Νίκος Τσούλιας Του Νίκου Τσούλια
Για τους πολίτες και για το «γενικό λόγο» η εικόνα του μαθητή είναι ενιαία και αδιαίρετη, είναι μια ιδιότητα απόλυτα συνδεδεμένη με την εκπαίδευση. Για το σχολείο και πιο πολύ για τους εκπαιδευτικούς η εικόνα του μαθητή είναι πληθωρική και εξαιρετικά πολύπτυχη. Ναι μεν υπάρχει μια γενική αίσθηση περί του μαθητή, αλλά κάθε μαθητής και μαθήτρια είναι και ένα ξεχωριστό πρόσωπο, μια απόλυτα μοναδική εικόνα!
Ο εκπαιδευτικός δεν μπορεί να ενοποιήσει την ιδιότητα του μαθητή, όπως ένας άλλος πολίτης. Δεν αποδίδει καμιά συμπεριληπτική δυνατότητα στην έννοια του μαθητή. Κάθε άτομο και μια ξεχωριστή εικόνα, μια ιδιαίτερη προσωπικότητα του μαθητή. Ο μαθητής, η μαθήτρια είναι κάθε φορά η Δέσποινα, ο Δημήτρης, η Μαρία, ο Αλέξανδρος, η Φοίβη, ο Αρτιόν, η Βίσμη, η Δήμητρα…
Ο εκπαιδευτικός στο πρόσωπο κάθε μαθητή δεν αντιστοιχεί ποτέ μόνο ένα ονοματεπώνυμο και μια αισθητηριακή αντίληψη της εικόνας του. Προσλαμβάνει μεγάλο μέρος από το μαθησιακό του στερέωμα και από το συναισθηματικό του κόσμο, από τα σχέδιά του και τα όνειρά του, από τον τρόπο συμπεριφοράς του και την αντίληψη της ζωής του. Κάθε φορά, που αντιλαμβάνεται έναν μαθητή / μια μαθήτρια, ερμηνεύει είτε συνειδητά είτε ανεπαίσθητα και διαισθητικά το «όλον» της προσωπικότητάς του /της. Και αυτό είναι μια ανάγκη του εκπαιδευτικού και παιδαγωγικού έργου αλλά και μια μοναδική δεξιότητα του εκπαιδευτικού.
Η γενική «συνάντηση» εκπαιδευτικού – μαθητή και ιδιαίτερα η καθημερινή επαφή τους μέσα από την πολυσύνθετη λειτουργία του σχολείου και από το ξεδίπλωμα των τόσων και τόσων γεγονότων της σχολικής αίθουσας διαμορφώνουν ένα απέραντο και πλούσιο σκηνικό διαπροσωπικών σχέσεων διαμεσολαβημένων ή μη από την εκπαιδευτική πράξη, που δεν μπορεί να συμβεί σε κανένα άλλο θεσμό ή άλλη κοινωνική λειτουργία. Κάθε μαθητής και κάθε μαθήτρια για τον εκπαιδευτικό είναι ένας ολόκληρος κόσμος και προσπαθεί να τον κατανοήσει και να τον γνωρίσει, για να είναι πιο αποτελεσματική η όλη λειτουργία της μάθησης. Ξέρει ο εκπαιδευτικός ότι σε κάθε μαθητή, σε κάθε μαθήτρια ενυπάρχει η δυνατότητα του σχεδιασμού και της δημιουργίας ενός άγνωστου μέλλοντος, ενός μέλλοντος που σε κάθε περίπτωση το φαντάζεται φωτεινό, και προσπαθεί να συνεργήσει σ’ αυτή την προσπάθεια.
Η «συνάντηση» του βλέμματος μεταξύ εκπαιδευτικού και μαθητή και μαθήτριας είναι μια απόλυτα τελετουργική διαδικασία. Και ο ένας και ο άλλος προσπαθεί να αντιληφθεί τον ορίζοντα της σκέψης του / της απέναντί του πέραν των φαινομένων και των ορατών γεγονότων. «Πού το πάει, τι ακριβώς θέλει;», «γιατί είναι σε διαρκή ένταση;», «είναι τόσο καλός όσο θέλει να δείχνει;», «γιατί συνεχώς ζητάει να τον παρακολουθούμε;», «πώς θα ήταν μαθητής, θα ήθελα να κάνω παρέα μαζί του;»…, σκέπτεται ο μαθητής ή η μαθήτρια για τον εκπαιδευτικό και ταυτόχρονα δημιουργεί γι’ αυτόν και ένα πορτρέτο με υλικά όχι μόνο της σχολικής λειτουργίας αλλά και της προσωπικής του ζωής! «Τι τον απασχολεί, έχει προβλήματα από το σπίτι του;», «άραγε με παρακολουθεί ή ταξιδεύει αλλού;», «τι λαμπρός επιστήμονας μπορεί να γίνει…», «πόσο εξαίσιος χαρακτήρας είναι αυτό το παιδί, χαίρεσαι να του κάνεις μάθημα», «πόσο τυχερός θα είναι αυτός που θα παντρευτεί αυτή την τόσο ευγενική και όμορφη μαθήτρια»…
Απέραντοι οι συλλογισμοί του εκπαιδευτικού για κάθε μαθητή, για κάθε μαθήτρια, που άλλους τους φανερώνει στους συναδέλφους του και άλλους τους κρατάει μυστικούς. Και σ’ όλο αυτό το σύμπαν των ερωτήσεων και των αναζητήσεων, αναδύεται και μια ξεχωριστή ομορφιά: ο συναισθηματικός κόσμος και των δύο πλευρών τεχνοτροπεί πάνω σε ονειροπλασίες. Και όχι σπάνια κάνει και ο έρωτας να κάνει την επίσκεψή του… Άλλωστε είναι και ο Νάρκισσος κάπου εκεί κοντά!
Νομίζω ότι δεν υπάρχει άλλη κοινωνική λειτουργία στην οποία να βρίσκονται σταθερά και μόνιμα, αντικριστά και αφοσιωμένα βλέμματα ανθρώπων και οι ατέλειωτοι συλλογισμοί που αυτά καθ’ εαυτά δημιουργούν. Ο εκπαιδευτικός καθρεφτίζεται στα μάτια του μαθητή και της μαθήτριας και ο μαθητής και η μαθήτρια καθρεφτίζονται στα μάτια του εκπαιδευτικού και προσπαθεί ο καθένας να δει το είδωλό του όμορφο και δικαιωμένο στα μάτια του άλλου. Οι κατοπτρισμοί και οι αντικατοπτρισμοί των βλεμμάτων διαμορφώνουν ένα μοναδικά όμορφο σύμπαν περίκλειστο φαινομενικά αλλά με ολάνοιχτους τους ορίζοντές του, γιατί υπάρχει εδώ πολύ μέλλον, ατέλειωτες ονειροπολήσεις και φαντασιώσεις.
Ο εκπαιδευτικός και ο κάθε μαθητής και η κάθε μαθήτρια ίσως να μη συνειδητοποιούν απόλυτα και σ’ όλη την έκτασή της την εικόνα της ομορφιάς σ’ αυτό το καθρέφτισμα και αντικαθρέφτισμα. Ίσως να πρέπει να ψυχανεμιστούν από της λογοτεχνίας την πένα και από του Όσκαρ Ουάιλντ το τόσο επινοητικό του διήγημα του «Μαθητή».
Οι Δρυάδες έκλαιγαν για να παρηγορήσουν τη Λίμνη.
«Ήταν όμορφος ο Νάρκισσος;», ερώτησε η Λίμνη.
«Αυτό ποιος μπορεί καλύτερα να το ξέρει από σένα;», απάντησαν οι Δρυάδες.
«Από μας πάντα προσπερνούσε, μα σένα πάντα σε ζήταγε για να ξαπλώνει πλάι σου, να σε θαυμάζει και να καθρεφτίζει στον καθρέφτη των νερών σου την ομορφιά του».
Κι’ η Λίμνη απάντησε: «Εγώ όμως αγαπούσα το Νάρκισσο, γιατί όταν ξαπλωνόταν στην όχθη μου και με κοίταζε, καθρέφτιζα στον καθρέφτη των ματιών του τη δική μου ομορφιά».
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 11/12
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
