Στην καθημερινή μας ομιλία υπάρχουν λέξεις και φράσεις που επαναλαμβάνουμε λάθος, συχνά χωρίς να το συνειδητοποιούμε. Κι όσο κι αν θέλουμε να τις πούμε σωστά, η συνήθεια είναι συνήθως πιο ισχυρή από τη γνώση. Εδώ συγκεντρώσαμε μερικές από τις πιο κοινές παγίδες της ελληνικής γλώσσας, για να τις αναγνωρίζουμε και – γιατί όχι – να τις χρησιμοποιούμε σωστά την επόμενη φορά.
Φράσεις που λέμε συχνά… λάθος:
- «Χαίρετε!»: Ευχή, γράφεται με έψιλον, όχι «χαίρεται».
- «Κύριε/κυρία/δεσποινίς»: Χρησιμοποιούμε για ενήλικες που δεν γνωρίζουμε, δεσποινίδα μόνο για κορίτσια κάτω των 16. Ποτέ δεν αποκαλούμε τον εαυτό μας «κύριο».
- «Με γεια!»: Δύο λέξεις, σημαίνει «με υγεία», όχι «μεγιά».
- «Εξ απαλών ονύχων»: Σημαίνει «από παιδί», όχι «επιφανειακά».
- «Ελαφρά τη καρδία»: Με ανάλαφρη καρδιά, χωρίς δισταγμό.
- «Αβρόχοις ποσί»: Χωρίς να βραχούν τα πόδια – μεταφορικά, να μη διστάζεις, αλλά να ενεργείς σωστά.
- «Άνοιξε τον Ασκό του Αιόλου»: Μοναδικός ασκός, όχι πολλοί.
- «Υπέρ το δέον»: Περισσότερο από το απαραίτητο, όχι «υπέρ του δέοντος».
- «Ον ου τύπτει λόγος, ουδέ ράβδος»: Αυτός που δεν μαθαίνει από λόγια, ούτε με τιμωρία.
- «Προπηλακίζω»: Βρίζω λεκτικά, όχι σωματικά.
- «Επί τούτω» / «Επί τω έργω»: Σωστά, όχι «επι τούτου» ή «εξεπιτούτου».
- «Νους υγιής εν σώματι υγιεί»: Ένα δυνατό μυαλό σε σώμα που ευημερεί.
- «Ζην ή ζειν»: Το απαρέμφατο παραμένει από αρχαία ελληνικά.
- «Μέτρον άριστον»: Σημαίνει να τηρούμε μέτρο, όχι «παν μέτρον άριστο».
- Στρατιωτικά παραγγέλματα: «Δίνω το παρών», «με το όπλο παρά πόδα», «εφ’ όπλου λόγχη», «έρπειν». Προσοχή στις παραποιήσεις.
- «Εκ των ων ουκ άνευ»: Από αυτά που δεν γίνεται χωρίς.
- «Του λόγου το ασφαλές»: Σωστά, όχι «το αληθές».
- Ώρες και χαιρετούρες: Π.μ. = προ μεσημβρίας (πρωί), μ.μ. = μετά μεσημβρίας (απόγευμα).
Ας θυμόμαστε ότι η γλώσσα μας είναι ζωντανή και αξίζει τον σεβασμό μας – και με λίγη προσοχή, μπορούμε να αποφύγουμε τις πιο κοινές παγίδες με ένα χαμόγελο.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Ρεβεγιόν με χιόνια στην Αττική - Προβλέψεις από Καλλιάνο και Κολυδά
Παν.Αιγαίου: Νέα Μοριοδοτούμενα σεμινάρια για Εκπαιδευτικούς με Υποτροφίες έως 31/12
Μαρία Δούση