Νίκος Μακρής Η πολυαναμενόμενη συνάντηση του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ με τον Τούρκο ομόλογό του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στον Λευκό Οίκο διήρκεσε 2,5 ώρες και κύλησε σε κλίμα ευγένειας και φιλοφρονήσεων, αλλά χωρίς σαφείς δεσμεύσεις. Οι δύο πλευρές απέφυγαν επιμελώς τα «αγκάθια», όπως η στάση της Άγκυρας στον πόλεμο της Γάζας, και επικεντρώθηκαν σε πεδία πιθανής συνεργασίας – από τα μαχητικά F-35 μέχρι τις ενεργειακές συμφωνίες και την υπόθεση της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης.
Τα F-35 και το πάγωμα των κυρώσεων
Η Τουρκία εξακολουθεί να πιέζει για την άρση των κυρώσεων και την επανένταξή της στο πρόγραμμα των F-35, από το οποίο αποκλείστηκε το 2019 λόγω της αγοράς ρωσικών συστημάτων S-400. Ο Τραμπ άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο επανεξέτασης, χωρίς ωστόσο να δώσει σαφές χρονοδιάγραμμα. «Αν η συνάντηση είναι επιτυχής, οι κυρώσεις μπορεί να αρθούν ακόμη και απόψε», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Η ενεργειακή σκακιέρα: από τη Μόσχα στην Ουάσιγκτον
Κομβικό ζήτημα αποτέλεσε η ενεργειακή εξάρτηση της Τουρκίας από τη Ρωσία, η οποία καλύπτει το 41% των αναγκών της σε φυσικό αέριο. Ο Τραμπ ζήτησε από τον Ερντογάν να μειώσει ή και να διακόψει τις εισαγωγές ρωσικών υδρογονανθράκων. Η απάντηση ήρθε μέσω πράξεων:
Πυρηνική συνεργασία: Υπογράφηκε Μνημόνιο Στρατηγικής Πολιτικής Πυρηνικής Συνεργασίας μεταξύ ΗΠΑ – Τουρκίας.
Συμφωνία LNG: Η Άγκυρα θα εισάγει αμερικανικό υγροποιημένο φυσικό αέριο ήδη από τον φετινό χειμώνα, με συμφωνία που εκτείνεται έως το 2045.
Η διπλή συμφωνία ερμηνεύεται ως προσπάθεια της Τουρκίας να ισορροπήσει μεταξύ Ρωσίας και Δύσης, μειώνοντας σταδιακά την ενεργειακή εξάρτηση από τη Μόσχα.
Η Θεολογική Σχολή της Χάλκης: μήνυμα και προς την Αθήνα
Ο Ερντογάν ανέφερε ότι θα συζητήσει με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο για την πιθανή επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης, η οποία παραμένει κλειστή από το 1971. Το ζήτημα εμφανίζεται ως πιθανή «παραχώρηση» της Άγκυρας, με στόχο να καλλιεργήσει θετικό κλίμα σε Ουάσιγκτον και Αθήνα στο πλαίσιο του «παζαριού» για τα F-35 και τα F-16.
Οι σκιές της Γάζας και της Ουκρανίας
Αν και η Γάζα αποτέλεσε το «αόρατο» θέμα της ατζέντας, οι δύο πρόεδροι απέφυγαν δημόσιες εντάσεις. Ο Τραμπ κράτησε ουδέτερη στάση, παρότι ο Ερντογάν είχε χαρακτηρίσει λίγες ώρες νωρίτερα τον Νετανιάχου «υπεύθυνο για γενοκτονία».
Σε ό,τι αφορά την Ουκρανία, ο Τραμπ αναγνώρισε τον Ερντογάν ως «παίκτη με επιρροή», λόγω της σχέσης του τόσο με τον Βλαντίμιρ Πούτιν όσο και με τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο μεσολαβητικού ρόλου της Άγκυρας.
Το μήνυμα Τραμπ: «Σπουδαία συνάντηση»
Στην έξοδο του Λευκού Οίκου, ο Αμερικανός πρόεδρος συνόδευσε προσωπικά τον Ερντογάν, σηκώνοντας τον αντίχειρα στις κάμερες: «Ήταν μια σπουδαία συνάντηση». Πίσω από τις φιλοφρονήσεις, όμως, παραμένει ανοιχτό αν η Άγκυρα θα κατορθώσει να εξασφαλίσει τα F-35 ή αν η Ουάσιγκτον θα αρκεστεί σε ενεργειακές δεσμεύσεις και συμβολικές κινήσεις όπως η Χάλκη.
Η συνάντηση Τραμπ – Ερντογάν δεν έδωσε άμεσα αποτελέσματα, αλλά έθεσε το πλαίσιο για ένα νέο «μεγάλο παζάρι» στις σχέσεις ΗΠΑ – Τουρκίας. Το ερώτημα είναι αν η Άγκυρα θα μπορέσει να ισορροπήσει μεταξύ Ρωσίας και Δύσης, αποσπώντας ταυτόχρονα τα στρατηγικά οφέλη που επιδιώκει.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Νέο Προσκλητήριο Προσλήψεων Εκπαιδευτών Ενηλίκων: Αφορά όλα τα πτυχία ΑΕΙ-ΤΕΙ - Πιστοποιηθείτε άμεσα
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 25/9
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
