Alfavita Newsroom Η συνάφεια των μεταπτυχιακών τίτλων σπουδών με την Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση (ΕΑΕ) βρίσκεται πλέον υπό ένα νέο, δυναμικό καθεστώς αξιολόγησης, σύμφωνα με τις πρόσφατες τροποποιήσεις της υπουργικής απόφασης 52425/Ζ1/2019. Η συγκεκριμένη αλλαγή στοχεύει στη διαρκή επαλήθευση της καταλληλότητας των τίτλων, τόσο από ελληνικά όσο και από ξένα ιδρύματα.
Η ουσιαστική καινοτομία της νέας ρύθμισης είναι η δυνατότητα επανεξέτασης μεταπτυχιακών προγραμμάτων, ακόμη και μετά την αρχική τους αναγνώριση ως συναφή με την ΕΑΕ ή τη Σχολική Ψυχολογία. Αυτό σημαίνει ότι δεν αρκεί πλέον η αρχική έγκριση: οι τίτλοι υπόκεινται σε διαρκή αξιολόγηση ώστε να διασφαλιστεί ότι εξακολουθούν να πληρούν τα προβλεπόμενα κριτήρια.
Όπως επισημάνθηκε από τον εκπαιδευτικό και διαχειριστή ομάδας εκπαιδευτικών στο Facebook, Μάριο Μαγιολαδίτη, έχει προκύψει ένα σημαντικό ζήτημα με μεταπτυχιακά του εξωτερικού (και ιδιαίτερα της Κύπρου), τα οποία δίνουν τον ίδιο τίτλο σπουδών σε φοιτητές με και χωρίς πρακτική άσκηση. Η απουσία διακριτών ενδείξεων σε τίτλους ή συνοδευτικά έγγραφα δημιουργεί ασάφεια στον έλεγχο της συνάφειας.
Σε προγράμματα όπου η πρακτική είναι προαιρετική, απαιτείται πλέον η ρητή επισύναψη βεβαίωσης πρακτικής άσκησης, ώστε να αποδεικνύεται η ουσιαστική επαφή του φοιτητή με το αντικείμενο της ΕΑΕ. Αντιθέτως, σε μεταπτυχιακά με υποχρεωτική πρακτική, η ύπαρξή της θεωρείται αυτονόητη. Αυτό το διαχωριστικό στοιχείο αξιοποιείται πλέον συστηματικά από τις αρχές, ειδικά μετά το ΦΕΚ της πρόσκλησης 3ΕΑ/2025, το οποίο επισημαίνει την ένδειξη «ΝΑΙ με ΠΡΑΚΤΙΚΗ 20 ECTS» για τη μοριοδότηση.
Τα μεταπτυχιακά που παρέχονται από πανεπιστήμια του εξωτερικού δεν έχουν υποχρέωση ενημέρωσης των ελληνικών αρχών για αλλαγές στο περιεχόμενο, τη διάρκεια ή την πρακτική άσκηση. Αυτό καθιστά τον έλεγχο εξαιρετικά δύσκολο, ειδικά όταν επέρχονται μεταβολές στους όρους απονομής των τίτλων.
Για παράδειγμα, έχει ήδη διαπιστωθεί περίπτωση στην οποία η πρακτική από υποχρεωτική έγινε προαιρετική, χωρίς το ελληνικό κράτος να έχει εκ των προτέρων γνώση αυτής της μεταβολής. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να ακυρωθεί η συνάφεια για κάποιους αποφοίτους, ενώ σε άλλους διατηρήθηκε.
Η βελτιωτική ρύθμιση που θεσπίστηκε με το ΦΕΚ 3294/Β/26.06.2025 παρέχει πλέον στην Ειδική Επιστημονική Επιτροπή το δικαίωμα να επανεξετάζει μεταπτυχιακά προγράμματα, ώστε να κρίνει εάν παραμένουν εντός των ορίων συνάφειας που έχουν θεσπιστεί. Αυτή η αλλαγή οδηγεί στη δημιουργία ενός ευέλικτου και προσαρμοστικού μηχανισμού εποπτείας, ικανό να απαντά στις αλλαγές τόσο του ελληνικού όσο και του διεθνούς ακαδημαϊκού τοπίου.
Η ακρίβεια στη συνάφεια των μεταπτυχιακών επηρεάζει άμεσα τη μοριοδότηση των εκπαιδευτικών, και κατ’ επέκταση την πρόσβασή τους σε προκηρύξεις του ΑΣΕΠ και σε θέσεις στην ειδική εκπαίδευση. Το νέο σύστημα αποτελεί εγγύηση αξιοκρατίας, αφού θωρακίζει τη διαδικασία έναντι αδικιών και διεκδικεί ισότιμη μεταχείριση για όλους τους υποψηφίους.
Ακολουθεί η τοποθέτηση του Μάριου Μαγιολαδίτη
Συνάφεια Μεταπτυχιακών Τίτλων με την Ειδική Αγωγή: Τι συμβαίνει με τους τίτλους του εξωτερικού
Τους τελευταίους μήνες, ανέκυψε ένα σοβαρό ζήτημα σχετικά με τη διαδικασία αναγνώρισης της συνάφειας μεταπτυχιακών τίτλων σπουδών με την Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση (ΕΑΕ), καθώς και τη μοριοδότηση των εκπαιδευτικών που διεκδικούν θέση μέσω των προκηρύξεων του ΑΣΕΠ.
Στις 29/5/2025 ενημέρωσα το ΑΣΕΠ και στις 2/6/2025 τη Δ/ΝΣΗ ΔΙΟΡ. – ΠΡΟΣΛ. ΕΚΠ/ΚΟΥ ΠΡΟΣ/ΚΟΥ – ΤΜΗΜΑ Β σχετικά με τη μοριοδότηση και τη συνάφεια συγκεκριμένων μεταπτυχιακού τίτλων σπουδών Ειδικής Αγωγής, όπου αναφέρω ότι: “Υπάρχουν τίτλοι αποφοίτων του προγράμματος, στους οποίους δεν αναφέρεται η πραγματοποίηση πρακτικής άσκησης, ενώ παράλληλα δίνονται ίδιοι τίτλοι σπουδών και σε φοιτητές που όντως πραγματοποίησαν πρακτική. Το περιεχόμενο του τίτλου και η συνοδευτική βεβαίωση δεν διαφοροποιούνται και ως εκ τούτου δεν είναι εφικτός ο έλεγχος της ουσιαστικής συνάφειας με τις απαιτήσεις της Ειδικής Αγωγής.”
Με δημοσίευμα στις 9/6/2025 με τίτλο “Συνάφεια μεταπτυχιακών με Ειδική Αγωγή: Τι προβλέπεται – Πότε επισυνάπτεται βεβαίωση Πρακτικής Άσκησης” αναφέρω ότι το παράδοξο είναι πως η βεβαίωση πρακτικής άσκησης επισυνάπτεται μόνο στις περιπτώσεις όπου κατά την έγκριση του μεταπτυχιακού προγράμματος ως συναφές με την ΕΑΕ διαπιστώθηκε ότι αυτό έχει ΠΡΟΑΙΡΕΤΙΚΗ πρακτική άσκηση. Το οποίο ήταν εύλογο, με δεδομένο ότι στα προγράμματα με ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗ πρακτική άσκηση αυτό θεωρείται αυτονόητο.
Στο θέμα επανήλθα στις 22/6/2025 με νέο δημοσίευμα “Κριτήρια Συνάφειας Μεταπτυχιακών Τίτλων με την Ειδική Αγωγή: Τι ισχύει από το 2019 και μετά”, όπου αναφέρω ότι:
“Στο ΦΕΚ με την πρόσκληση για την 3ΕΑ/2025 (ΦΕΚ 23/23.05.2025/τ. ΑΣΕΠ) και συγκεκριμένα στο σχετικό παράρτημα τα αναφέρει με την ένδειξη ως “ΝΑΙ με ΠΡΑΚΤΙΚΗ 20 ECTS”. Δηλαδή, οι υποψήφιοι απαιτείται να προκομίζουν βεβαίωση πρακτικής άσκησης, γιατί αφού η πρακτική είναι προαιρετική, θα πρέπει να αποδειχθεί ότι πραγματοποιήθηκε.”
Θεωρητικά, λοιπόν, μετά το 2021, με την υποβολή αιτήματος για συνάφεια μεταπτυχιακού με την ΕΑΕ από τον υποψήφιο, θα πρέπει να ελέγχονται τρία πράγματα από τους αρμόδιους φορείς.
Το πρόβλημα φυσικά που προκύπτει είναι η περίπτωση των μεταπτυχιακών προγραμμάτων ΕΑΕ που προσφέρονται από Πανεπιστήμια του εξωτερικού (συμπεριλαμβανομένης της Κύπρου), τα οποία δεν έχουν ΚΑΜΙΑ ΥΠΟΧΡΕΩΣΗ – και λογικό είναι – να ενημερώνουν το ελληνικό κράτος για αλλαγές στο πρόγραμμα σπουδών τους, συμπεριλαμβανομένης διάρκειας, πραγματοποίησης πρακτικής άσκησης ή μη.
Όταν λοιπόν η μόνη διαπίστωση των προϋποθέσεων γίνεται ΜΟΝΟ σε μια ΔΕΔΟΜΕΝΗ ΧΡΟΝΙΚΗ ΣΤΙΓΜΗ και ένα Μεταπτυχιακό πρόγραμμα αλλάζει τους όρους κτήσης μεταπτυχιακού τίτλου – και έχουμε ήδη επισημάνει μια τέτοια περίπτωση όπου η πρακτική άσκηση από υποχρεωτική έγινε προαιρετική – δημιουργούνται προβλήματα σε σχέση με την ελληνική νομοθεσία.
Ευτυχώς, τα αντανακλαστικά του Υπουργείου ήταν άμεσα και με την τροποποίηση της υπό στοιχεία 52425/Ζ1/4-4-2019 υπουργικής απόφασης «Καθορισμός κριτηρίων συνάφειας διδακτορικών και μεταπτυχιακών τίτλων σπουδών με τα αντικείμενα της Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης (Ε.Α.Ε.) και της Σχολικής Ψυχολογίας» (Β’ 1152) (ΦΕΚ 3294/Β/26.06.2025), έρχεται βελτιωτική ρύθμιση όπου αναφέρει: «Η Ειδική Επιστημονική Επιτροπή της περ. β της παρ. 1 του άρθρου 65 του ν. 4589/2019 (Α’ 13) δύναται να επανεξετάζει, όπου το κρίνει αναγκαίο, τα Προγράμματα Μεταπτυχιακών Σπουδών Τμημάτων Α.Ε.Ι. της ημεδαπής ή ομοταγών ιδρυμάτων της αλλοδαπής, τα οποία έχουν κριθεί συναφή με τα αντικείμενα της Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης και της Σχολικής Ψυχολογίας, προκειμένου να διαπιστωθεί ότι συνεχίζουν να πληρούν τα κριτήρια συνάφειας των παραγράφων 1 και 2 του άρθρου 2.»
Με αυτόν τον τρόπο δημιουργείται ένα δυναμικό και επαναξιολογούμενο σύστημα ελέγχου, που λαμβάνει υπόψη μεταβολές στα προγράμματα, εντός και εκτός Ελλάδας.
Η συνάφεια των τίτλων με την Ειδική Αγωγή είναι κρίσιμο ζήτημα για τη διαφάνεια και τη δικαιοσύνη στις προσλήψεις εκπαιδευτικών. Η πρόσφατη ρύθμιση αποτελεί σημαντικό βήμα θωράκισης του συστήματος, ενώ απομένει η συνεπής εφαρμογή της και η ενίσχυση των μηχανισμών διαρκούς επαλήθευσης.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Πανελλήνιες 2025: Η μαθήτρια που πέτυχε το «απόλυτο 20» στην Οικονομία και πάει για ΑΣΟΕΕ
750 ευρώ σε 170.000 πολίτες - Πάρτε τα με μια μόνο αίτηση και όλα εξα αποστάσεως μέσω golearn
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 25/6
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
