο κατάστημα ότι είναι «κάποιος», να νιώσει άνετα και οικεία ούτως ώστε να καταναλώσει, προς κέρδος των ιδιοκτητών. Μεταφέρετε τώρα αυτήν την εικόνα, κατ’ αναλογία φυσικά και όχι κυριολεκτικά, στη σχολική μονάδα που αξιολογήθηκε αυτή και το εκπαιδευτικό της προσωπικό επαρκώς και απαιτείται και η πληρωμή επιπλέον χρηματικού ποσού για την εγγραφή των μαθητών. Πιστεύετε ότι θα ισχύει το υποχρεωτικό ωράριο που ισχύει τώρα; Πιστεύετε ότι θα ζητήσει ο γονέας «πελάτης» να ενημερωθεί από τους εκπαιδευτικούς για την πρόοδο του παιδιού του σε ώρες εκτός διδακτικού και υποχρεωτικού ωραρίου και ο εκπαιδευτικός θα απουσιάζει ή δεν θα μπορεί; Πιστεύετε ότι το σχολικό συμβούλιο θα ζητήσει από το προσωπικό αμισθί την εφαρμογή κάποιου προγράμματος που μπορεί να προσελκύσει μαθητές και ως εκ τούτου και πόρους και το προσωπικό θα αρνηθεί ή δεν θα «γουστάρει»;
Αντίστοιχα στην σχολική μονάδα που αξιολογήθηκε αρνητικά η εικόνα θα είναι τελείως διαφορετική: Κατά το πλείστον μαθητές υποβαθμισμένου βιοτικού και οικογενειακού επιπέδου, των οποίων οι γονείς δεν έχουν την δυνατότητα να προσφέρουν τίποτε παραπάνω από το κουπόνι τους. Ενώ αντίθετα η διοίκηση και το «μάνατζμεντ» του σχολείου θα ψάχνει τρόπους να αναβαθμίσει την αξιολόγηση του σχολείου για να προσελκύσει μαθητές και να μην συγχωνευθεί ή κλείσει. Στην προσπάθειά του αυτή τι πρώτα θα πράξει από το να συρρικνώσει όσο περισσότερο μπορεί τις δαπάνες του (λέγε με μισθοδοσία) για να τροφοδοτεί οικονομικά διάφορα προγράμματα, διαφήμιση, μαθητείες και επιμορφώσεις, προκειμένου να γίνει ελκυστικότερο;
Για να μην νομίζετε ότι τα βγάζω από το μυαλό μου διαβάστε και συγκρίνετε την παραπάνω εικόνα με αυτό που έρχεται σύμφωνα με την υποχρεωτική υιοθέτηση των συστάσεων του Ο.Ο.Σ.Α.: Απόσπασμα από την έκθεση: «Η Ελλάδα διαθέτει ένα αφοσιωμένο σώμα εκπαιδευτικών με μέτριες επιδόσεις. Υπάρχει ανάγκη για ένα περιβάλλον εντός του οποίου μπορεί να βελτιώνεται το σχολείο. Το περιβάλλον αυτό απαιτεί: βελτίωση της διοικητικής διαχείρισης των εργαζομένων όσον αφορά την κατανομή τους, στήριξη των ατομικών και συλλογικών διαδικασιών επαγγελματικής ανάπτυξης των εκπαιδευτικών και των διευθυντών, συγκρότηση μιας στρατηγικής αξιολόγησης για τη λογοδοσία και τη βελτίωση των σχολείων. Επιπλέον, αναγκαίοι όροι για την επιτυχία των στόχων αυτών είναι η ανάπτυξη πρακτικών εργαλείων και διαδικασιών για την αξιολόγηση των σχολείων και των διευθυντών όπως επίσης έγκυρες και αξιόπιστες αξιολογήσεις των μαθητών.».
Θα μπορούσε κανείς να μου παρατηρήσει: «Ας δεχθούμε ότι όλα αυτά είναι έτσι όπως τα παρουσιάζεις. Είδες όμως ότι ο «καλός» Οργανισμός προτείνει μόνιμους διορισμούς και αλλαγή του καθεστώτος των συμβάσεων των αναπληρωτών προς το ευνοϊκότερο;». Καλοί μου άνθρωποι σας απαντώ: Έτσι αρχίζει πάντα το ξήλωμα των δικαιωμάτων των εργαζομένων. Με μία επίφαση δικαιοσύνης και νομιμότητας, «για το καλό σου». Μετά από τις πολυάριθμες συγχωνεύσεις σχολείων, την αύξηση του ωραρίου, την απώλεια χιλιάδων οργανικών θέσεων κ.λ.π., τι θα ενοχλήσουν και κάποιες προσλήψεις; Τι θα ενοχλήσουν λίγες προσλήψεις, όταν πλέον οι αναπληρωτές που δεν θα διοριστούν, θα προσλαμβάνονται με συμβάσεις ορισμένου χρόνου μέχρι πέντε ετών διάρκειας; Τι θα ενοχλήσει τους κρατούντες, όταν με αυτόν τον τρόπο πλέον θα καλλιεργηθεί μία κουλτούρα συμβάσεων εργασίας και όχι μονίμων διορισμών και θα συνηθίσει ο αδιόριστος εκπαιδευτικός του εγγύτατου μέλλοντος στην εργασία με συμβάσεις πενταετούς διάρκειας, ξεχνώντας σιγά σιγά την πρόσληψη με μόνιμο διορισμό σε οργανική θέση; Τι πειράζουν κάποιοι τελευταίοι διορισμοί, την στιγμή κατά την οποία, όταν συνταξιοδοτηθούν και οι τελευταίοι που κατέχουν τέτοια οργανική θέση, τότε όλοι οι διορισμοί θα γίνονται με συμβάσεις ορισμένου χρόνου και στην καλύτερη περίπτωση αορίστου χρόνου; Όταν ο εργοδότης δεν θα είναι το Δημόσιο αλλά Κύριος είδε ποιος άλλος; Αλλιώς πως θα επιτευχθεί η περιβόητη και επιθυμητή από τον Ο.Ο.Σ.Α. σύνδεση της διακυβέρνησης και χρηματοδότησης του κάθε σχολείου ξεχωριστά;
Μετά από όλα τα παραπάνω, σε όλους αυτούς που συνεχίζουν να πιστεύουν ότι το παρόν αποτελεί προϊόν μυθοπλασίας, ότι τα πρόσωπα, τα ονόματα και οι καταστάσεις είναι φανταστικά και οποιαδήποτε ομοιότητα είναι συμπτωματική και δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα, αφιερώνω την ρήση του Νικολό Μακιαβέλι: «Οι άνθρωποι είναι τόσο αφελείς και τόσο έτοιμοι να υπακούσουν, ώστε ποτέ δεν θα λείψουν τα θύματα σε έναν αχρείο για να κάνει τις απάτες του».
Ολυμπία Ζαραμπούκα, Msc
Εκπαιδευτικός ΠΕ11 Φυσικής Αγωγής στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 14/12
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη