Alfavita Newsroom Στις 24 Αυγούστου ξεκίνησε το πρώτο συμμετοχικό εργαστήρι πέτρινης δόμησης στο Ζαγόρι. Συνδιοργανώνεται από τον τοπικό Σύλλογο Νέων Αρίστης και το Περιοδεύον Εργαστήριο για τις Παραδοσιακές Τεχνικές Δόμησης «Μπουλούκι», ενώ τελεί υπό την αιγίδα της Περιφέρειας Ηπείρου και της Ελληνικής Εθνικής Επιτροπής για την ΟΥΝΕΣΚΟ και στηρίζεται από το ΤΕΕ Ηπείρου.
Για τρεις εβδομάδες, τέσσερις έμπειροι μάστορες της πέτρας, τρεις μαθητευόμενοι τεχνίτες και δέκα εθελοντές, εργάζονται για να αποκαταστήσουν ένα καλντερίμι και τους αναληματικούς του τοίχους στον παραδοσιακό οικισμό της Αρίστης. Ο στόχος της δράσης είναι πολυεπίπεδος.
Από την μια η μεταλαμπάδευση της μαστορικής τέχνης της ξερολιθιάς από την τελευταία γενιά μαστόρων της πέτρας στους νεότερους, ώστε να μην χαθεί η τέχνη, που είναι ενταγμένη στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς (2015) και στον Αντιπροσωπευτικό Κατάλογο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας (2018). Πλάι σε αυτούς, οι εθελόντριες και οι εθελοντές, ντόπιοι Ζαγορίσιοι, φοιτητές, αλλά και ερασιτέχνες που επιθυμούν να μυηθούν στις παραδοσιακές τεχνικές δόμησης, έχουν την ευκαιρία να δουν στην πράξη δραστηριότητες που είναι πολύ μακριά από τις ακαδημαϊκές διαλέξεις περί μαστορικής, άπτονται όμως της νοοτροπίας των λαϊκών κατασκευών και τον παραδοσιακών οικισμών.
Από την άλλη πλευρά, η δράση αυτή ανοίγει μέσω της πρακτικής οδού μια μεγάλη συζήτηση γύρω από την κατανόηση του παραδοσιακού δομημένου χώρου. Η ομάδα χτίζει ένα καλντερίμι που ενώνει την κεντρική πλατεία του οικισμού με τον μαχαλά του Αϊ Θανάση, ίσως την παλαιότερη περιοχή του χωριού. Η δόμηση γίνεται ξερολιθικά, χωρίς χρήση κονιαμάτων και τσιμέντου, σύμφωνα με τις επιταγές της συγκεκριμένης τεχνοτροπίας. Ταυτόχρονα όμως, στο σύγχρονο οικιστικό πλαίσιο της Αρίστης, αλλά και των περισσότερων Ζαγοροχωρίων, το λαϊκό καλντερίμι έχει δώσει την θέση του σε καταστρώματα με αρμούς και γίνεται εκτεταμένη χρήση τσιμέντου, στις επιταγές των σύγχρονων αναγκών. Οπότε η ενέργεια των διοργανωτών ανοίγει ταυτόχρονα ένα παράθυρο στο χρόνο, τότε που τα μπουλούκια κατασκεύαζαν συλλογικά τα έργα τους και οι κάτοικοι επισκεύαζαν τις ξερολιθιές με εκτεταμένα δίκτυα ενδοκοινοτικής αλληλεγγύης και ένα διάλογο στο παρόν. Πώς στέκεται άραγε αυτό που αποκαλούμε παραδοσιακό καλντερίμι πλάι στις (μέτα)νεωτερικές απομιμήσεις του; Μπορεί να λειτουργήσει ως ένας δίαυλος επικοινωνίας ώστε να αναζητηθούν και στην χώρα μας τα συμμετοχικά μοντέλα αποκατάστασης της πολιτιστικής κληρονομιάς όπως αναπτύσσονται στο εξωτερικό; Και τί σημαίνει παραδοσιακή δόμηση με πέτρα στο Ζαγόρι εισαγόμενη από την Κάρυστο, την Καβάλα, ακόμα και από την Αλβανία;
Οι ερωτήσεις αυτές δεν παραμένουν ρητορικές. Στο πλαίσιο του εργαστηρίου,το Σάββατο 5 Σεπτεμβρίου διεξήχθησαν δύο στρογγυλές τράπεζες - κεκλεισμένων των θυρών λόγω κορονοϊού - στις οποίες οι εμπλεκόμενοι φορείς, αλλά και μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας, προσκλήθηκαν για να καταθέσουν τις σκέψεις τους για την «χρήση τοπικών υλικών στα πολιτιστικά τοπία» και τις «θεσμικές διατάξεις για τη διατήρηση της τέχνης της ξερολιθιάς»
Η δράση συγχρηματοδοτείται από μία εκστρατεία συλλογικής χρηματοδότησης, για την οποία μπορείτε να ενημερωθείτε εδώ.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ChatGpt για όλους: Παρέχεται σε 100.000 υποψήφιους πανελλαδικά ως 20/11
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 20/11
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
