Alfavita Newsroom Μια επιστημονική χαρτογράφηση που αλλάζει τα δεδομένα στη μελέτη της σεισμικότητας παρουσιάστηκε από το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών σε συνεργασία με ερευνητές της Νέας Ζηλανδίας. Χρησιμοποιώντας λεπτομερή Ψηφιακά Μοντέλα Εδάφους (DEMs) από το Ελληνικό Κτηματολόγιο, οι ειδικοί προχώρησαν σε μία συστηματική αποτύπωση των ενεργών ρηγμάτων σε ολόκληρη τη χερσαία Ελλάδα.
Το αποτέλεσμα αυτής της πολυετούς έρευνας είναι η AFG (Active Faults Greece), η πρώτη ολοκληρωμένη βάση ενεργών ρηγμάτων που στηρίζεται αποκλειστικά στο μορφολογικό αποτύπωμα του εδάφους. Η εργασία, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Scientific Data, αποκάλυψε εκατοντάδες νέα ρήγματα και κατέγραψε με μεγαλύτερη λεπτομέρεια όσα ήταν ήδη γνωστά.
Η διεθνής επιστημονική ομάδα εξηγεί ότι η γεωλογική δυναμική της Ελλάδας προκύπτει από τη διαρκή σύγκρουση της αφρικανικής και της ευρασιατικής πλάκας. Το ελληνικό τοπίο, με τις έντονες εναλλαγές του, αντανακλά αυτή τη συνεχή διαδικασία παραμόρφωσης, η οποία σήμερα αποτυπώνεται κυρίως στη δράση ενεργών σεισμικών ρηγμάτων.
Πολλά από αυτά παραμένουν κρυμμένα κάτω από βλάστηση, αστικές περιοχές ή περίπλοκες γεωμορφές, γεγονός που καθιστά κρίσιμη την ανάγκη για υψηλής ακρίβειας χαρτογράφηση. Με την ελληνική οικονομία να εξαρτάται από τον τουρισμό και τα αναπτυξιακά έργα ενέργειας, η κατανόηση της διασποράς των σεισμικών πηγών αποκτά ιδιαίτερη σημασία.
Η AFG αποτελεί τον πρώτο χάρτη ενεργών ρηγμάτων της χώρας σε κλίμακα 1:25.000. Περιλαμβάνει 3.815 ίχνη ρηγμάτων, οργανωμένα σε 892 ρήγματα, τα περισσότερα εκ των οποίων χαρτογραφούνται για πρώτη φορά. Επιπλέον, καταγράφονται 35 επιφανειακές διαρρήξεις που σχετίζονται με ιστορικούς σεισμούς.
Κάθε ρήγμα ταξινομείται σε τρεις κατηγορίες: ενεργό, πιθανώς ενεργό ή αβέβαιο, ανάλογα με το πόσο καθαρά αποτυπώνεται η δράση του στο ανάγλυφο. Σύμφωνα με την ανάλυση, περισσότερα από 2.000 ίχνη χαρακτηρίζονται ενεργά, ενώ πάνω από 1.600 θεωρούνται πιθανώς ενεργά. Πάνω από τα μισά φαίνεται ότι επηρεάζουν τη μορφή ποταμών, την απόθεση ιζημάτων και τα όρια μεταξύ ορεινών και πεδινών περιοχών.
Οι ερευνητές εξηγούν ότι τα DEMs επιτρέπουν την ανάγνωση του εδάφους με ακρίβεια που μέχρι πριν από λίγα χρόνια δεν ήταν εφικτή. Ένα ψηφιακό μοντέλο υψομέτρου λειτουργεί σαν τρισδιάστατη αναπαράσταση της γήινης επιφάνειας, δίνοντας στους ειδικούς τη δυνατότητα να εντοπίζουν δομές αόρατες στο γυμνό μάτι.
Η ερμηνεία τους, ωστόσο, απαιτεί τη γνώση και την εμπειρία του γεωλόγου, ο οποίος μπορεί να διακρίνει σημάδια τεκτονικής δράσης από ίχνη διάβρωσης ή ανθρώπινης παρέμβασης. Τα «σημάδια» αυτά περιλαμβάνουν απότομες γεωμορφές, εκτροπές ποταμών ή τριγωνικά πρανή, που μαρτυρούν παλαιότερες σεισμικές διεργασίες.
Η χαρτογράφηση έχει σημαντικές πρακτικές προεκτάσεις. Όπως τονίζει η ερευνητική ομάδα, οι υποδομές της χώρας –οδικοί άξονες, φράγματα, γέφυρες, ενεργειακές εγκαταστάσεις– πρέπει να σχεδιάζονται με βάση αξιόπιστα δεδομένα για τις σεισμικές πηγές. Η AFG μπορεί να ενισχύσει τα μοντέλα σεισμικής επικινδυνότητας, όταν συνδυαστεί με σεισμολογικές και γεωδαιτικές μετρήσεις.
Η βάση δεδομένων είναι ελεύθερα προσβάσιμη μέσω διαδραστικού χάρτη. Κάθε πολίτης, μηχανικός ή ερευνητής μπορεί πλέον να ενημερωθεί για τα ενεργά ρήγματα της περιοχής του, ενισχύοντας τη γνώση και την πρόληψη. Η AFG φιλοδοξεί να αποτελέσει θεμέλιο για την εθνική στρατηγική καταγραφής σεισμικών πηγών και παράδειγμα προς μίμηση για άλλες σεισμικά ενεργές χώρες.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Black Friday σε μοριοδοτούμενα σεμινάρια και Πιστοποιήσεις Ξένων Γλωσσών για έξτρα 20 μόρια
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 24/11
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
