Ο Δημήτρης έδωσε πανελλαδικές εξετάσεις το 1996. Δεν ήταν φανατικά επιμελής ως μαθητής, αλλά δεν τον έλεγες κι αδιάφορο· στα λεγόμενα βασικά μαθήματα, τουλάχιστον, πέρναγε τις τάξεις χωρίς ν’ αφήνει κανένα κενό. Στην τρίτη τάξη του Λυκείου επέλεξε την 4η δέσμη, γνωστή τότε κι ως «δέσμη του λαού», λόγω του μεγάλου πλήθους των μαθητών που την ακολουθούσε.
Ποτέ του δεν γράφτηκε σε φροντιστήριο, ούτε έκανε ιδιαίτερα. Αποφάσισε να κάνει μια προσπάθεια μόνος του στα τέσσερα πανελλαδικά εξεταστέα μαθήματα κι ό,τι καταφέρει. Μόλις δυο - τρεις μήνες πριν από τις εξετάσεις άρχισε κάποια λίγα ιδιαίτερα στα μαθηματικά, που τον δυσκόλευαν λιγάκι παραπάνω.
Εντέλει, κατόρθωσε να περάσει σε ένα αξιόλογο οικονομικό τμήμα περιφερειακής πόλης, στηριζόμενος σχεδόν αποκλειστικά στο δικό του διάβασμα και στις παραστάσεις του απ’ το δημόσιο σχολειό και δίχως εξοντωτικά ωράρια και οικονομική αιμορραγία. Και δεν ήταν ο μόνος· εκείνη την εποχή, αρκετοί υποψήφιοι κάθε χρόνο μπαίνανε σε Πανεπιστήμια και ΤΕΙ με παρόμοια στρατηγική.
Μόλις είκοσι χρόνια μετά, δίνει πανελλαδικές εξετάσεις ένα πρωτανίψι του Δημήτρη· δεν έχει φιλοδοξία να γίνει ούτε γιατρός ούτε δικηγόρος ο μικρός, επιθυμεί παρ' όλα αυτά να βιώσει τη φοιτητική εμπειρία σε μια αξιοπρεπή σχολή. Κι όσο κι αν θέλει ν’ ακολουθήσει του μπάρμπα του τα χνάρια, βλέπει πως είναι αδύνατον ν’ αντεπεξέλθει δίχως μαθήματα εκτός σχολείου.
Απ’ τη δευτέρα τάξη κιόλας αρχίζει πια η προετοιμασία των πανελλαδικών στα φροντιστήρια και στα ιδιαίτερα κι είναι μονόδρομος αυτή η πεπατημένη αν κάποιος θέλει να έχει τύχη, με τις ελάχιστες εξαιρέσεις απλώς να επιβεβαιώνουν τον κανόνα. Και επιπλέον, χρειάζεται κι ένα βουνό βοηθήματα και εξωσχολικά εγχειρίδια για να τα βγάλει πέρα.
Μέσα σε χρονικό διάστημα λιγότερο από μια γενιά, η καταφυγή σε φροντιστηριακή βοήθεια για κάποιον επίδοξο φοιτητή από ελεύθερη επιλογή και συνθήκη ικανή για την επιτυχία, μετατράπηκε σε συνθήκη αναγκαία και προϋπόθεση απαραίτητη για να πετύχει τον στόχο του.
Το επίπεδο των θεμάτων στα περισσότερα μαθήματα που εξετάζονται στις πανελλαδικές ανέβηκε ραγδαία και ξέφυγε εντελώς από το αντίστοιχο των σχολικών εγχειριδίων.
Οι καθηγητές στο σχολειό δεν έχουν ούτε τον χρόνο ούτε τα εργαλεία να προπαρασκευάσουν τους μαθητές τους αναλόγως, παρ' όλο που οι περισσότεροι υπερβάλλουν εαυτόν. Αποτέλεσμα, αν κάποιος θεωρήσει ότι θα αρκεστεί στο μάθημα της σχολικής αίθουσας και στο διάβασμα από το σχολικό βιβλίο, είναι χαμένος από χέρι.
Πολύ μεγάλη συζήτηση γίνεται διαχρονικά για το σύστημα πρόσβασης στα Πανεπιστήμια. Λίγα ακούγονται, παρ' όλα αυτά, για την de facto ιδιωτικοποίηση αυτής της πρόσβασης και την πλήρη απαξίωση του Λυκείου ως σχολείου.
Το Λύκειο λειτουργεί πλέον σχεδόν αποκλειστικά ως ένα μεγάλο φροντιστήριο-προθάλαμος των πανελλαδικών, αλλά χωρίς τη δυνατότητα να ανταποκριθεί με επάρκεια ακόμα και σ’ αυτόν τον άχαρο κι αντιπαιδαγωγικό ρόλο.
Ταυτόχρονα η πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση γίνεται εκ των πραγμάτων ολοένα και πιο ταξική, καθώς παιδιά προερχόμενα από οικογένειες με οικονομική δυσπραγία ουσιαστικά αποβάλλονται από τη διαδικασία ή ξεκινούν από διαφορετική αφετηρία.
Αποτέλεσμα, να έχουμε ένα σύστημα εισαγωγής που απλώς αναπαράγει την κοινωνική ανισότητα και ακυρώνει στην πράξη κάθε ψευδεπίγραφη διακήρυξη περί ίσων ευκαιριών, την ώρα που ως κοινωνία απλώς εθελοτυφλούμε και βαυκαλιζόμαστε με την αξιοπιστία του θεσμού των πανελλαδικών εξετάσεων και το αδιάβλητο της διαδικασίας.
Πηγή: Λευτέρης Κουγιουμουτζής - Εφημερίδα των Συντακτών
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 15/5
ΑΣΕΠ: Σε 2 ημέρες ΕΥΚΟΛΟ Online Proficiency χωρίς προφορικά, χωρίς έκθεση
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη