Alfavita Newsroom Τη φετινή σχολική χρονιά οι εγγραφές στα Επαγγελματικά Λύκεια (ΕΠΑΛ) όλης της χώρας εμφανίζονται εξαιρετικά μειωμένες σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Κι αυτό παρά το γεγονός ότι φέτος επαναλειτουργούν οι καταργημένοι τομείς και ειδικότητες. Εκ πρώτης όψεως αυτή η εξέλιξη μοιάζει ανεξήγητη καθώς σε συνθήκες κρίσης και μαζικής ανεργίας των νέων, θα περίμενε κανείς, αντίθετα, να αυξηθεί η ροή προς την επαγγελματική εκπαίδευση, ειδικά αν συνυπολογίσει κανείς το γεγονός ότι η ανεργία χτυπάει κατεξοχήν τους πτυχιούχους των ΑΕΙ. Έτσι, οι αναλύσεις που ερμηνεύουν την κίνηση των μαθητών από και προς την επαγγελματική εκπαίδευση αποκλειστικά με βάση την όξυνση των ταξικών αντιθέσεων και τη διεύρυνση των κοινωνικών ανισοτήτων, φαίνεται πως πέφτουν ολότελα έξω. Γιατί ενώ ισχύουν απολύτως οι δύο τελευταίες συνθήκες, έχουμε αύξηση της ροής μαθητών προς τα Γενικά (ΓΕΛ) και μείωση των μαθητών των ΕΠΑΛ.
Είναι λοιπόν βέβαιο πως στη σύγχρονη ελληνική κοινωνία επικρατούν άλλα κριτήρια στην επιλογή του σχολείου και δεν αφορούν ούτε την επαγγελματική αποκατάσταση ούτε την κοινωνικοοικονομική θέση της οικογένειας. Ισχύουν και αυτά, αυτό είναι πολύ φανερό στα παιδιά μεταναστών που «προτιμούν» τα ΕΠΑΛ, αλλά δεν είναι αυτά που επικρατούν, τουλάχιστον ανάμεσα στα Ελληνόπουλα.
Έχει ειπωθεί πως αυτό που επηρέασε κυρίως την επιλογή των μαθητών ήταν η κατάργηση της «Τράπεζας Θεμάτων». Αυτό δεν είναι σωστό ή τουλάχιστον δεν είναι ακριβές. Αυτό που μέτρησε περισσότερο είναι η επαναφορά του τρόπου προαγωγής και απόλυσης με μέσο όρο το 9,5 σε όλα τα γραπτώς εξεταζόμενα μαθήματα στα οποία όμως συμπεριλαμβάνεται και η Ερευνητική Εργασία στην οποία όλοι οι μαθητές έχουν υψηλή βαθμολογία. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι είναι εξαιρετικά δύσκολο ακόμη και να παραπεμφθεί για τον Σεπτέμβριο κάποιος μαθητής. Εάν οι μαθητές πράγματι επιστρέφουν στα ΓΕΛ επειδή πλέον η προαγωγή και απόλυση από αυτά γίνεται χωρίς ιδιαίτερο κόπο, τότε επιβεβαιώνεται για άλλη μια φορά η υπόθεση ότι δεν έχουμε πραγματική επαγγελματική – για να μην το γενικεύσω - εκπαίδευση στην Ελλάδα και πως τα ΕΠΑΛ λειτουργούν απλώς ως «σχολεία δεύτερης ευκαιρίας», δηλαδή ως πιο «εύκολα» λύκεια, τα οποία όμως έτσι παραμένουν μονίμως υποβαθμισμένα αφού υποδέχονται μαθητές οι οποίοι είτε με δυσκολία είτε με «τη βοήθεια του… κοινού» αποφοίτησαν από το Γυμνάσιο. Αυτό επιβεβαιώνεται φυσικά και από το γεγονός ότι πολλοί μαθητές δεν επιλέγουν τομέα με βάση την κλίση, τα ενδιαφέροντα και το επάγγελμα που έχουν επιλέξει αλλά με εντελώς διαφορετικά κριτήρια όπως είναι η παρέα τους και οι καθηγητές της αρεσκείας τους. Μάλιστα σε πολλά ΕΠΑΛ έχει αναπτυχθεί κι ένας παντελώς αθέμιτος ανταγωνισμός μεταξύ των διαφόρων ειδικοτήτων όπου με όρους καθαρού μάρκετινγκ, ακόμη και με… εκπτώσεις, επιχειρείται η προσέλκυση… πελατών. Έτσι, οι τομείς της Υγείας και Πρόνοιας σήμερα αντιμετωπίζουν σοβαρό πρόβλημα συγκρότησης καθώς η προσέλευση σε αυτούς είναι χαμηλή, ίσως και για τον λόγο ότι οι καθηγητές απουσίαζαν τα προηγούμενα χρόνια από τα σχολεία. Κινδυνεύουν επομένως να κλείσουν και πάλι, αυτή τη φορά λόγω έλλειψης μαθητών!
Επιπρόσθετα, τα ΕΠΑΛ έχασαν φέτος δύο ακόμη πλεονεκτήματά τους: το ότι ένας μαθητής που στόχευε σ’ ένα υψηλής ζήτησης ΤΕΙ, μπορούσε να δώσει μόνο τέσσερα μαθήματα ως υποψήφιος για εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση από τα ΕΠΑΛ, αντί για έξι μαθήματα που ίσχυε για το ΓΕΛ, ενώ τώρα και ο υποψήφιος του ΓΕΛ θα εξεταστεί σε τέσσερα μαθήματα και μάλιστα σε συνθήκες όπου οι περισσότεροι συμμαθητές του θα μελετούν για να εξεταστούν πανελλαδικά, αντίθετα με το ΕΠΑΛ όπου μόνο η μειοψηφία λαμβάνει μέρος στις πανελλαδικές εξετάσεις. Η δεύτερη σημαντική απώλεια των ΕΠΑΛ είναι η στέρηση από τους μαθητές τους της δυνατότητας να εισαχθούν στα ΑΕΙ, μέσω της ομάδας Β’ , η οποία έχει καταργηθεί και μάλιστα αιφνιδιαστικά αφήνοντας ξεκρέμαστα πολλά παιδιά τα οποία είτε αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα σχέδιά τους είτε να επαναλάβουν τη Β΄ Λυκείου παίρνοντας μεταγραφή σε κάποιο ΓΕΛ, χάνοντας δηλαδή – οι ελάχιστοι άριστοι μαθητές των ΕΠΑΛ - τη χρονιά τους!
Επομένως, ναι μεν το Υπουργείο προχώρησε, σωστά και δίκαια, στην αποκατάσταση του ακρωτηριασμού που είχαν υποστεί τα ΕΠΑΛ με την κατάργηση των τομέων και ειδικοτήτων που είχαν καταργηθεί επί Αρβανιτόπουλου, ωστόσο με την θέσπιση της προαγωγής με βάση το 9,5 στα ΓΕΛ και τις ρυθμίσεις για την πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση υπονόμευσε τελικά, ακούσια, τη λειτουργία των ΕΠΑΛ και ειδικά των επανασυσταθεισών ειδικοτήτων, γιατί ακριβώς στη συνείδηση του κόσμου λειτουργούσαν ως «ευκολότερα» Λύκεια και όχι ως ΕΠΑΛ. Τώρα λοιπόν που τα ΓΕΛ έγιναν «εύκολα», ποιος ο λόγος να πάει κανείς στα «κακόφημα» ΕΠΑΛ;
Άρα, αυτό που οφείλει η πολιτεία να κάνει εάν θέλει να υπάρχει πραγματική επαγγελματική εκπαίδευση είναι να προχωρήσει σ’ έναν σοβαρό σχεδιασμό της επαγγελματικής εκπαίδευσης με βάση ένα πρόγραμμα ανασυγκρότησης της παραγωγής και της οικονομίας της χώρας. Αυτό σημαίνει ότι θα επανασχεδιαστούν οι τομείς και οι ειδικότητες, όχι τόσο με βάση τη ζήτηση των μαθητών ή τις ειδικότητες των μονίμων εκπαιδευτικών, αλλά κυρίως με βάση τις πραγματικές ανάγκες της χώρας. Θα πρέπει επομένως να συγκροτηθούν άμεσα οι σχετικές επιτροπές που θα εκπονήσουν μελέτες με τη συνεργασία πανεπιστημιακών τμημάτων και όλων των παραγωγικών φορέων. Και ακολούθως να οριστεί συγκεκριμένος αριθμός μαθητών για κάθε ειδικότητα. Δεν μπορεί δηλαδή, επειδή είναι της μόδας, για παράδειγμα, τα περισσότερα αγόρια να θέλουν να γίνουν μηχανικοί αυτοκινήτων και τα κορίτσια κομμώτριες και αισθητικοί, ενώ η χώρα έχει ανάγκη από τεχνίτες πέτρας, φυσιοθεραπευτές και βιοκαλλιέργειες. Επιπρόσθετα, επειδή είναι σημαντικό να υπάρχει ένας συνδυασμός της γενικής και της επαγγελματικής και τεχνικής εκπαίδευσης θα πρέπει να εξεταστεί η δυνατότητα να ενταχθεί η επαγγελματική εκπαίδευση στη λυκειακή βαθμίδα σ’ έναν ενιαίο τύπο λυκείου, όπως ήταν παλιότερα το Πολυκλαδικό .
Όσο για το πανθομολογούμενο χαμηλό επίπεδο των μαθητών των ΕΠΑΛ, για το οποίο διαμαρτύρονται μονίμως κυρίως οι καθηγητές της γενικής παιδείας, και γι’ αυτό τον λόγο προσπαθούν να αποφύγουν να διδάξουν σε αυτά, εδώ υπάρχει μία μεγάλη υποκρισία. Κι αυτό γιατί είναι οι καθηγητές των μαθημάτων γενικής παιδείας που επιτρέπουν να έρχονται στην Α’ τάξη των ΕΠΑΛ μαθητές με σοβαρές ελλείψεις στο γνωστικό επίπεδο και χωρίς να έχουν εμπεδώσει τη σχολική πειθαρχία. Οπότε ή αλλάζουμε στάση και κοιτάμε πώς θα μορφώσουμε και να διαπαιδαγωγήσουμε τα παιδιά, και κυρίως αυτά των φτωχότερων κοινωνικών ομάδων ή συμβιβαζόμαστε με την ιδέα ότι οι υποψήφιοι ηλεκτρολόγοι δεν χρειάζεται να κατέχουν ούτε τις βασικές γνώσεις γιατί εμείς παρόλα αυτά κρίναμε πως είναι άξιοι να πάρουν απολυτήριο Γυμνασίου και απλώς τους «συμβουλεύουμε» να πάνε στα ΕΠΑΛ, αφού δεν «παίρνουν τα γράμματα» για να τους ξεφορτωθούμε.. Αν θέλουμε επαγγελματική εκπαίδευση θα πρέπει να την αντιμετωπίζουμε ως τέτοια και όχι ως «κάδο ανακύκλωσης» όσων απορρίπτονται από τη γενική παιδεία.
Στο άμεσο πρακτικό επίπεδο η νέα κυβέρνηση θα πρέπει να:
-Εξασφαλίσει το προσωπικό, τις υποδομές και τη μεταφορά των μαθητών για όλα τα ΕΠΑΛ, τους τομείς και τις ειδικότητές τους
-Επιτρέψει τη λειτουργία ομάδας Β΄ για όσους επιθυμούν να διαγωνιστούν για μία θέση στα ΑΕΙ ή τουλάχιστον να επιτρέψει τη μετεγγραφή των μαθητών αυτών στην Γ΄ και όχι στη Β΄ τάξη των ΓΕΛ
-Επιτρέψει τη λειτουργία των επανασυσταθέντων τομέων με μικρότερο αριθμό μαθητών ειδικά για φέτος, προκειμένου να μην ακυρωθεί στην πράξη η ίδια η επανασύστασή τους
Τάσος Χατζηαναστασίου, φιλόλογος στο ΕΠΑΛ Ναυπλίου, πρόεδρος ΕΛΜΕ Αργολίδας
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 8/5
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής (ΕΛΜΕΠΑ) με μόνο 50Є εγγραφή- αιτήσεις ως 8/5
Proficiency και Lower μόνο 95 ευρώ σε 2 μόνο ημέρες στα χέρια σας (ΧΩΡΙΣ προφορικά, ΧΩΡΙΣ έκθεση!)
ΕΥΚΟΛΕΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ και ΙΤΑΛΙΚΩΝ για εκπαιδευτικούς - Πάρτε τις άμεσα
