Καθαρά Δευτέρα: Τι είναι τα «κούλουμα» και γιατί τα γιορτάζουμε;
Τα Κούλουμα εορτάζονται σε όλες τις πόλεις της Ελλάδας, μαζί με το κύριο της ημέρας έθιμο του πετάγματος του χαρταετού

Ο Εορτασμός της Καθαράς Δευτέρας στην ύπαιθρο είναι γνωστός και ως “Κούλουμα”. Πολλοί Δήμοι μάλιστα διοργανώνουν εκδηλώσεις με συναυλίες ή άλλα δρώμενα και προσφέρουν δωρεάν διάφορα σαρακοστιανά.

Ωστόσο, αν και η λέξη Κούλουμα χρησιμοποιείται σχεδόν σε όλη την Ελλάδα, η προέλευση της δεν είναι ξεκάθαρη. Αποτελεί θρησκευτική εορτή, κατά την οποία εορτάζεται οικογενειακά κυρίως με μουσική αμέσως μετά την Αποκριά, έναρξη της μεγάλης Τεσσαρακοστής.

Τα Κούλουμα γίνονται οικογενειακά και περιλαμβάνουν:

(Σαρακοστιανό τραπέζι)

  • Λαγάνα
  • Ταραμοσαλάτα
  • Χαλβάς
  • Ελιές
  • τουρσί
  • Θαλασσινά (Καλαμαράκια, σουπιές, Χταπόδι, Γαρίδες, καραβίδες, Μύδια.)
  • Ντολμαδάκια γιαλαντζί
  • Φασολάδα χωρίς λάδι.

Η γιορτή αυτή είναι πανελλήνια και κατ' άλλους έχει αθηναϊκή καταγωγή, ενώ κατ' άλλους βυζαντινή. Στην Κωνσταντινούπολη εορταζόταν έντονα από πλήθος κόσμου που συνέρρεε σε έναν από τους επτά λόφους της πόλης και συγκεκριμένα σ' εκείνον του ελληνικότατου οικισμού των «Ταταούλων».

Στην Αθήνα, από πολλές δεκαετίες προ του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, τα Κούλουμα εορτάζονταν στις πλαγιές του λόφου του Φιλοπάππου, όπου οι Αθηναίοι τρωγόπιναν καθισμένοι στους βράχους από το μεσημέρι μέχρι τη δύση του ήλιου. Οι περισσότεροι χόρευαν υπό τους ήχους πλανόδιων μουσικών, κατά παρέες, είτε δημοτικούς είτε λαϊκούς χορούς υπό τους ήχους λατέρνας.

Το σούρουπο όλοι οι Ρουμελιώτες γαλατάδες της Αθήνας έστηναν λαμπρό χορό - κυρίως τσάμικο - γύρω από τους στύλους του Ολυμπίου Διός παρουσία των Βασιλέων και πλήθους κόσμου.

Τα Κούλουμα εορτάζονται σε όλες τις πόλεις της Ελλάδας, μαζί με το κύριο της ημέρας έθιμο του πετάγματος του χαρταετού. Ειδικότερα στην Αθήνα, με την ιστορική συνέχεια της παρουσίας του ανώτατου άρχοντα, τονίζεται ιδιαίτερα η λαογραφική αξία του εθίμου αυτού στο Λόφο του Φιλοπάππου.

Ετυμολογία

Για την ετυμολογία του ονόματος που παραμένει άγνωστη, όπως και η αρχή του εορτασμού, υπάρχουν πολλές απόψεις. Κατά μερικούς προήλθε από τον αναγραμματισμό της λατινικής λέξης cumulus που σημαίνει σωρός, αφθονία ή επίλογος, υποδηλώνοντας έτσι το πολύ φαγοπότι με πολύ χορό, ή το τέλος της εορταστικής περιόδου της αποκριάς. Ειδικότερα όμως ο Α. Καμπούρογλου σημειώνει ότι ο όρος είναι καθαρά αθηναϊκός και προέρχεται από τις κολώνες του ναού του Ολυμπίου Διός που τις αποκαλούσαν στη νεότερη ιστορία οι Αθηναίοι columna, κόλουμνα, κούλoυμνα, κούλουμα, χωρίς όμως αυτό και να προσδιορίζει την αρχή της εορτής που πιθανολογείται κατά την περίοδο της τουρκοκρατίας. Ο ίδιος όμως προσθέτει στις σημειώσεις του ότι ο λόφος επί του οποίου βρίσκεται το Θησείο ονομαζόταν, στην αρχή της εποχής του Όθωνα, «τριάντα δυο κολώνες».

Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα

Νέες ταυτότητες: Πότε λήγει η διορία για αλλαγή και πόσο κοστίζει η έκδοση

Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς

Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 4/8

ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ

Google news logo Ακολουθήστε το Alfavita στo Google News Viber logo Ακολουθήστε το Alfavita στo Viber

σχετικά άρθρα

sholika-vivlia.jpg
Ποιες αλλαγές θα βρουν στα βιβλία μαθητές και εκπαιδευτικοί Γυμνασίου και Λυκείου τη νέα σχολική χρονιά
Αλλαγές στα σχολικά βιβλία για το σχολικό έτος 2025-26
Ποιες αλλαγές θα βρουν στα βιβλία μαθητές και εκπαιδευτικοί Γυμνασίου και Λυκείου τη νέα σχολική χρονιά
psari
Ποια ψάρια να αποφεύγουμε το καλοκαίρι – Οδηγός του WWF Ελλάς για υπεύθυνη κατανάλωση
Γιατί το «κολιός τον Αύγουστο» δεν είναι πια καλή ιδέα – Ποια ψάρια απειλούνται και πότε πρέπει να τα αφήνουμε να αναπαράγονται
Ποια ψάρια να αποφεύγουμε το καλοκαίρι – Οδηγός του WWF Ελλάς για υπεύθυνη κατανάλωση
hashtag
Πώς λέμε στα ελληνικά τη λέξη hashtag;
Τα κοινωνικά δίκτυα έχουν αλλάξει ριζικά τον τρόπο που επικοινωνούμε. Αν υπάρχει μία λέξη που ταυτίστηκε με το Twitter, το Instagram και πλέον με όλο...
Πώς λέμε στα ελληνικά τη λέξη hashtag;