Αύξηση ωραρίου, μείωση κονδυλίων, έλλειψη οράματος

Επικαιροποιήθηκε στη Βουλή το Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2013-2016, στο οποίο περιλαμβάνεται η μείωση των προσλήψεων αναπληρωτών εκπαιδευτικών, μέσω της αύξησης του ωραρίου διδασκαλίας των μόνιμων. Η υποβάθμιση της δημόσιας εκπαίδευσης συνεχίζεται.

 

Η διεθνής έρευνα TALIS (Teaching and Learning International Survey, διεξήχθη από τον ΟΟΣΑ, που τόσο υμνεί η κυβέρνηση) παραθέτει σε μελέτη τα εξής στοιχεία για το ωράριο των εκπαιδευτικών σε 23 χώρες: Ο μέσος χρόνος διδασκαλίας είναι 17,1 ώρες τη βδομάδα για τους νεοδιόριστους. Το μικρότερο ωράριο το συναντάμε στη γειτονική Ιταλία, με τον νεοδιοριζόμενο να διδάσκει μόλις 13 ώρες τη βδομάδα, και στο ίδιο περίπου επίπεδο, λίγο παραπάνω, να βρίσκονται και η Πορτογαλία με το Μεξικό. Το μεγαλύτερο ωράριο το βρίσκει κανείς στην Τουρκία, με 21 ώρες την εβδομάδα. Οκτώ τουλάχιστον ευρωπαϊκές χώρες έχουν περισσότερες ημέρες διακοπών και αργιών ετησίως (Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία, Πορτογαλία, Ρουμανία, Λετονία, Εσθονία, Ελβετία).

 

Στην Ελλάδα το ωράριο των δασκάλων θεσμοθετείται με τον νόμο 2517/97, που ορίζει πως ξεκινούν με 24 διδακτικές ώρες. Για τους καθηγητές αυτό είναι ελάχιστα μειωμένο (21 ώρες). Εδώ όμως επιβάλλεται να διευκρινιστεί πως το ωράριο του εκπαιδευτικού χωρίζεται σε διδακτικό και υπηρεσιακό. Τα παραπάνω αφορούν το διδακτικό ωράριο. Επίσης, θα πρέπει να διευκρινιστεί πως ο ρόλος του εκπαιδευτικού συμπεριλαμβάνει, εκτός από τη διδασκαλία, διοικητική δουλειά (πραγματοποιείται κατά τη διάρκεια του υπηρεσιακού ωραρίου, σαφώς μεγαλύτερου από το διδακτικό), αλλά και πολύωρη εργασία εκτός ωραρίου στο σπίτι (καθημερινή μελέτη, εκπόνηση σχεδίων εργασίας, διόρθωση εργασιών, διαγωνισμάτων κ.ο.κ).

 

Η αύξηση του ωραρίου των εκπαιδευτικών ψηφίστηκε και τα παπαγαλάκια στα ΜΜΕ έσπευσαν να κατηγορήσουν για άλλη μια φορά τους “τεμπέληδες” δασκάλους/καθηγητές που ευθύνονται για τη διάλυση της εκπαίδευσης. Το παιχνίδι είναι πλέον γνωστό και χιλιοπαιγμένο. Κάθε φορά που προσπαθεί να περάσει η κυβέρνηση κάποιο νόμο που θα ξεσηκώσει έναν κλάδο, αρχίζει την προπαγάνδα, ώστε να στρέψει την κοινωνία εναντίον του και να μένει στο απυρόβλητο η ίδια και η οικονομική και πολιτική ελίτ που εξυπηρετεί. Αν δούμε, όμως, λίγο πιο πέρα, θα καταλάβουμε την αιτία τής κάθε απόφασης. Η αύξηση ωραρίου των εκπαιδευτικών κρύβει υποβάθμιση, για άλλη μια φορά, της παρεχόμενης δωρεάν παιδείας, μέσω της περιστολής δαπανών. Ουσιαστικά δεν υπάρχει κανένας στόχος βελτίωσης της υπάρχουσας κατάστασης, καθώς η πολιτική επιλογή που αποδεδειγμένα ακολουθεί η κυβέρνηση είναι η περικοπή των δαπανών από το κοινωνικό κράτος. Αντιθέτως, τα κονδύλια για την κρατική καταστολή χαίρουν υψίστης σημασίας και βασικής επιλογής...

 

Αυτό που θα έχουμε να αντιμετωπίσουμε την επόμενη σχολική χρονιά είναι μηδαμινές προσλήψεις μόνιμων και αναπληρωτών εκπαιδευτικών και ελαστικοποίηση των σχέσεων εργασίας. Με τη μείωση των αναπληρωτών θα μείνει άνεργος ένας μεγάλος αριθμός εργαζομένων που χρόνια καλύπτει πάγιες ανάγκες. Επιπροσθέτως, θα δημιουργηθούν κενά που δεν θα καλυφθούν ποτέ, αφού βεβαίως δεν υπάρχουν οι ανάλογες πιστώσεις. Χαρακτηριστικό παράδειγμα φέτος είναι η Δυτική Αθήνα, όπου ενώ είμαστε στον Μάρτιο μήνα και η σχολική χρονιά φθάνει στο τέλος της, υπάρχουν ακόμα 9 κενά δασκάλων, 11 κενά νηπιαγωγών και πλήθος κενά καθηγητών. Το πρόβλημα αυτό θα «λυθεί» τη νέα σχολική χρονιά με εκ νέου συγχωνεύσεις - καταργήσεις σχολείων και τμήματα 30 μαθητών. Ο ΟΟΣΑ, παρ’ όλα αυτά, δίνει ως μέσο όρο στην Ευρώπη έναν εκπαιδευτικό ανά 10 μαθητές.

 

Τέλος, θα επιφέρει περαιτέρω φόρτο εργασίας στους ήδη υπάρχοντες εκπαιδευτικούς, κλάδο ιδιαίτερα παρεξηγημένο, απαξιωμένο και καταπονημένο. Πρόσφατη μελέτη της UNESCO αποδεικνύει πως κάθε ώρα διδακτικού έργου ενός εκπαιδευτικού αντιστοιχεί με 4 ώρες εργασίας γραφείου σε κάματο. Σύμφωνα με το Ελληνικό Ινστιτούτο Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας, οι εκπαιδευτικοί έρχονται αντιμέτωποι με το επαγγελματικό άγχος (28%) και με την επαγγελματική εξουθένωση (23%).

 

Το μόνο σίγουρο είναι πως το υπουργείο Παιδείας διακατέχεται από παντελή έλλειψη οράματος. Αυτό που χρειάζεται η χώρα μας σήμερα είναι κονδύλια για την παιδεία γιατί αυτή είναι η μόνη ελπίδα για βελτίωση τόσο του ανθρώπου ως ολότητας, αλλά και της κοινωνίας συνολικά.

 

* Η Δ. Μηλιώνη είναι εκπαιδευτικός πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης