Alfavita Newsroom Η επιθετικές πολεμικές κινήσεις των ΗΠΑ και του Ισραήλ στον Περσικό Κόλπο και η πρόθεση του Ιράν να κλείσει τα Στενά του Ορμούζ, φέρνουν στο προσκήνιο ένα από τα πιο κρίσιμα γεωστρατηγικά σημεία στον πλανήτη. Α
πό αυτό το στενό θαλάσσιο πέρασμα –πλάτους μόλις 33 χιλιομέτρων στο στενότερο σημείο του– διέρχεται σχεδόν το 20% της παγκόσμιας διακίνησης πετρελαίου και ένα μεγάλο ποσοστό υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG), καθιστώντας το «ομφάλιο λώρο» της παγκόσμιας ενεργειακής ροής.
Παγκόσμιες επιπτώσεις: Μια νέα ενεργειακή καταιγίδα στον ορίζοντα
Η απειλή στρατιωτικής εμπλοκής ή ναυτικού αποκλεισμού στην περιοχή δεν είναι απλώς ένα περιφερειακό ζήτημα. Οι διεθνείς αγορές ήδη αντιδρούν με νευρικότητα, καθώς η τιμή του πετρελαίου Brent έχει αρχίσει να παρουσιάζει έντονες διακυμάνσεις, με προβλέψεις να το φέρνουν στα 120 δολάρια/βαρέλι αν το Ιράν υλοποιήσει την απειλή του. Παράλληλα, το φυσικό αέριο θα επηρεαστεί δραματικά, ιδίως για την Ευρώπη που εξαρτάται από τη Μέση Ανατολή για σημαντικό μέρος των εισαγωγών της.
Ενεργειακή Ευρώπη σε αναβρασμό: Νέες πιέσεις σε καταναλωτές και επιχειρήσεις
Η Ευρώπη, ήδη αποδυναμωμένη ενεργειακά μετά τη ρήξη με τη Ρωσία, βρίσκεται σε εξαιρετικά ευάλωτη θέση. Ένα νέο ενεργειακό σοκ θα εκτοξεύσει τις τιμές ηλεκτρισμού και θέρμανσης, οδηγώντας σε αλυσιδωτές αυξήσεις σε τρόφιμα, μεταφορές και βασικά καταναλωτικά αγαθά.
Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η οποία σχεδίαζε χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής, ενδέχεται να αναγκαστεί να διατηρήσει ή ακόμα και να αυξήσει τα επιτόκια, ώστε να αντιμετωπίσει το νέο κύμα πληθωρισμού. Η επιβάρυνση αυτή θα επηρεάσει τόσο τα νοικοκυριά όσο και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, καθυστερώντας την ανάκαμψη από την ύφεση του 2022–2023.
Παγκόσμια εφοδιαστική κρίση: Εμπόριο σε σταυροδρόμι
Το κλείσιμο του Ορμούζ δεν απειλεί μόνο την ενέργεια, αλλά και το διεθνές εμπόριο συνολικά. Οι εφοδιαστικές αλυσίδες, που μόλις είχαν αρχίσει να σταθεροποιούνται μετά την πανδημία, κινδυνεύουν ξανά. Η επιβράδυνση της ροής πρώτων υλών και μεταφορών θα πλήξει βαριά τη βιομηχανία – ειδικά σε χώρες όπως η Γερμανία, η Ιταλία και η Κίνα.
| Έτος | Κρίση στα Στενά του Ορμούζ | Επιπτώσεις |
|---|---|---|
| 1984-1988 | Πόλεμος Ιράν-Ιράκ ("Tanker War") | Επίθεση σε δεξαμενόπλοια, άνοδος τιμών πετρελαίου |
| 2011-2012 | Απειλές Ιράν για αποκλεισμό λόγω κυρώσεων | Αύξηση ασφαλίστρων, στρατιωτική κινητοποίηση ΗΠΑ |
| 2019 | Επιθέσεις σε τάνκερ, κατάρριψη drone ΗΠΑ | Νευρικότητα αγορών, νέα κυρώσεις |
Η ελληνική ναυτιλία σε τροχιά κινδύνου
Ο κλάδος της ναυτιλίας, στον οποίο η Ελλάδα κατέχει ηγετική θέση παγκοσμίως, δεν θα μείνει ανεπηρέαστος. Οι ασφαλιστικές καλύψεις πλοίων που διέρχονται από τον Περσικό Κόλπο αναμένεται να εκτοξευθούν, ενώ πολλά δρομολόγια ενδέχεται να καθυστερήσουν ή να επαναπροσδιοριστούν. Αυτό θα έχει επίπτωση και σε σημαντικά ευρωπαϊκά λιμάνια, όπως ο Πειραιάς, η Ρότερνταμ και η Γένοβα.
Γεωπολιτικές προεκτάσεις: Επιστροφή στο “φάντασμα” του 1973;
Η παγκόσμια κοινότητα παρακολουθεί με ανησυχία την κλιμάκωση στην περιοχή, καθώς οι ΗΠΑ, το Ισραήλ και οι χώρες του Κόλπου εξετάζουν κάθε ενδεχόμενο απάντησης. Ένα στρατιωτικό επεισόδιο στον Περσικό Κόλπο θα μπορούσε να αναζωπυρώσει σενάρια ευρύτερης περιφερειακής σύρραξης, με επιπτώσεις παρόμοιες με την πετρελαϊκή κρίση της δεκαετίας του 1970.
Τι αναφέρει η διεθνή συμβουλευτική εταιρεία Drewry
Σύμφωνα με τη διεθνή συμβουλευτική εταιρεία Drewry, σε περίπτωση που το Στενό καταστεί απροσπέλαστο, έχουν τεθεί στο τραπέζι εναλλακτικές διαδρομές μέσω λιμένων του Ομάν (Duqm, Sohar) ή του Khorfakkan στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
Ωστόσο, αυτές οι επιλογές απαιτούν συνδυασμένες μεταφορές με οδικά και σιδηροδρομικά μέσα, αυξάνοντας αισθητά τον χρόνο και το κόστος διακίνησης φορτίων.
Μια ακόμα λύση είναι η διέλευση μέσω του Κόλπου της 'Ακαμπα και η χρήση χερσαίων οδών. Όμως, περιορισμοί στις υποδομές και η περιφερειακή αστάθεια δυσχεραίνουν την εφαρμογή της.
Όπως υπογραμμίζει η Drewry, οι εναλλακτικές αυτές διαδρομές είναι μεν τεχνικά εφικτές, αλλά ενέχουν σοβαρές επιχειρησιακές και οικονομικές προκλήσεις.
Η αύξηση του λειτουργικού κόστους, οι καθυστερήσεις στις παραδόσεις και η ανάγκη για σύνθετο συντονισμό της εφοδιαστικής αλυσίδας, απειλούν την αποδοτικότητα των ναυτιλιακών επιχειρήσεων.
Η Drewry επισημαίνει ότι η διατήρηση της πρόσβασης στα Στενά του Ορμούζ είναι κρίσιμη, όχι μόνο για τις ενεργειακές αγορές, αλλά και για τη διανομή κρίσιμων αγαθών στη Μέση Ανατολή — όπως σιτηρά, χημικά, μηχανήματα και έπιπλα — καθώς πολλές χώρες του Κόλπου εξαρτώνται από τις εισαγωγές.
Η συνέχιση της λειτουργίας των εμπορικών διαδρομών μέσω του Ορμούζ παραμένει ζήτημα ύψιστης σημασίας για τη σταθερότητα των παγκόσμιων εφοδιαστικών αλυσίδων.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
750 ευρώ σε 170.000 πολίτες - Πάρτε τα με μια μόνο αίτηση και όλα εξα αποστάσεως μέσω golearn
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 20/6
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
