της Σοφίας Χατζοπούλου
Η ημέρα της γυναίκας δεν είναι ακόμη μία από εκείνες τις “ημέρες” που θεσμοθέτησε ο ΟΗΕ για να ξορκίσει όλα τα ζητήματα που συνεχίζονται τις υπόλοιπες 364 μέρες του χρόνου… Η ημέρα της Γυναίκας δεν είναι απλά για να προσφέρουμε λουλούδια στις γυναίκες που θα συναντήσουμε και για να τους πούμε χρόνια πολλά, ούτε για να οργανώσουν τα νυχτερινά μαγαζιά ένα ακόμα γραφικό lady’s night…
Η ημέρα της Γυναίκας δεν είναι μια ακόμα φιέστα. Είναι μια ημέρα μνήμης των αγώνων για τα δικαιώματα των γυναικών. Η πρώτη Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας γιορτάστηκε το 1909 με πρωτοβουλία του Σοσιαλιστικού Κόμματος των ΗΠΑ και υιοθετήθηκε δύο χρόνια αργότερα από τη Σοσιαλιστική Διεθνή. Η επιλογή της ημερομηνίας της 8ης Μαρτίου δεν είναι τυχαία. Στις 8 Μαρτίου του 1857 οι εργάτριες κλωστοϋφαντουργίας στη Νέα Υόρκη βγήκαν στους δρόμους σε μια μεγάλη διαδήλωση διεκδικώντας καλύτερες συνθήκες εργασίας. Η αστυνομία επιτέθηκε και διέλυσε βίαια το πλήθος των λευκοντυμένων γυναικών, όμως το εργατικό κίνημα είχε ήδη γεννηθεί. Δυο χρόνια αργότερα, οι γυναίκες που συμμετείχαν στις κινητοποιήσεις οργάνωσαν το πρώτο εργατικό σωματείο γυναικών και συνέχισαν τον αγώνα για τη χειραφέτηση τους.
Μόλις το 1977 ορίστηκε η 8η Μαρτίου ως ημέρα για τα δικαιώματα της Γυναίκας και για την Παγκόσμια Ειρήνη.
Η ημέρα αυτή, λοιπόν, αναφέρεται στους αγώνες των γυναικών αλλά όχι μεμονωμένα, θεωρητικά και ανιστόρητα. Είναι ιστορικά αναπόσπαστο μέρος της ταξικής πάλης για τα εργασιακά, πολιτικά, ατομικά και κοινωνικά δικαιώματα, των αγώνων για ίσους μισθούς και δικαίωμα ψήφου, του αντιπολεμικού, αντιρατσιστικού και οικολογικού κινήματος.
Με βάση αυτήν την οπτική επελέγησαν οι παρακάτω ταινίες – προτάσεις με στόχο πάντα την αξιοποίησή τους μέσα στο σχολικό περιβάλλον.
Η αλήθεια είναι ότι υπάρχουν πολλές και αξιόλογες ταινίες σχετικά με τη χειραφέτηση των γυναικών που δεν συμπεριλαμβάνονται στη λίστα για τα σχολεία, ακριβώς λόγω της ιδιαίτερα σκληρής απεικόνισης της καταπίεσης και εκμετάλλευσης των γυναικών. Παρόλα αυτά, ο σκληρός αυτός ρεαλισμός, όπως εκφράζεται σε ταινίες σαν το Thelma & Louise, το The Accused, το Frances, το Vera Drake, το Wild, ή το Girl, Interrupted κι άλλες πολλές, θίγει κοινωνικά ζητήματα που πονάνε, όπως την άμβλωση, τη σεξουαλική παρενόχληση και τον βιασμό, την οικογενειακή βία, και την ψυχική υγεία και αξίζει την προσοχή μας σε προσωπικό επίπεδο.
Επίσης αυτήν την περίοδο προβάλλεται στις αίθουσες η ελληνική ταινία «Η Δουλειά της» του Νίκου Labôt, που παρουσιάζει την ιστορία μιας σαραντάρας νοικοκυράς που φροντίζει το σπίτι της και μεγαλώνει τα δυο της παιδιά υπομένοντας καρτερικά την κρίση μέσης ηλικίας και ταυτότητας του πρόσφατα απολυμένου άντρα της και την προ-εφηβεία της κόρης της, που πιστεύει πως η μάνα της υπάρχει για να την υπηρετεί.
Όταν τα οικονομικά της οικογένειας φτάνουν στο απροχώρητο, τότε θα κάνει αυτό που δεν είχε τολμήσει να σκεφτεί πριν: θα ψάξει πρώτη φορά στη ζωή της για δουλειά. Και θα μπει στον επισφαλή κύκλο εκμετάλλευσης των γραφείων που «νοικιάζουν» καθαρίστριες σε μεγάλα πολυκαταστήματα.
Στη λίστα που ακολουθεί προτείνονται ταινίες και βίντεο για αξιοποίηση της ημέρας της Γυναίκας στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση.
1. Brave (animation – 2012)
Επίπεδο: Δημοτικό
Η Μerida, η παρορμητική αλλά θαρραλέα κόρη του Σκωτσέζου βασιλιά Fergus και της βασίλισσας Elinor, είναι μια ικανή τοξοβόλος που θέλει να χαράξει το δικό της μονοπάτι στη ζωή. Αψηφά τους παλιούς κανόνες και παραδόσεις προκαλώντας την οργή στους ευγενείς των Highlands και φέρνει χάος στο βασίλειο. Η Merida ζητά τη βοήθεια μιας εκκεντρικής μάγιασσας, η οποία της πραγματοποιεί μια δυσοίωνη ευχή. Τώρα, η Merida πρέπει να ανακαλύψει το πραγματικό νόημα του θάρρους και να λύσει τη βάναυση κατάρα πριν είναι για πάντα αργά…
2. Matilda (1996)- βασισμένο στο ομώνυμο βιβλίο του Roald Dahl
Επίπεδο: Δημοτικό
Η Matilda είναι ένα εξαιρετικό και έξυπνο κορίτσι. Δυστυχώς όμως η Matilda δεν βρίσκει κατανόηση από την οικογένειά της επειδή είναι τόσο διαφορετική από τον δικό τους τρόπο ζωής. Καθώς περνά ο χρόνος η Matilda ξεκινά σχολείο όπου θα γνωρίσει μια καλόκαρδη δασκάλα, πιστους φίλους και μια μισητή διευθύντρια. Μην αντέχοντας την διαρκή βαναυσότητα πια, η Matilda συνειδητοποιεί ότι έχει το χάρισμα της τηλεκίνησης. Μετά από μερικές μέρες εξάσκησης, η Matilda ξαφνικά ανατρέπει τα δεδομένα για να αντιμετωπίσει τους γονείς της και να ξεγελάσει τη διευθύντρια.
3. To απαγορευμένο ποδήλατο (Wadjba – 2012)
Επίπεδο: Δημοτικό, Γυμνάσιο
Η δεκάχρονη Γουάντζντα είναι αποφασισμένη να κάνει τα πάντα για να αποκτήσει το πράσινο ποδήλατο που λαχταρά. Τα εμπόδια που πρέπει να ξεπεράσει όμως είναι πολλά, με σημαντικότερο το ότι στη Σαουδική Αραβία θεωρείται ανήθικο για τις γυναίκες να κάνουν ποδήλατο.
4. The Paperback Princess (βίντεο αφήγησης βασισμένο στο παραμύθι του Robert Munch με αγγλικούς υπότιτλους)
Επίπεδο: Δημοτικό
Όταν ο δράκος επιτίθεται, η όμορφη πριγκίπισσα Elizabeth χάνει α πάντα: το κάστρο της, τα ρούχα της, και τον αρραβωνιαστικό της, τον όμορφο πρίγκιπα Ronald, τον οποίο επρόκειτο να παντρευτεί. Αλλά η πριγκίπισσα δεν αφήνει την απώλεια να την νικήσει. Ντυμένη μόνο με μια χαρτοσακούλα, φεύγει γυρεύοντας τον δράκο …και τον Ronald. Χρησιμοποιώντας μόνο την εξυπνάδα της, ξεγελά το τέρας, βρίσκει τον πρίγκιπα, και παίρνει ένα σημαντικό μάθημα σχετικά με την πίστη στον εαυτό σου και τον σεβασμό που όλοι αξίζουμε από αυτούς που μας αγαπούν. Ένα αναπάντεχο παραμύθι που αντιστρέφει τα στερεότυπα!
Ιδανικό για εκπαιδευτικούς αγγλικών αλλά και προσαρμοσμένο με ελληνική αφήγηση για δασκάλους.
5. Whale Rider (2002)
Επίπεδο: Γυμνάσιο
Στις ανατολικές ακτές της Νέας Ζηλανδίας, η φυλή των Whangara πιστεύουν ότι η παρουσία τους εκεί συνδέεται με τον μοναδικό τους πρόγονο, Paikea, ο οποίος χιλιάδες χρόνια πριν κατάφερε να σωθεί από βέβαιο θάνατο σκαρφαλώνοντας στη ράχη μιας φάλαινας, αφού το κανό του αναποδογύρισε στα κύματα. Από τότε οι αρχηγοί των Whangara , πάντα τα πρωτότοκα αγόρια, θεωρούνται άμεσοι απόγονοι του Paikea. Η Pai, ένα εντεκάχρονο κορίτσι σε μια πατριαρχική φυλή της Νέας Ζηλανδίας, πιστεύει ότι είναι προορισμένη να γίνει η νέα αρχηγός. Ο παππούς της όμως είναι υποχρεωμένος να διαλέξει για αρχηγό ένα αγόρι. Η Pai αγαπά τον παππού της πιο πολύ απ’ οτιδήποτε άλλο στον κόσμο, όμως πρέπει να τον αντιμετωπίσει και αυτόν και μια παράδοση χιλίων ετών για να πραγματοποιήσει το όνειρό της.
6. The Eagle Huntress (2016)
Επίπεδο: Δημοτικό, Γυμνάσιο
Αυτό το μαγευτικό ντοκυμαντέρ ακολουθεί την Aisholpan, ένα 13χρονο κορίτσι από τη Μογγολία το οποίο αγωνίζεται να γίνει η πρώτη κοπέλα κυνηγός με αετό μέσα σε δώδεκα γενιές της Kazakh οικογένειάς της. Με εναέρια κινηματογράφηση που σου παίρνει την ανάσα και κοντινές ρεαλιστικές λήψεις, η ταινία παρουσιάζει το προσωπικό της ταξίδι ενώ ταυτόχρονα αναφέρεται σε παγκόσμια θέματα όπως στην ενδυνάμωση της γυναίκας, το φυσικό περιβάλλον, την ενηλικίωση και την αρχή της νεωτερικότητας.
7. The Rosa Parks story (2002)
Επίπεδο: Γυμνάσιο, Λύκειο
Εκείνη τη Πέμπτη του 1955 η Rosa Parks αρνείται να σηκωθεί και να παραδώσει τη θέση της στο λεωφορείο για να καθίσει ένας λευκός άντρας…ένα απλό μα στιβαρό όχι που θα ξεκινήσει ένα ολόκληρο κίνημα. Ιστορική, βιογραφική ταινία για τον αγώνα για ίσα δικαιώματα, για τον αγώνα κατά των διακρίσεων.
Το ίδιο θέμα παρουσιάζεται και στο παρακάτω βίντεο προσαρμοσμένο για παιδιά δημοτικού με τη μορφή καρτούν στα αγγλικά.
8. Suffragette (2015)
Επίπεδο: Λύκειο
Μια ταινία που παρακολουθεί την ιστορία των αγωνιστριών του πρώιμου φεμινιστικού κινήματος, γυναίκες που ήρθαν αντιμέτωπες με ένα όλο και πιο βάναυσο κράτος. Προερχόμενες από την εργατική τάξη, συνειδητοποιούν σταδιακά ότι η ειρηνικοί αγώνες δεν αποφέρουν κανένα αποτέλεσμα. Η ριζοσπαστικοποίηση του κινήματος είναι η μόνη λύση για αυτές για να πετύχουν την κοινωνική αλλαγή, τον αγώνα για ίσα δικαιώματα στη δουλειά, στο σπίτι, στο κράτος, στην κοινωνία. Παρακολουθούμε τη ζωή μίας από αυτές τις αγωνίστριες, της Maud και τον αγώνα της για αξιοπρέπεια.
9. Norma Rae (1979)
Επίπεδο: Λύκειο
Όπως πολλοί στην οικογένεια πριν από κείνη η, Norma Rae δουλεύει στο τοπικό κλωστοϋφαντουργείο, όπου ο μισθός της δεν αντιστοιχεί με τα εξαντλητικά ωράρια και τις άθλιες συνθήκες εργασίας. Όταν όμως ακούει τον εμπνευσμένο λόγο του συνδικαλιστή ακτιβιστή Reuben, η Norma βάζει στόχο να οργανώσει τους συναδέλφους της στο σωματείο και να αγωνιστούν για τα δικαιώματά τους. Η απόφασή της αυτή θα έχει αντίκτυπο στην οικογένειά της, ιδιαίτερα στη σχέση της με τον αρραβωνιαστικό της, Sonny, και θα προκαλέσει το μένος των εργοδοτών της.
10. The help (2011)
Επίπεδο: Λύκειο
Κατά τη διάρκεια του κινήματος για τα πολιτικά δικαιώματα το 1960 μια φιλόδοξη συγγραφέας αποφασίζει να γράψει ένα βιβλίο με βάση την άποψη των Αφροαμερικανίδων οικιακών βοηθών που δουλεύουν σε σπίτια λευκών, και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν σε καθημερινή βάση.
11. Mona Lisa Smile (2003)
Επίπεδο: Γυμνάσιο, Λύκειο
Η Katherine Ann Watson αναλαμβάνει τη θέση της καθηγήτριας ιστορίας τέχνης στο κολλέγιο θηλέων Wellesley. Η Watson είναι μια μοντέρνα γυναίκα, ειδικά για τη δεκαετία του 1950s, και έχει πάθος με την τέχνη αλλά και με τη διδασκαλία. Οι φοιτήτριές της όμως φαίνεται απλά να περνούν την ώρα τους περιμένοντας να βρουν τον κατάλληλο άντρα να παντρευτούν. Η Watson όμως αισθάνεται ότι τα κορίτσια δεν αξιοποιούν τις ικανότητές τους όπως θα μπορούσαν. Ενώ διαμορφώνεται ένας ισχυρός δεσμός μεταξύ αυτής και των φοιτητριών, η Watson θα έρθει σε σύγκρουση με την κυρίαρχη κουλτούρα του κολεγίου. Μια ταινία στα χνάρια του “Κύκλου των Χαμένων Ποιητών”.
12. Το αλάτι της γης (1954)
Επίπεδο: Λύκειο
Η ταινία αναφέρεται στη διεκδίκηση των δικαιωμάτων των Μεξικανών μεταναστών που εργάζονται σε αμερικανικό ορυχείο και οδηγεί σε απεργία. Η αστυνομία – όργανο της εταιρείας – προσπάθησε να σπάσει την απεργία, με ρατσιστικές βρισιές, με βία, με σύλληψη ενός εργάτη και τραυματισμό ενός άλλου. Καθώς οι απεργοί επέμεναν στον αγώνα τους, διώχθηκαν από τα καλύβια τους. Τα λιγοστά υπάρχοντά τους και η γη τους καταστράφηκε. Παράλληλα, η ταινία αποκαλύπτει και την ακόμη σκληρότερη πραγματικότητα στη ζωή των γυναικών, τον αγώνα τους για ίσα δικαιώματα, όχι μόνο στη δουλειά αλλά και στον αγώνα…
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 29 Απριλίου
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής (ΕΛΜΕΠΑ) με μόνο 50Є εγγραφή- αιτήσεις ως 29/4
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
Proficiency και Lower μόνο 95 ευρώ σε 2 μόνο ημέρες στα χέρια σας (ΧΩΡΙΣ προφορικά, ΧΩΡΙΣ έκθεση!)
ΕΥΚΟΛΕΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ και ΙΤΑΛΙΚΩΝ για εκπαιδευτικούς - Πάρτε τις άμεσα