Μαρία Δούση Για τους περισσότερους, η ημερομηνία 25 Δεκεμβρίου είναι συνώνυμη με τα Χριστούγεννα. Κι όμως, αυτή η συσχέτιση δεν ήταν πάντα δεδομένη. Χρειάστηκαν αιώνες μέχρι η χριστιανική Εκκλησία να καθιερώσει την ημέρα της γέννησης του Χριστού, και ακόμη και σήμερα οι ιστορικοί δεν συμφωνούν πλήρως για το πώς προέκυψε η επιλογή της.
Οι ειδικοί μιλούν για δύο βασικές θεωρίες.
1. Η θεωρία της «υποκατάστασης»
Σύμφωνα με αυτήν, οι Χριστιανοί τοποθέτησαν τον εορτασμό της γέννησης του Ιησού πάνω σε δημοφιλείς παγανιστικές γιορτές του χειμώνα. Στη Ρώμη, η περίοδος γύρω από το χειμερινό ηλιοστάσιο ήταν αφιερωμένη στα Σατουρνάλια αλλά και στη λατρεία του Αήττητου Ήλιου. Καθώς η νέα θρησκεία εξαπλωνόταν, η Εκκλησία φαίνεται πως αξιοποίησε τις ήδη ριζωμένες αυτές γιορτές για να διευκολύνει τον εκχριστιανισμό των πληθυσμών.
2. Η θεωρία του «υπολογισμού»
Άλλη σχολή σκέψης υποστηρίζει ότι οι πρώτοι Χριστιανοί κατέληξαν στη συγκεκριμένη ημερομηνία μέσω θεολογικών υπολογισμών, συνδέοντας την ημέρα της σύλληψης του Ιησού με την ημέρα της γέννησής του. Έτσι, ανεξάρτητα από τις παγανιστικές παραδόσεις, η 25η Δεκεμβρίου προέκυψε ως εσωτερικός εκκλησιαστικός συμβολισμός.
Η ιστορική καθιέρωση
Για περίπου τρεις αιώνες, ο χριστιανισμός δεν γιόρταζε καθόλου τη Γέννηση. Οι μεγάλες εορτές της εποχής ήταν το Πάσχα και τα Θεοφάνια. Η πρώτη επίσημη αναφορά στη 25η Δεκεμβρίου ως ημέρα Χριστουγέννων εμφανίζεται το 336 μ.Χ., στα χρόνια της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.
Παρά ταύτα, πολλά στοιχεία δείχνουν ότι ο Ιησούς πιθανότατα δεν γεννήθηκε τον Δεκέμβριο. Η παρουσία βοσκών και κοπαδιών στην αφήγηση της Γέννησης παραπέμπει περισσότερο σε ανοιξιάτικο τοπίο παρά σε χειμωνιάτικο.
Από παγανιστική περίοδος… στην κορυφαία χριστιανική γιορτή
Η επιλογή της ημερομηνίας βοήθησε τη νέα θρησκεία να εδραιωθεί πάνω σε ήδη δημοφιλείς εορταστικές παραδόσεις. Παρότι για αιώνες τα Χριστούγεννα υπολείπονταν σε σημασία σε σχέση με το Πάσχα, σταδιακά κατέκτησαν κεντρική θέση στον χριστιανικό κόσμο.
Χαρακτηριστικό είναι ότι ακόμη και στον Νέο Κόσμο, κατά τον 17ο αιώνα, οι Πουριτανοί της Νέας Αγγλίας απαγόρευσαν τα Χριστούγεννα θεωρώντας τα «υπερβολικά παγανιστικά». Όμως στην πορεία, τα έθιμα, τα δώρα και η οικογενειακή παράδοση επικράτησαν.
Σήμερα, η 25η Δεκεμβρίου είναι μια από τις πιο αναγνωρίσιμες παγκόσμιες γιορτές — αποτέλεσμα τόσο θρησκευτικής παράδοσης όσο και πολιτισμικής εξέλιξης που διαμόρφωσε ολόκληρη την ιστορία της Δύσης.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Black Friday σε μοριοδοτούμενα σεμινάρια και Πιστοποιήσεις Ξένων Γλωσσών για έξτρα 20 μόρια
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 24/11
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
