Κώδικας Δεοντολογίας Ψυχολόγων
Α. ΓΕΝΙΚΑ ΚΑΘΗΚΟΝΤΑ ΨΥΧΟΛΟΓΟΥ.
Άρθρο 1
Πρωταρχική υποχρέωση του ψυχολόγου είναι να διαφυλάξει το κύρος του επαγγέλματος του που το επιτυγχάνει:
Με το σεβασμό προς τον άνθρωπο και τα δικαιώματα του, την αντικειμενικότητα, την αξιοπρέπεια, την ευσυνειδησία, την υψηλή συναίσθηση ευθύνης και τη συμπεριφορά που εμπνέει εμπιστοσύνη και γενικά τη διατήρηση του έργου του σε υψηλά επίπεδα. Ειδικότερα ο ψυχολόγος φροντίζει ώστε οι πράξεις, οι ενέργειες και γενικά η συμπεριφορά του να μη μειώνουν το επάγγελμα του στην κοινή γνώμη και ιδίως να μην έρχονται σε αντίθεση προς το «δημόσιο αίσθημα» του τόπου, όπου το ασκεί.
Ο ψυχολόγος φροντίζει να διατηρεί υψηλό το επίπεδο της εργασίας και να προφυλάσσει την επιστήμη του και τις μεθόδους της από κάθε φθορά στην κοινή γνώμη. Ειδικότερα φροντίζει να εξασφαλίζει κατάλληλους όρους και συνθήκες για την διεξαγωγή της εργασίας του. Όταν δεν υφίστανται εγγυήσεις για την τήρηση των ανωτέρω, ο ψυχολόγος απέχει από το να προσφέρει τις υπηρεσίες του.
Ο ψυχολόγος όταν ασκεί την επαγγελματική πράξη, βασίζεται σε μεθόδους και τεχνικές που έχουν κατοχυρωθεί ως όργανα επιστημονικής ψυχολογικής εξέτασης.
Ο ψυχολόγος οφείλει να πράττει καθετί που επιβάλλει το καθήκον του σύμφωνα με τα σύγχρονα επιστημονικά δεδομένα, τις αρχές ηθικής και της δεοντολογίας, τις διατάξεις του παρόντα κώδικα, καθώς και το σύνολο των διατάξεων που διαμορφώνουν το νομικό πλαίσιο άσκησης του επαγγέλματος του ψυχολόγου.
Άρθρο 2
Πρωταρχική μέριμνα του ψυχολόγου κατά την παροχή των υπηρεσιών του είναι η κάλυψη των αναγκών του ανθρώπου ως βιοψυχοκοινωνικής και πνευματικής οντότητας. Με βάση το εκπαιδευτικό του πρόγραμμα και με αποκλειστικό γνώμονα το συμφέρον του ασθενή, στα πλαίσια της αξιολόγησης-διάγνωσης-ψυχοθεραπευτικής παρέμβασης, ο ψυχολόγος οφείλει να χρησιμοποιεί το σύνολο των επιστημονικών και επαγγελματικών του γνώσεων, διατηρώντας σε κάθε περίπτωση την επιστημονική και επαγγελματική του αυτοτέλεια.
Άρθρο 3
Ο ψυχολόγος οφείλει να ενεργεί καθετί αναγκαίο για την αποτροπή της παράνομης άσκησης του επαγγέλματος, ενημερώνοντας αμελλητί τις αρμόδιες αρχές καθώς και τους επαγγελματικούς Συλλόγους των ψυχολόγων κάθε φορά που υποπίπτει στην αντίληψη του περίπτωση αντιποίησης του επαγγέλματος. Απαγορεύεται η συγκάλυψη ή προστασία προσώπων με σκοπό την παράνομη άσκηση του επαγγέλματος του ψυχολόγου, καθώς και οποιαδήποτε συνεργασία ή σύμπραξη με άτομα που αντιποιούνται το επάγγελμα του ψυχολόγου.
Β. ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ.
Άρθρο 4
Ο ψυχολόγος οφείλει να επιδεικνύει απόλυτο σεβασμό στην προσωπικότητα, την αξιοπρέπεια και την τιμή του ασθενούς. Οφείλει να λαμβάνει κάθε μέτρο που θα προάγει το αίσθημα της προσωπικής ελευθερίας και την ελεύθερη βούληση του ασθενή και να απέχει από κάθε ενέργεια που είναι δυνατό να τα θίξει. Απαγορεύεται η τέλεση οιασδήποτε μη ενδεδειγμένης θεραπευτικής πράξης ή πειραματισμού, που δύνανται να θίξουν το αίσθημα της προσωπικής ελευθερίας και την ελεύθερη βούληση του ασθενή ή να θέσουν σε κίνδυνο την ανθρώπινη ζωή. Ο ψυχολόγος, ανεξάρτητα από τα προσωπικά του αισθήματα, οφείλει να παρέχει προς όλους τους ασθενείς την ίδια φροντίδα, επιμέλεια και αφοσίωση, ανεξάρτητα από τις θρησκευτικές, ιδεολογικές ή άλλες τοποθετήσεις τους, από την οικονομική και κοινωνική τους κατάσταση ή την βαρύτητα της περίπτωσης.
Ο ψυχολόγος έχει πρωταρχική υποχρέωση απέναντι στον ασθενή να τηρεί πλήρη εχεμύθεια για ό,τι περιέχεται σε γνώση του από την ιδιωτική ζωή και τις πράξεις του ακόμα και αν δεν του τα έχει ανακοινώσει ο ίδιος ο ασθενής. Ο ψυχολόγος δεν επιτρέπεται να αναμιγνύεται στις οικογενειακές υποθέσεις του ασθενή. Η συχνότητα των ψυχολογικών επισκέψεων πρέπει να δικαιολογείται από τη βαρύτητα της περίπτωσης, από την θέληση του ασθενή ή των οικείων του σε περιπτώσεις σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία. Ο ψυχολόγος δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιήσει για ιδιοτελείς σκοπούς πληροφορίες που έτυχε να αντλήσει από τον ασθενή του. Συνιστάται ο ψυχολόγος να μην προβαίνει σε μαγνητοφώνηση, κινηματογραφική λήψη ή φωτογράφηση χωρίς να το γνωρίζει ο ασθενής ή τα υποκείμενα της έρευνας. Ο ψυχολόγος δεν προσφέρει αυτόβουλα τις υπηρεσίες του και δεν παρακινεί κανένα να υποβληθεί σε ψυχολογική εξέταση από αυτόν, ακόμη και χωρίς αμοιβή.
Ο ψυχολόγος δεν πρέπει να προσφέρει ψυχολογικές υπηρεσίες σε πρόσωπα του οικογενειακού του περιβάλλοντος. Λύση της υποχρέωσης για την τήρηση του επαγγελματικού απορρήτου επιτρέπεται σε εξαιρετικές περιπτώσεις όπου ο ψυχολόγος έχει σχηματίσει τη γνώμη ότι κινδυνεύει η ζωή (ασφάλεια) του ασθενούς του ή η ζωή και η σωματική ακεραιότητα τρίτων προσώπων. Στην περίπτωση αυτή, η ανακοίνωση γίνεται μόνο σε αρμόδια πρόσωπα ή φορείς (οικείους, κηδεμόνα, δικαιοσύνη). Δεν επιτρέπεται στον ψυχολόγο να παρουσιασθεί ως μάρτυρας υπεράσπισης ή κατηγορίας του ασθενή του. Ο ψυχολόγος δεν συζητά, περιπτώσεις ασθενών του σε κύκλους έξω επαγγελματικούς ή μη συγγενών επαγγελμάτων. Αν κατά τη διδασκαλία του ή στα συγγράμματα του θέλει να χρησιμοποιήσει υλικό ανάλογο, φροντίζει οπωσδήποτε να κατοχυρωθεί η απόλυτη ανωνυμία τους.
Ο ψυχολόγος μεριμνά για τη διαφύλαξη της ασφάλειας του υλικού που κατέχει και αφορά στους ασθενείς του περιλαμβανομένων στοιχείων που διατηρεί σε ηλεκτρονικό υπολογιστή.
Ο ψυχολόγος κατά την διεξαγωγή ερευνών, πληροφορεί τους εξεταζόμενους για τις πτυχές της έρευνας, που πιθανώς να επηρέαζαν τη θέληση τους να συμμετέχουν σε αυτήν και δίνει εξηγήσεις σε θέματα που εγείρουν οι συμμετέχοντες. Σε περιπτώσεις παιδιών ή ατόμων που αδυνατούν να δώσουν τη συγκατάθεση τους, πρέπει να ζητείται η συγκατάθεση του νόμιμου εκπροσώπου τους.
Ο ερευνητής αναγνωρίζει το δικαίωμα στα συμμετέχοντα σε μια έρευνα υποκείμενα, να αποσυρθούν από την έρευνα, οποιαδήποτε στιγμή.
Ο ψυχολόγος κατά την διεξαγωγή ερευνών προσπαθεί να αποφεύγει υπέρμετρη κατανόηση, συγκίνηση ή ταλαιπωρία των εξεταζόμενων, σωματική ή ψυχική, ιδιαίτερα όταν πρόκειται για ανηλίκους. Ακόμα, εξετάζει προσεχτικά την πιθανότητα μακροπρόθεσμων ανεπιθύμητων συνεπειών στα υποκείμενα που μετέχουν στην έρευνα, κι έχει την ευθύνη για να τις επισημάνει και να τις αφαιρέσει, τροποποιώντας πιθανώς το πειραματικό σχέδιο, όσο αυτό είναι δυνατόν. Ανάλογη φροντίδα πρέπει να λαμβάνεται και για τα πειραματόζωα μέσα στα πλαίσια των σχετικών πειραματισμών.
Ο ψυχολόγος αποφεύγει να επαναλάβει ψυχολογικές δοκιμασίες που έχουν ήδη γίνει από συνάδελφο του στο ίδιο πρόσωπο, πριν περάσει ένα εύλογο χρονικό διάστημα. Δεν επιτρέπεται στον ψυχολόγο να διαθέτει τα μέσα και τις δυνατότητες της επιστήμης για την ικανοποίηση αθέμιτων συμφερόντων και συμπεριφορών.
Ο ψυχολόγος απαγορεύεται να παρέχει στους ασθενείς του ιατρικές συμβουλές, αλλά οφείλει να τους παραπέμπει σε ιατρό αντίστοιχης ειδικότητας.
Ο ψυχολόγος οφείλει να αρνηθεί τις υπηρεσίες του σε κάθε περίπτωση που κρίνει ότι δεν διαθέτει τις απαραίτητες γνώσεις ή πείρα για την αντιμετώπιση ασθενή.
Άρθρο 5
Δεν επιτρέπεται η διάδοση των τεστ κατά οποιοδήποτε τρόπο μεταξύ προσώπων μη ειδικών, είτε ως κυκλοφορία τους, είτε ως ανατύπωση, ή περιγραφή τους σε εκλαϊκευτικές περιοδικές εκδόσεις, έντυπα, ή εκπομπές, καθώς και η χρησιμοποίηση τους για άλλους σκοπούς εκτός αυτούς της ψυχολογικής εκτίμησης. Εάν υποπέσει στην αντίληψη του ψυχολόγου σχετικό συμβάν, οφείλει να ενημερώσει χωρίς αναβολή στους αρμόδιους επαγγελματικούς Συλλόγους ή την αρμόδια Διεύθυνση του Υπουργείου Υγείας.
Όταν χρησιμοποιεί ψυχολογικές δοκιμασίες, ο ψυχολόγος σέβεται το δικαίωμα του ασθενή και να του αναλύσει τη φύση και τον σκοπό των δοκιμασιών αυτών.
Οι επεξηγήσεις πρέπει να είναι σε γλώσσα χωρίς τεχνικούς όρους, που ο εξεταζόμενος μπορεί να κατανοήσει χωρίς να τις παρερμηνεύσει. Αν η εκ των προτέρων γνώση, του τι μετρά το τεστ (π.χ. προσωπικότητας) καθιστά άκυρο το όργανο αυτό, ο ψυχολόγος μπορεί να δώσει και είναι καθήκον του, επεξηγήσεις, μετά την χορήγηση του τεστ.
Αν η κατάσταση του ασθενή είναι ειδική (π.χ. παιδί, ή άτομο με νοητική υστέρηση), τότε επεξηγήσεις δίνονται στον εκπρόσωπο του ή κηδεμόνα του κατά τον νόμο. Η χορήγηση, αξιολόγηση και ερμηνεία ψυχολογικών τεστ, από υπηρεσίες ή μονάδες που χρησιμοποιούν γι' αυτά ηλεκτρονικούς υπολογιστές, θεωρείται επαγγελματική δραστηριότητα και διέπεται από τις ανάλογες αρχές, τις οποίες ο υπεύθυνος της μονάδας και οι συνεργάτες του οφείλουν να εφαρμόζουν. Η συλλογή υλικού με ομαδική χορήγηση τεστ, γίνεται είτε από τον ίδιο τον ερευνητή είτε από άλλα πρόσωπα, με ανάλογη προσωπική εποπτεία και ευθύνη του ερευνητή.
Ο ψυχολόγος απαξιώνει την αξιοπιστία των πορισμάτων των ερευνών του, αν παράλληλα προς αυτά δεν παρουσιάσει ακριβή και πλήρη στοιχεία για τις μεθόδους, το δείγμα, το υλικό και τις συνθήκες γενικά διεξαγωγής των ερευνών. Σε περίπτωση που ο ψυχολόγος θα χρειασθεί να χορηγήσει γραπτή γνωμάτευση, οφείλει να αναφέρει μέσα τον αποδέκτη και τον σκοπό για τον οποίο χορηγείται.
Δεν επιτρέπεται η γραπτή ή προφορική ανακοίνωση του Δείκτη Νοημοσύνης (I.Q) σε ασθενείς και σε ιδρύματα ή υπηρεσίες όταν δεν διατηρούν ψυχολογικές υπηρεσίες. Σε ασθενείς η γραπτή ή προφορική ανακοίνωση θα δίδεται κατά την κρίση του ψυχολόγου αναλόγως της βαρύτητας της νόσου.
Επιτρέπεται η παραπάνω ανακοίνωση να δίδεται σε γονείς ή κηδεμόνες ανηλίκων ή δικαστικούς συμπαραστάτες.
Ανακοινώνεται μόνο η κατηγορία στην οποία ανήκει ο ασθενής (π.χ. κανονική, ανωτέρα, κ.α.). Γενικά αποφεύγεται η ανακοίνωση κάθε λεπτομέρειας που μπορεί να οδηγήσει σε παρερμηνείες
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Πανελλήνιες: Πανωλεθρία στα Τμήματα Φυσικής και Μαθηματικών με "βροχή" κενών θέσεων
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με μόνο 65Є εγγραφή - έως 29 Απριλίου
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής (ΕΛΜΕΠΑ) με μόνο 50Є εγγραφή- αιτήσεις ως 29/4
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
Proficiency και Lower μόνο 95 ευρώ σε 2 μόνο ημέρες στα χέρια σας (ΧΩΡΙΣ προφορικά, ΧΩΡΙΣ έκθεση!)
ΕΥΚΟΛΕΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ και ΙΤΑΛΙΚΩΝ για εκπαιδευτικούς - Πάρτε τις άμεσα