Η κακοποίηση που ασκείται από παιδιά προς τους γονείς τους αποτελεί μια μορφή ενδοοικογενειακής βίας η οποία, αν και εμφανίζεται με ολοένα αυξανόμενη συχνότητα, παραμένει σιωπηλή και υποτιμημένη. Συχνά αποκρύπτεται, όχι μόνο λόγω του κοινωνικού ταμπού που τη συνοδεύει, αλλά και επειδή οι ίδιοι οι γονείς νιώθουν ντροπή ή ενοχές να τη δηλώσουν. Ο φόβος της κοινωνικής αποδοκιμασίας, καθώς και η αίσθηση προσωπικής αποτυχίας στον γονεϊκό ρόλο, συμβάλλουν στη σιωπή γύρω από το φαινόμενο. Οι γονείς σπάνια μιλούν. Νιώθουν ντροπή, ενοχή ή εσωτερικεύουν την πεποίθηση ότι απέτυχαν να μεγαλώσουν «σωστά» το παιδί τους. Φοβούνται την κοινωνική κριτική και συχνά απομονώνονται. Το ταμπού γύρω από το θέμα ενισχύει τη σιωπή, κάνοντάς το ακόμα πιο δύσκολο να αντιμετωπιστεί.
Η κακοποιητική συμπεριφορά μπορεί να πάρει πολλές μορφές. Δεν περιορίζεται μόνο σε εκρήξεις θυμού ή λεκτικές προσβολές. Περιλαμβάνει απειλές, εξαναγκασμούς, καταστροφές αντικειμένων, σωματική βία και σε ορισμένες περιπτώσεις, χειρισμό ή οικονομική εκμετάλλευση. Πιο ύπουλη, αλλά εξίσου επώδυνη, είναι η ψυχολογική βία: η απαξίωση, η αδιαφορία, η συναισθηματική αποκοπή. Όλα αυτά δημιουργούν ένα κλίμα διαρκούς έντασης, φόβου και αποδόμησης του γονεϊκού ρόλου.
Οι ρίζες αυτής της μορφής βίας είναι πολυπαραγοντικές. Συχνά συναντάται σε παιδιά που έχουν εκτεθεί σε βίαια πρότυπα στο παρελθόν, είτε ως θύματα είτε ως παρατηρητές ενδοοικογενειακών εντάσεων. Επιπλέον, η απουσία ορίων στη σχέση γονέα-παιδιού, οι διαταραγμένες οικογενειακές σχέσεις, οι ψυχικές νόσοι ή η χρήση εξαρτησιογόνων ουσιών μπορεί να επιτείνουν το πρόβλημα.
Ένας ακόμη παράγοντας που συμβάλλει στην υποτίμηση της σοβαρότητας του φαινομένου είναι η κοινωνική τάση να υποβαθμίζεται η συμπεριφορά αυτή, ειδικά όταν σχετίζεται με την εφηβεία, αντιμετωπίζοντάς την ως “παροδική φάση”. Αυτή η αντίληψη ενισχύει την ανοχή στη βία, επιτρέποντας στην επιθετικότητα να εδραιώνεται ως αποδεκτό πρότυπο συμπεριφοράς.
Εκείνο που έχει σημασία είναι να συνειδητοποιήσουμε ότι η κακοποίηση γονέα από παιδί δεν αποτελεί απλώς οικογενειακό ζήτημα, αλλά ένα κοινωνικό φαινόμενο που αντικατοπτρίζει την κρίση των αξιών και των σχέσεων στο σύγχρονο κόσμο. Τραυματίζει τη σχέση εμπιστοσύνης μέσα στην οικογένεια και πρέπει να αντιμετωπίζεται με την ίδια σοβαρότητα όπως κάθε άλλη μορφή βίας. Η σιωπή δεν προστατεύει κανέναν· αντίθετα, διαιωνίζει τον φόβο και τον πόνο.
* Συγγραφέας εκπαιδευτικών βιβλίων των εκδόσεων Πατάκη
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Νέο Προσκλητήριο Προσλήψεων Εκπαιδευτών Ενηλίκων: Αφορά όλα τα πτυχία ΑΕΙ-ΤΕΙ - Πιστοποιηθείτε άμεσα
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 11/10
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
