Λεωνίδας Βουρλιώτης Η Ελληνική Λαογραφική Εταιρεία αποχαιρέτησε στις 27 Δεκεμβρίου 2025 τον επιφανή λαογράφο Γεώργιο Αικατερινίδη, έναν ερευνητή με μακρά και καθοριστική προσφορά στον ελληνικό λαϊκό πολιτισμό.
Γεννημένος το 1936 στο Ηράκλειο Κρήτης, υπηρέτησε επί δεκαετίες την επιστήμη της Λαογραφίας ως ερευνητής και Διευθυντής Ερευνών στο Κέντρο Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών, ενώ διετέλεσε μέλος και ειδικός γραμματέας του Διοικητικού Συμβουλίου της Εταιρείας (1978–2023).
Το εκτενές ερευνητικό, αρχειακό και συγγραφικό του έργο, καθώς και το ήθος, η ανιδιοτέλεια και η διακριτική προσφορά του, τον καθιέρωσαν ως εμβληματική μορφή της ελληνικής λαογραφίας και σημείο αναφοράς για τις νεότερες γενιές επιστημόνων.
Αναλυτικά ο αποχαιρετισμός στον Γεώργιο Αικατερινίδη (1936-2025) από τον Καθηγητή Μ. Γ. Βαρβούνη:
Η Ελληνική Λαογραφική Εταιρεία αποχαιρέτησε την 27η ∆εκεμβρίου 2025, κατά την εξόδιο ακολουθία του στον Ιερό Ναό αγίου Βασιλείου Πειραιά, τον επιφανή λαογράφο και αφοσιωμένο μέλος της Γεώργιο Αικατερινίδη.
Γεννημένος στο Ηράκλειο της Κρήτης το 1936, μέλος δε της Εταιρείας ήδη από τη λήψη του πτυχίου της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, ο εκλιπών φίλτατος και σεβαστός συνάδελφος υπήρξε πιστός και αφοσιωμένος βοηθός του Καθηγητή Γεωργίου Μέγα, όχι μόνο στα πανεπιστημιακά καθήκοντά του, αλλά και στην προσφορά του ως προέδρου της Εταιρείας μας.
Είναι γνωστό ότι o Γεώργιος Αικατερινίδης σταδιοδρόμησε ως ερευνητής στο Κέντρο Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών, όπου έφτασε ως την κορυφή της επιστημονικής ιεραρχίας, ως και την βαθμίδα του ∆ιευθυντή Ερευνών, παραλλήλως δε αναδείχθηκε διδάκτωρ Λαογραφίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, με εισηγητή και επιβλέποντα τον επίσης βοηθό του Μέγα, όταν ο Αικατερινίδης στρατεύθηκε, και επίτιμο Πρόεδρο της Εταιρείας μας Μιχαήλ Γ. Μερακλή.
Η διατριβή του αυτή δημοσιεύθηκε στη σειρά των εκδόσεων της Εταιρείας, αλλά και όταν αναγορεύθηκε Επίτιμος ∆ιδάκτορας Φιλοσοφικών καιΚοινωνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Κρήτης, για τη συνολική μεγάλη προσφορά του στην καταγραφή, έρευνα και μελέτη όχι μόνο του κρητικού, αλλά ευρύτερα του ελληνικού λαϊκού πολιτισμού, ο Πρόεδρός μας Καθηγητής Μιχαήλ Μερακλής εξεφώνησε τη νενομισμένη laudation, και στον 41ο τόμο του περιοδικού «Λαογραφία» δημοσιεύθηκαν οι λόγοιτης τελετής.
Αμέσως μετά τον τραγικό θάνατο του Γεωργίου Μέγα, το 1976, ο προσωρινός πρόεδρος της Εταιρείας μας καθηγητής Γεώργιος Ζώρας ανέθεσε στονΑικατερινίδη την ευθύνη της αποπεράτωσης του 30ού τόμου του περιοδικού «Λαογραφία», δεδομένου ότι είχε επί σειρά ετών προσφέρει πολλές και πολύτιμες υπηρεσίες: από την επίπονη διαδικασία διοργάνωσης του ∆΄ ∆ιεθνούς Συνεδρίου των Λαϊκών Αφηγήσεων στην Αθήνα, το 1964, και την κοπιώδη και εργώδη διόρθωση των τυπογραφικών δοκιμίων μιας σειράς τόμων του περιοδικού, και μάλιστα των πρακτικών του παραπάνω συνεδρίου που περιλήφθηκαν στον 22ο τόμο του 1965, των τόμων 25 (1967) και 26 (1968-1969) με τη συγκέντρωση των κυριότερων μελετών του Γ. Μέγα, αλλά και των αυτοτελών παραρτημάτων του, ως την καθημερινότητα της διοίκησης και διαχείρισης της Εταιρείας, την αγορά των ακινήτων της καιτις προσπάθειες κατάρτισης λαογραφικής συλλογής και ίδρυσης του πρώτου Λαογραφικού Μουσείου.
Ιδιαίτερα μάλιστα η υποδειγματική διόρθωση των δεκάδων χιλιάδων δελτίων που αποτέλεσαν τις 757 σελίδες του τόμου 23 της «Λαογραφίας», με το χρηστικότατο ευρετήριό της, αποτελεί μέχρι σήμερα θρύλο στους ελληνικούς λαογραφικούς κύκλους.
Έτσι, το 1978 οΑικατερινίδης εκλέχθηκε μέλος του∆ιοικητικού Συμβουλίου της Εταιρείας μας, θέση από την οποία την υπηρέτησε ως και το 2023 ως ειδικός γραμματέας, οπότε οικειοθελώς αποσύρθηκε για να δώσει, όπως έλεγε, τόπο στους νεότερους,.
Κάθεφάκελος του αρχείου της Εταιρείας και κάθε σελίδα των δημοσιευμάτων της ως και περίπου το 1978 φέρει καιτην σφραγίδα του.
Και κάθε συνεδρίαση του ∆ιοικητικού Συμβουλίου της Εταιρείας, κάθε αντιμετώπιση προβλήματος, κάθε κρίσιμη απόφασή της αποπνέειτο άρωμα της ευγένειας, της εργατικότητας καιτης διακριτικότητάς του.
Ως εμβληματικός ερευνητής και καταγραφέας του ελληνικού λαϊκού πολιτισμού, ιδιαίτερα στις παλαιότερες «παραδοσιακές» φάσεις και εκδηλώσεις του, ο Αικατερινίδης έχει συνδεθεί με την επιτόπια έρευνα σε πάμπολλες ελληνικές περιοχές, κυριολεκτικά από το ένα ως το άλλο άκρο της ελληνικής γης, ιδιαίτερα δε σε τόπους του βορειοελλαδικού χώρου, στη Μακεδονία και τη Θράκη, αλλά και με την ηχογράφηση, φωτογράφιση και κινηματογράφηση πολλών εθιμικών και τελετουργικών εκδηλώσεων.
Το ερευνητικό και συγγραφικό του έργο, σημαντικό μέρος του οποίου δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό της Εταιρείας μας, όσον αφορά τελετουργίες και δρώμενα του ετήσιου εορτολογικού κύκλου, ήταν και θα παραμένει θεμελιώδες για κάθε ανάλογη επιστημονική θεώρηση και οδηγός πραγματικός για τους νεότερους μελετητές του λαϊκού πολιτισμού μας.
Το δε υπόδειγμα του βίου και της ανιδιοτελούς προσφοράς του, η «αίρεσις βίου» του, το αφιλοχρήματον της λαογραφικής διακονίας του και το φιλότιμον της πνευματικής, ερευνητικής και επιστημονικής του δράσης θα παραμένουν εσαεί παραδείγματα προς μίμηση για όλους μας, πρεσβύτερους και νεότερους, εμπειρότερους και νεοφώτιστους των λαογραφικών σπουδών μας.
Για όσα παραπάνω αναφέρθηκαν, και για πολλά άλλα ακόμη που δεν μπορούν να χωρέσουν στα περιεσταλμένα όρια ενός σύντομου επικήδειου αποχαιρετισμού, η Ελληνική Λαογραφική Εταιρεία, που εν ζωή είχε τιμήσειτον μεταστάντα με ειδικό τιμητικό δίπλωμα, στάθηκε με σεβασμό ανυπόκριτο, θλίψη και τιμή μπροστά στο σκήνωμά του, προπέμποντας τον ΓεώργιοΑικατερινίδη στην αιωνιότητα.
Τα μέλη της Εταιρείας και του ∆ιοικητικού Συμβουλίου της εξέφρασαν τα θερμότερα συλλυπητήριά τους στους οικογενείς του, ευχήθηκαν υπέρ της ανάπαυσης της ψυχής του, και υποσχέθηκαν ότι θα διατηρήσουν ενεργή καιζώσα την επιστημονική λαογραφική παρακαταθήκη του.
Του Γεωργίου Αικατερινίδη, αειμνήστου και σεβαστού φίλου, συνάδελφου και δάσκαλου, κυρίως δε εταίρου της ΕλληνικήςΛαογραφικής Εταιρείας συνειδητού και ενεργού, αιωνία η μνήμη.
Ο Μανώλης Γ. Βαρβούνης είναι Καθηγητής Λαογραφίας στη Σχολή Ανθρωπιστικών Επιστημών του ∆ημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Ρεβεγιόν με χιόνια στην Αττική - Προβλέψεις από Καλλιάνο και Κολυδά
Παν.Αιγαίου: Νέα Μοριοδοτούμενα σεμινάρια για Εκπαιδευτικούς με Υποτροφίες έως 31/12
