Ευαγγελία Ασημακοπούλου Η «Κοινωνική Συμφωνία» που παρουσιάστηκε πανηγυρικά από το υπουργείο Εργασίας και τους κοινωνικούς εταίρους, με στόχο την ενίσχυση των συλλογικών συμβάσεων εργασίας, αφήνει περισσότερα ερωτήματα απ’ όσα απαντά. Παρά τις κυβερνητικές εξαγγελίες περί «ενίσχυσης της συλλογικής διαπραγμάτευσης», νομικοί και συνδικαλιστές μιλούν για σημαντικές ασάφειες, που ενδέχεται να επηρεάσουν δυσμενώς εργαζόμενους και μισθούς.
Σήμερα, μόλις 1 στους 5 εργαζόμενους καλύπτεται από συλλογική σύμβαση, με το σύστημα να παραμένει αποδιοργανωμένο από το 2012. Το ποσοστό κάλυψης φτάνει μόλις 20%–28%, όταν πριν τα μνημόνια άγγιζε το 100%.
Τα θολά σημεία που προκαλούν ανησυχία
Η συμφωνία εμφανίζεται να έχει σημαντικά κενά, σύμφωνα με εργατολόγους:
1. Μετενέργεια συμβάσεων – Κίνδυνος μειώσεων μισθών
Η πρόβλεψη για πλήρη μετενέργεια μετά την τρίμηνη παράταση δημιουργεί ανησυχίες, καθώς μπορεί να οδηγήσει εργαζόμενους σε ατομικές συμβάσεις μετά τη λήξη της ΣΣΕ – συχνά με χαμηλότερους μισθούς. Δεν έχει διευκρινιστεί ούτε εάν οι ρυθμίσεις θα έχουν αναδρομική ισχύ.
2. Νέος μηχανισμός ελέγχου στον ΟΜΕΔ
Η δημιουργία Επιτροπής που θα κρίνει το «παραδεκτό» μιας προσφυγής στη μεσολάβηση ή τη διαιτησία προκαλεί προβληματισμό. Νομικοί τονίζουν ότι η επιτροπή δεν διαθέτει την απαιτούμενη εμπειρία και ενδέχεται να λειτουργήσει ως φραγμός στην επίλυση διαφορών.
3. Ρήτρα εξαίρεσης για επιχειρήσεις σε κρίση
Η δυνατότητα εξαιρέσεων για εταιρείες σε προπτωχευτική ή εξυγιαντική διαδικασία μπορεί να περιορίσει σημαντικά την εφαρμογή των ΣΣΕ, υπονομεύοντας τον στόχο της ενίσχυσής τους.
4. Τι ισχύει για τις συμβάσεις που βρίσκονται ήδη σε εφαρμογή;
Δεν έχει δοθεί σαφής απάντηση για το μεταβατικό πλαίσιο και τις επιπτώσεις στις υφιστάμενες ΣΣΕ.
Αντιδράσεις από συνδικαλιστές – Φόβοι για υπονόμευση του κλαδικού συνδικαλισμού
Συνδικαλιστικά στελέχη επισημαίνουν ότι ο σχεδιασμός περιορίζει την αυτονομία των ομοσπονδιών, ενώ αποδίδει στη ΓΣΕΕ έναν αμφιλεγόμενο ρόλο «ενδιάμεσου gatekeeper». Ο Δημήτρης Καραγεωργόπουλος τονίζει ότι αυτό «αδικεί τη ΓΣΕΕ και υπονομεύει τον κλαδικό συνδικαλισμό».
Η συλλογική αυτονομία, αναφέρουν, δεν μπορεί να στηριχθεί σε μηχανισμούς που ουσιαστικά περιορίζουν τη διαπραγμάτευση αντί να την ενισχύουν.
Τι αλλάζει – Τι παραμένει θολό
Ο εργατολόγος Γιάννης Καρούζος εξηγεί ότι η κατάργηση μνημονιακών διατάξεων είναι θετική, αλλά η συνολική εικόνα δεν είναι ξεκάθαρη. Η μείωση του ποσοστού αντιπροσωπευτικότητας για κήρυξη ΣΣΕ ως υποχρεωτικής από 51% σε 40% θεωρείται περισσότερο συμβολική παρά πρακτική.
Η σύσταση επιστημονικής επιτροπής στον ΟΜΕΔ περιορίζει τη γραφειοκρατία, χωρίς όμως σαφές πλαίσιο λειτουργίας.
Η εικόνα σήμερα: Ένα σύστημα σε κατάρρευση
Το 2024 υπογράφηκαν μόλις 18 κλαδικές συμβάσεις. Από τις συνολικά 47 συμβάσεις που βρίσκονται σε ισχύ για 711.500 εργαζόμενους, μόνο 7 έχουν κηρυχθεί υποχρεωτικές.
Το πραγματικό ποσοστό κάλυψης δεν ξεπερνά το 20%.
Παρά την αισιόδοξη ρητορική, η νέα συμφωνία αφήνει ανοιχτά πολλά κρίσιμα ζητήματα. Οι αλλαγές θα κριθούν στην πράξη: αν θα ενισχύσουν πράγματι τη συλλογική διαπραγμάτευση ή αν θα δημιουργήσουν ένα νέο, περισσότερο ελεγχόμενο και λιγότερο προστατευτικό πλαίσιο για τους εργαζόμενους.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Black Friday σε μοριοδοτούμενα σεμινάρια και Πιστοποιήσεις Ξένων Γλωσσών για έξτρα 20 μόρια
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 24/11
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
