efimerides
Πώς ο μεγιστάνας του Τύπου έκανε μια πλαστή αποκάλυψη να φανεί αληθινή και βγήκε κερδισμένος, παρασύροντας και ολόκληρο τον κόσμο των media

Λονδίνο, 23 Απριλίου 1983. Το τηλέφωνο χτυπά στα γραφεία του μεγιστάνα Ρούπερτ Μέρντοχ. Στην άλλη άκρη της γραμμής, ο ιστορικός Χιου Τρέβορ-Ρόπερ φέρνει καταστροφικά νέα: τα περίφημα ημερολόγια του Χίτλερ, που την επόμενη μέρα θα κοσμούσαν το εξώφυλλο των Sunday Times, είναι –κατά πάσα πιθανότητα– πλαστά.

Για έναν εκδότη, πρόκειται για εφιάλτη. Οι εφημερίδες έχουν ήδη τυπωθεί. Τα δικαιώματα έχουν κοστίσει μια περιουσία. Οι συντάκτες περιμένουν διαταγές. Ο Μέρντοχ δεν διστάζει. Η απάντηση είναι κοφτή: «F… Dacre. Publish».

Την επομένη, στις 24 Απριλίου, η αποκάλυψη κάνει τον γύρο του κόσμου. Έξι σελίδες αφιερωμένες στα "ημερολόγια του Φύρερ", ένα δημοσιογραφικό "λαβράκι" που θα αποδειχθεί σύντομα μια παγκόσμια απάτη.

Η παγίδα της Stern και το γοητευτικό παραμύθι

Λίγες μέρες πριν, η γερμανική Stern είχε ετοιμάσει πανηγυρικά τη δική της παρουσίαση: 60 τόμοι με «χειρόγραφες» καταγραφές του Χίτλερ, από συναισθηματικές εξομολογήσεις μέχρι παρατηρήσεις για την κακοσμία του ή τη ζήλια του προς τον Στάλιν. Μια ανθρώπινη, σχεδόν οικεία, εικόνα του πιο μισητού ηγέτη του 20ού αιώνα.

Οι σελίδες έμοιαζαν αυθεντικές: γραφή γοτθική, σφραγίδες με σβάστικες, ζωγραφιές, λεπτομέρειες που παρέπεμπαν σε αλήθεια. Οι πάντες πείστηκαν – σχεδόν.

Ο δημοσιογράφος της Stern, Γκερντ Χάιντεμαν, είχε πέσει θύμα (ή συνεργός) ενός ζωγράφου και εμπόρου αντίκας από τη Λειψία, του Κόνραντ Κουγιάου. Ο τελευταίος δεν έκανε τίποτα λιγότερο από το να "κατασκευάσει" τον Χίτλερ από την αρχή. Έγραφε, υπέγραφε ως «FH» αντί για «AH» και… έριχνε τσάι στις σελίδες για να δείχνουν παλιές.

Η Stern πλήρωσε σχεδόν 10 εκατομμύρια μάρκα. Ο Χάιντεμαν, εν τω μεταξύ, τσέπωνε τις προμήθειες, αγόραζε προσωπικά αντικείμενα ναζί και συντηρούσε πολυτελές γιοτ.

Το ντόμινο της εξαπάτησης

Ο Τρέβορ-Ρόπερ αρχικά πείθεται. Το υλικό φαίνεται τεράστιο και αληθοφανές. Γράφει άρθρο στους Times μιλώντας για πιθανή «επανεκτίμηση της ιστορίας». Ο Μέρντοχ πετά στη Ζυρίχη και αγοράζει τα δικαιώματα για τις Sunday Times έναντι 600.000 λιρών.

Όταν αργότερα ο ιστορικός αρχίζει να αμφιβάλλει, είναι πια αργά. Οι μηχανές τυπώνουν. Ο Μέρντοχ δεν κάνει πίσω. Η εντολή είναι σαφής: «Συνεχίστε».

Η κατάρρευση

Η συνέντευξη Τύπου της Stern μετατρέπεται σε φιάσκο. Ο Ντέικρ κάνει πίσω δημόσια. Οι ειδικοί στην Αμερική γελούν: «Μυρίζει πλαστό από χιλιόμετρα». Οι επιστημονικές εξετάσεις δεν αφήνουν περιθώρια: μελάνι και χαρτί μεταπολεμικά, φρασεολογία σύγχρονη. Η απάτη ξεσκεπάζεται.

Ο Κουγιάου καταδικάζεται σε φυλάκιση. Ο Χάιντεμαν επίσης. Ο Τρέβορ-Ρόπερ βλέπει την αξιοπιστία του να καταρρέει. Στελέχη της Stern και του Sunday Times χάνουν τις θέσεις τους.

Ο μόνος που κέρδισε

Κι όμως, μέσα στο χάος, ένας βγαίνει νικητής: ο Ρούπερτ Μέρντοχ. Χάρη σε ρήτρα της συμφωνίας, παίρνει πίσω τα χρήματα. Η κυκλοφορία της εφημερίδας εκτοξεύεται. Το κοινό –ακόμα κι αν εξαπατήθηκε– μένει.

«Είμαστε στη βιομηχανία του θεάματος», λέει κυνικά. Και για τον ίδιο, δεν ήταν φιάσκο. Ήταν επιτυχία.

Ίσως γιατί, τελικά, η αλήθεια έχει μικρότερη σημασία από την ιστορία που πουλάει.

Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα

Νέο Προσκλητήριο Προσλήψεων Εκπαιδευτών Ενηλίκων: Αφορά όλα τα πτυχία ΑΕΙ-ΤΕΙ - Πιστοποιηθείτε άμεσα

ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ για Εκπαιδευτικούς - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ μόρια 2ης ξένης γλώσσας

Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς

Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 14/9

Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ 

Google news logo Ακολουθήστε το Alfavita στo Google News Viber logo Ακολουθήστε το Alfavita στo Viber

σχετικά άρθρα

καθηγητές
Όταν το σχολείο τελειώνει στις 14:00… αλλά οι απαιτήσεις συνεχίζονται
Η αλήθεια είναι σκληρή: κάθε ώρα που ένας δάσκαλος ή καθηγητής περνά στην τάξη, είτε για «απασχόληση» είτε για αντικατάσταση, είναι διδακτικό έργο....
Όταν το σχολείο τελειώνει στις 14:00… αλλά οι απαιτήσεις συνεχίζονται
tameio.jpg
Συντάξεις: Πόσα κερδίζουν ανά Ταμείο οι συνταξιούχοι το 2026 και το 2027 με την κατάργηση της προσωπικής διαφοράς
Συντάξεις: Έως 312 ευρώ πάνω το 2026 και έως 696 ευρώ το 2027 [Αναλυτικοί πίνακες]
Συντάξεις: Πόσα κερδίζουν ανά Ταμείο οι συνταξιούχοι το 2026 και το 2027 με την κατάργηση της προσωπικής διαφοράς