Ο πυροβόλος του Καζαντζάκη και ο πρυόβολος του Πατέρα…
Στη μνήμη του Πατέρα…
Γράφει η δρ Μαρία Ν. Αγγέλη
e-mail: agelimaria@yahoo.gr
Εικόνα: Τα πρυοβολικά του πατέρα: πρυόβολος, ίσκα, στουρνάρι, και η δερμάτινη θήκη που τα τοποθετούσε. Από τη συχνή χρήση είχε λιώσει ο σπάγκος που την έδενε και βρήκε ένα πλαστικό για να τα δέσει και να τα φυλάξει…
«Φυσέκια, βόλια έχομεν, πρυόβολους και ίσκα
Επάνω στα ψηλώματα να πιάσουμε οι κλέφτες»
Τούτες τις μέρες, Άνοιξη 2020, βιώνουμε όλοι τον αναγκαστικό εγκλεισμό στα σπίτια μας για να αντιμετωπίσουμε αυτό τον αόρατο εχθρό, τον κορονοϊό. Προσπαθούμε με διάφορους τρόπους να αντιμετωπίσουμε την καθημερινότητα μας και να περάσουμε όσο πιο καλά γίνεται. Επικοινωνούμε με συγγενείς και φίλους, βλέπουμε καλές ταινίες, ακούμε μουσική, μαγειρεύουμε, διαβάζουμε… Ό,τι ευχαριστεί τον καθένα. Εμένα μου αρέσει να διαβάζω. Ξαναδιαβάζω βιβλία που ήταν ακουμπισμένα για καιρό στα ράφια της βιβλιοθήκης μου.
Στο αυτοβιογραφικό βιβλίο του Νίκου Καζαντζάκη, Αναφορά στον Γκρέκο, σε κάποιες σελίδες ο συγγραφέας αναφέρεται στον αγαπημένο του παππού, πατέρα της μάνας του. Ανάμεσα σε άλλα διαβάζω για τη συνήθεια του παππού να στρίβει τσιγάρο, να ανάβει με τον πυροβόλο του και να καπνίζει βγάζοντας καπνούς από τη μύτη του.
Η λέξη πυροβόλος πυροδοτεί τη μνήμη μου! Ο πυροβόλος και η ίσκα του Καζαντζάκη σπιθοβολούν και φωτίζουν κάποια κελιά του μυαλού μου που έχω φυλαγμένα τα κειμήλια του πατέρα. Τα «πρυοβολικά» του: τον πρυόβολο, την ίσκα και το στουρνάρι.
Τα κρατούσε φυλαγμένα ο πατέρας σ’ ένα ντουλάπι της αποθήκης. Είχε προλάβει την εξέλιξη, τον …αναπτήρα, τα σπίρτα για το άναμμα του τσιγάρου του. Κράτησε όμως τα πρυοβολικά ή πρυοβόλια, όπως τα έλεγε. Δεν το ’λεγε η καρδιά να τ’ απαρνηθεί, να τα πετάξει. Ασήμαντα και άχρηστα για κάποιον σήμερα. Σημαντικά και χρειαζούμενα για κείνον που τα είχε ανάγκη. Σημαντικά και για μας που τα βρήκαμε πέρσι το καλοκαίρι στο ντουλάπι.[Βλέπετε: Ξηρόμερο. Χώματα με ιστορία. ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΤΑ ΜΑΝΑΣΤΡΑΚΙΑ ΚΑΙ ΒΡΙΣΤΙΑΝΑ ΞΗΡΟΜΕΡΟΥ]
O αδελφός μου και εγώ αδράξαμε την ευκαιρία να μιλήσουμε στα παιδιά για τη χρησιμότητα των άχρηστων εργαλείων του παππού. Για τον παππού που είχε τις ίδιες συνήθειες με παππού του Καζαντζάκη. Αν και ζήσανε σε άλλες εποχές και σε άλλον τόπο… Η Ειρήνη, η ανηψιά μου, έκανε αμέσως τον παραλληλισμό. Εγώ παρατήρησα μια παράλειψη. Δεν αναφέρει ο συγγραφέας το στουρνάρι, την πέτρα που χτυπούσε με τον πρυόβολο ο παπππούς για να πετάξει σπίθες και να ανάψει η ίσκα.
Παραθέτω το απόσπασμα: «Έβγαζε από τον κόρφο του μια δερμάτινη καπνοσακούλα, έστριβε τσιγάρο, έπαιρνε το πυροβόλο και την ίσκα, άναβε και κάπνιζε, κοιτάζοντας ευτυχισμένος τη θυγατέρα του, τ’ αγγόνια του, το σπίτι. Πότε πότε άνοιγε το στόμα του, μιλούσε για τη φοράδα του που γέννησε, για τις βροχές και το χαλάζι, για τα κουνέλια που παραπλήθυναν και του ρήμαξαν το λαχανόκηπο. Κι εγώ, ανεβασμένος στα γόνατά του, περνούσα το μπράτσο μου γύρα από το λαιμό του, τον άκουγα, κι ένας άγνωρος κόσμος απλώνουνταν στο μυαλό μου, χωράφια και βροχές και κουνέλια, γίνουμουν κι εγώ κουνέλι, έβγαινα κρυφά στην αυλή του παππού και του ’τρωγα τα λάχανα.[…] Και κάπνιζε, έβγαζε καπνούς από τα ρουθούνια του και χαμογελούσε».[Βλέπετε: Ν. Καζαντζάκης, Αναφορά στον Γκρέκο]
Εικόνα: ξαναδιαβάζοντας τον Καζαντζάκη…
Συγγνώμη Μέγιστε Συγγραφέα, είμαι ταπεινή αναγνώστρια σας και καλή φίλη… Και μέλος της Διεθνούς Εταιρείας Φίλων Νίκου Καζαντζάκη, (Δ.Ε.Φ.Ν.Κ.) που εδρεύει στη Γενεύη με πρόεδρο τον άοκνο Γεώργιο Στασινάκη.
Τώρα, στις μέρες του κορονοϊού, εγκλεισμένη στην «ψειρού» μου, εγώ η «ψείρα» βρήκα το χρόνο να «ξεψειρίσω» τα βιβλία σας. Ψειρίζω τις λέξεις σαν τις γυναίκες στη μακρινή Κίνα που ξεψείριζαν τα παιδιά τους, όπως γράφετε στο ταξίδι σας εκεί…
[Βλέπετε: Ν. Καζαντζάκης, Ταξιδεύοντας Ιαπωνία-Κίνα, Αθήνα, Εκδόσεις Ελένης Καζαντζάκη, 1969, σελίδα 204]
Έτσι ψείρισα τα πυροβολικά ή πρυοβολικά του παππού σας και μου έλειψε το στουρνάρι ή στουρναρόπετρα. Ο πυριτόλιθος, όπως τον ονομάζουν οι ειδικοί.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Πανελλήνιες: Πανωλεθρία στα Τμήματα Φυσικής και Μαθηματικών με "βροχή" κενών θέσεων
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με μόνο 65Є εγγραφή - έως 26 Απριλίου
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής (ΕΛΜΕΠΑ) με μόνο 50Є εγγραφή- αιτήσεις ως 26/4
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
Proficiency και Lower μόνο 95 ευρώ σε 2 μόνο ημέρες στα χέρια σας (ΧΩΡΙΣ προφορικά, ΧΩΡΙΣ έκθεση!)
ΕΥΚΟΛΕΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ και ΙΤΑΛΙΚΩΝ για εκπαιδευτικούς - Πάρτε τις άμεσα