Η μαγεία της ελληνικής γλώσσας

Ωκύμορος, ον,  επίθ.

Αρχαίο επίθετο που αποτελείται από τις λέξεις «ωκύς»  (ταχύς) και «μόρος» (αφανισμός, θάνατος) που σημαίνει «ο ταχέως αποθνήσκων» (L&S),  ὁ βραχύβιος.  

Η λέξη μόρος προέρχεται από το αρχαίο ρήμα μείρομαι (συμμετέχω, συμμερίζομαι, λαμβάνω το μερίδιό μου). «Μόρος (ἐστὶν) ὀλέσθαι», είναι γραφτό στον καθένα να πεθάνει,  Ομήρ. Ιλ. και  «ὑπὲρ μόρον», επέκεινα του πεπρωμένου κάποιου, Όμηρ. Ιλ. 

Η λέξη ωκύμορος δηλώνει το προκαθορισμένο τέλος της ζωής των θνητών, την αναπόφευκτη  μοίρα, το πεπρωμένο, τον θάνατο, τον όλεθρο.

Ο Όμηρος στην Ιλιάδα προσδίδει στον Αχιλλέα το επίθετο «ωκύμορος» βάζοντας την Θέτιδα, την μητέρα του ήρωα, να προοικονομήσει για όλη την Ραψωδία το σύντομο τέλος του γιού της αρχίζοντας από το δίστιχο 95 – 96. «Τον δ ‘ αύτε προσέειπε Θέτις καταδακρυχέουσα ‘ Ωκύμορος δή μοι , τέκος , έσσεαι», Α’ Ραψ. Στ. 537. Και εδώ  η Θέτιδα, με δάκρυα στα μάτια, ομολογεί ότι ο γιος της είναι ὠκύμορος.

Συγγενικές λέξεις, μόριμος και μόρσιμος, η μορτή,  μορτός (ο θνητός), κ.α. Ο θάνατος στα Γαλλικά είναι  mort, στα Ιταλικά morte, στα Ισπανικά muerte και στα Γερμανικά η λέξη  mord σημαίνει τον φόνο, τη σφαγή.

Παρ’ ότι πέρασαν χιλιάδες χρόνια, όλες οι Ομηρικές λέξεις έχουν διασωθεί μέχρι σήμερα. Μπορεί να μην διατηρήθηκαν ατόφιες, άλλα έχουν μείνει στην γλώσσα μας μέσω των παραγώγων τους.

Σε μία μελέτη του Νικολάου Γ. Πολίτη (Έλληνας λαογράφος και καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Θεωρείται ο πρόδρομος της επιστήμης της λαογραφίας στην Ελλάδα) συναντάμε τη λέξη «ωκυτόκια». Τα ωκυτόκια ήταν τρόποι οι οποίοι, σύμφωνα με την λαϊκή αντίληψη, διευκόλυναν και ελαχιστοποιούσαν τους κινδύνους του τοκετού.

Μία Ομηρική λέξη που χρησιμοποιείται μέχρι σήμερα σε ορισμένες περιοχές της πατρίδας μας, ενώνει τους ανθρώπους τεσσάρων, περίπου, χιλιάδων χρόνων.

Ηρώ Καραμανλή - proininews.gr

 

Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα

Παν.Πατρών: Ανακοινώθηκε το 1ο σε Ελλάδα Μοριοδοτούμενο Πανεπιστημιακό σεμινάριο στην Τεχνητή Νοημοσύνη για εκπαιδευτικούς

Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 15/5

ΑΣΕΠ: Σε 2 ημέρες ΕΥΚΟΛΟ Online Proficiency χωρίς προφορικά, χωρίς έκθεση

ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ

2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη

Ακολουθήστε το Alfavita στo Google News Ακολουθήστε το Alfavita στo Viber