Alfavita Newsroom Βρισκόμαστε σε μια κοινωνικοπολιτική συγκυρία έντονων κοινωνικών κινητοποιήσεων, με απεργίες και καταλήψεις, για προάσπιση του δημόσιου και δωρεάν χαρακτήρα της παιδείας και για το δικαίωμα στην εργασία. Ο χώρος της εκπαίδευσης, σε όλες τις βαθμίδες της, έχει αποκτήσει τα χαρακτηριστικά μιας ιδιότυπης «εμπόλεμης ζώνης».
Η κυβέρνηση συνεπικουρούμενη από τα ΜΜΕ επιδίδεται σε μια άνευ προηγουμένου απόπειρα δυσφήμισης των εκπαιδευτικών. Γίνεται συστηματική αναφορά στα «κεκτημένα» και στα «συντεχνιακά» προνόμια με τρόπο που δυσφημίζουν κοινωνικούς αγώνες και απαξιώνουν κατακτήσεις που έχουν συμβάλει στον εκδημοκρατισμό της εκπαίδευσης. Επικαλούνται προτάσεις για διάλογο, θυσία, ευθύνη και συνευθύνη, αποτελεσματικότητα, ποιότητα, αξιολόγηση, εξυγίανση, λογοδοσία, αμοιβαιότητα, ειλικρίνεια, σοβαρότητα, συμβιβασμό, ρεαλισμό, εφικτό, κ.α. Σημειώνουμε ένα ενδεικτικό επεισόδιο, όπου δημοσιογράφοι/μεσολαβητές στα τηλεοπτικά παράθυρα, σε ζωντανή σύνδεση, καλούν, ενώπιον του υφυπουργού παιδείας, με πληρωμένη αγωνία, εκπροσώπους των εκπαιδευτικών να περιοριστούν σε τρία (όχι παραπάνω) βασικά αιτήματα ώστε να «πιέσουν» και να εξασφαλίσουν από τον παριστάμενο υφυπουργό την ικανοποίησή τους, με σκοπό, τάχα, να ανοίξουν τα σχολεία και να αρχίσει ο διάλογος για την επιχειρούμενη διάλυση του δημόσιου σχολείου.
Πρόκειται για ολοσχερή κατεδάφιση του κοινωνικού κράτους
Όπως και άλλοτε σημειώναμε, ζούμε σε μια εποχή, όπου βρίσκεται σε εξέλιξη ένα είδος ολοκληρωτικής υπαγωγής όλο και περισσότερων δραστηριοτήτων, δημόσιων και κοινωνικών αγαθών και κοινωνικών υπηρεσιών, στη λογική της ιδιωτικοποίησης και της κερδοφορίας. Είναι αυτό που αναφέρεται ως «ολοκληρωτικός» καπιταλισμός, όπου το καθετί, από τις τηλεπικοινωνίες, τις ραδιοτηλεοπτικές συχνότητες, τις συγκοινωνίες και τις υποδομές (αεροδρόμια, λιμάνια, δρόμοι), την ενέργεια, την υγεία, την εκπαίδευση, την κοινωνική ασφάλεια και τις συντάξεις, την ύδρευση και τα τρόφιμα, έως τη διασκέδαση και τα απορρίμματα μετατρέπονται σε ανταγωνιστικά πεδία εμπορευματοποίησης και οι πολίτες σε πελάτες/καταναλωτές, με προτεραιότητα την ιδιωτική επένδυση και όχι το δημόσιο συμφέρον. Στο σχολείο της αγοράς, οι εκπαιδευτικοί και οι μαθητές θα δελεάζονται, θα παρακινούνται ή θα αναγκάζονται να προωθούν ένα ελκυστικό και επιθυμητό εμπόρευμα και με όλα τους τα μέσα να ενισχύουν την αγοραστική τους αξία. Τώρα το εμπόρευμα που θα ανταγωνίζονται να βγάζουν στην αγορά και να πωλούν θα είναι το σχολείο και ο εαυτός τους. Θα είναι οι ίδιοι διακινητές εμπορευμάτων, εμπορεύματα και καταναλωτές στον κοινωνικό χώρο που λέγεται αγορά εκπαίδευσης. Ήδη, στην τριτοβάθμια εκπαίδευση τα δίδακτρα για μεταπτυχιακές σπουδές είναι πολύ υψηλά. Πολλά πανεπιστημιακά ΚΕΚ (βλ. ΕΚΠΑ) προσφέρουν, με αδρά δίδακτρα, αμφίβολης σκοπιμότητας και ποιότητας, ταχύρυθμα επιμορφωτικά προγράμματα, εξ αποστάσεως, για την απόκτηση σχετικού πιστοποιητικού. Η δραστηριότητά αυτή είναι καθαρό μάρκετινγκ και καλύπτει ανάγκες που προκύπτουν από τα υψηλά ποσοστά ανεργίας πτυχιούχων οι οποίοι στρέφονται σε μια διαβίου αναζήτηση περισσότερων τυπικών προσόντων. Είναι προφανές ότι όλες αυτές οι εξελίξεις θα επιτείνουν τις ταξικές διακρίσεις στην κοινωνία.
Σε πολλές εκδηλώσεις συναντούμε γονείς και εκπαιδευτικούς που όταν ακούν για «ταξικό σχολείο» αρχίζουν και μουρμουρίζουν για την «καραμέλα», όπως λένε. Αν, ωστόσο, το ταξικό σχολείο είναι δυσδιάκριτο σ αυτούς «δια γυμνού οφθαλμού», είναι ορατή η κοινωνική διάκριση στις επιπτώσεις που έχουν ακόμα και φυσικά φαινόμενα, όπως ο σεισμός, οι σφοδρές πλημμύρες και η βαρυχειμωνιά, σε μια κοινωνία με άνιση κατανομή πλούτου, προνομίων και εξουσίας. Ο υψηλός βαθμός αντισεισμικότητας είναι κοινωνικό προνόμιο για «τους έχοντες». Η ένταση των ταξικών διακρίσεων επιτείνεται όσο κατεδαφίζεται το κράτος πρόνοιας.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το ερώτημα «ποιο σχολείο θέλουμε και ποιους εκπαιδευτικούς χρειαζόμαστε σε αυτό» εμπίπτει στην αρένα σφοδρών ιδεολογικών και κοινωνικών συγκρούσεων και αντιθέσεων. Οι «Διάλογοι», οι απεργίες και οι καταλήψεις για την παιδεία είναι δείκτης αυτής της πολιτικής και ιδεολογικής πάλης στην εκπαίδευση και για την εκπαίδευση και την κοινωνία. Θα λέγαμε ότι οι απεργίες και οι καταλήψεις είναι μια συγκεκριμένη μορφή διαλόγου που προσφέρει την κοινωνική διαπραγματευτική βάση σε όποια συμβατική μορφή διαλόγου, που, έτσι και αλλιώς, είναι ασύμμετρη.
Και οι μαθητικές καταλήψεις;
Πρόσφατα, έμπειρος διευθυντής λυκείου με ρώτησε: «Είκοσι τρία χρόνια με πολλά επεισόδια μαθητικών καταλήψεων, ποια αλλαγή έφεραν στην εκπαίδευση;» Είναι ιστορικά αποδεδειγμένο ότι το σχολείο που είχαμε δεν μας χαρίστηκε. Ήταν το σχολείο που προέκυψε και με τους αγώνες εκπαιδευτικών και μαθητών. Συνήθως, βέβαια, τα σχετικά αιτήματα ικανοποιούνταν ετεροχρονισμένα, αν δεν στρεβλώνονταν ως προς το ουσιαστικό περιεχόμενό τους. Είναι, όμως, σαφές ότι κάθε φορά που είχαμε καταλήψεις γίνονταν προσπάθεια να υποτιμηθεί ή να δυσφημιστεί ο αγώνας των μαθητών άλλοτε ως «εποχιακή» συνήθεια, άλλοτε ως κομματική υποκίνηση ή ως υπόθεση «μειοψηφιών», ως εάν όσοι έμεναν στο σπίτι εμπνέονταν ώστε τα σχολεία να είναι ανοικτά. Είναι φανερό ότι αυτοί που χάρασσαν την εκπαιδευτική πολιτική δεν ενδιαφέρονταν για το μήνυμα των μαθητικών καταλήψεων που ήταν: «Το υπαρκτό σχολείο δε μας εμπνέει! Αλλάξτε το!».Πάντως, οι νόμοι δε φέρνουν την εκπαιδευτική αλλαγή. Αυτή είναι υπόθεση της κοινωνικής δυναμικής που αναπτύσσεται σε κάθε δεδομένη χρονική στιγμή, κάτω από τις συγκεκριμένες κοινωνικοπολιτικές συνθήκες που αναπτύσσονται κάθε φορά. Η κοινωνική δυναμική και η διαρκής πάλη επιβάλλει την εκπαιδευτική αλλαγή. Το ερώτημα είναι: «Τι κάνουν οι μαθητές, σήμερα;»
Αυτές τις ημέρες ακούμε στα δημοσιογραφικά δελτία ειδήσεων ή διαβάζουμε στον έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο πως «Η κυβέρνηση, παρά τους χαμηλούς τόνους που επέλεξε να κρατά στην αρχή, ανησυχεί σφόδρα για το ενδεχόμενο καταλήψεων στα σχολεία και τα πανεπιστήμια από μαθητές και φοιτητές. Στην προσπάθεια αποδυνάμωσης κατηγορεί τον ΣΥΡΙΖΑ ως υποκινητή…». Μια άλλη εκδοχή λέει ότι : «αρνητική εντύπωση έχει προκαλέσει η πληροφορία του "Κ.Τ.", ότι ορισμένοι καθηγητές παροτρύνουν τους μαθητές τους να συμμετέχουν στο συλλαλητήριο και να αρχίσουν αποχή από τα μαθήματα τους και, συγχρόνως, καταλήψεις των σχολείων που φοιτούν, με στόχο να δοθεί μεγαλύτερη δημοσιότητα στην αντίδραση κατά των συμπτύξεων των σχολικών μονάδων». Συχνά, συνδέουν το θέμα των καταλήψεων με τις περικοπές των εκπαιδευτικών, κατά τη διάρκεια της απεργίας τους.
Το ενδιαφέρον είναι ότι ακολουθεί η απολογητική ανησυχία: "Ειλικρινά, αυτό που μου είπατε δεν το γνωρίζω. Δεν μπορώ να διανοηθώ ότι μπορεί να έχει συμβεί κάτι τέτοιο. Δεν είναι δυνατόν, καθηγητές να υποκινούν τους μαθητές τους σε τέτοιου είδους ενέργειες. Κάθε απώλεια μαθήματος, είναι σε βάρος των μαθητών", δήλωσε στον "Κ.Τ." πρόεδρος… Ε.Λ.Μ.Ε., ενώ πρόσθεσε: "Αν έγινε αυτό που είπατε, δηλώνω κατηγορηματικά ότι είναι καταδικαστέο…»
Τα παραπάνω συγκροτούν τον πυρήνα της χυδαίας δυσφήμισης που επιχειρείται, από τη μεριά της κυβέρνησης και των ΜΜΕ, τώρα που έχουμε κινητοποιήσεις των εκπαιδευτικών, των μαθητών, των πανεπιστημιακών, των διοικητικών και των φοιτητών που αγωνίζονται ενάντια στη διάλυση του δημόσιου σχολείου και πανεπιστημίου και υπερασπίζονται το δημόσιο αγαθό της εκπαίδευσης.
Είναι σαφές ότι δεν υπάρχουν περιθώρια και χώρος για απολογητικές υπαναχωρήσεις αυτού του είδους. Η μόνη επιλογή διεξόδου είναι η ανοιχτή μαζική και συλλογική ρήξη με όρους «μετώπου» με τους μαθητές και τους άλλους εργαζόμενους. Εμπίπτει στην αρμοδιότητα των εκπαιδευτικών και των συνδικαλιστικών τους οργάνων να αναπτύσσουν πρωτοβουλίες, να ελέγχουν τις επαγγελματικές τους πρακτικές και να επανεξετάζουν τους τρόπους με τους οποίους κάνουν τον αγώνα τους. Η κοινωνική τους προέλευση το υποδηλώνει και το επιβάλλει. Η ιστορία του συνδικαλιστικού κινήματος των εκπαιδευτικών μας διδάσκει ότι οι εκπαιδευτικοί έχουν σημαντική και πραγματική εξουσία, παρά το γεγονός ότι η κυβέρνηση κάθε φορά, αξιοποιεί το σύνολο των κατασταλτικών, ιδεολογικών και συμβουλευτικών μηχανισμών (νομοθετική, δικαστική, εκτελεστική εξουσία, αστυνομία, συμβουλευτικά όργανα, κ.α.), και με όπλο την κυρίαρχη ιδεολογία, βρίσκεται σε ασύμμετρη διαπραγματευτική σχέση μαζί τους.
Πώς εμπίπτει στην αρμοδιότητα των εκπαιδευτικών να ευαισθητοποιούν και να εμπνέουν το ενδιαφέρον των μαθητών για την τέχνη, την ιστορία ( για να μην πω για τα θρησκευτικά και τα αρχαία ελληνικά), το περιβάλλον, την ισοτιμία των φύλων, την ειρήνη, την καταπολέμηση του ρατσισμού, ακόμα και την «επιχειρηματικότητα», κ.α.; Δεν είναι αποκλειστική αρμοδιότητα των εκπαιδευτικών να μιλήσουν στους μαθητές ενάντια στο «σχολείο της αγοράς»; Είναι θεμελιώδους σημασίας η ευθύνη των εκπαιδευτικών σήμερα να εξηγήσουν και να αναλύσουν στους μαθητές τους τις αλλαγές που επιβάλλονται από το μνημόνιο στην ελληνική εκπαίδευση. Να τους εξηγήσουν τους λόγους της απεργίας του κλάδου και να τους ζητήσουν να αγωνιστούν μαζί τους, Χρειάζεται να τους πείσουν και να τους εμπνεύσουν να αναλάβουν δράσεις αντίστασης, με δικές τους αποφάσεις, μαζί με τους γονείς και άλλους εργαζόμενους σε ένα ενιαίο μαζικό μέτωπο υπεράσπισης των δημόσιων αγαθών. Αλλιώς, θα αφήσουν αυτή την υπόθεση στις επιλογές των ΜΜΕ και στα δελτία ειδήσεων. Αναμφίβολα, σ’ όλη αυτή την υπόθεση σημαντικό ρόλο παίζει η χρήση και αξιοποίηση των «ανησυχιών» και των απόψεων που αποδίδονται στους γονείς και γενικώς την «κοινή γνώμη». Κάτι που, κατά πως φαίνεται, απασχολεί τις συνδικαλιστικές οργανώσεις των εκπαιδευτικών πολύ έντονα.
Οι εκπαιδευτικοί είναι εκείνοι που στην εποχή του ΕΣΠΑ και του Μνημονίου, απέναντι στις «υποσχέσεις» φόβου, αβεβαιότητας, την αλλαγή των εργασιακών σχέσεων, τις ληστρικές επιδρομές στους μισθούς και στις συντάξεις, τις απολύσεις, την ανεργία και τον ενταφιασμό του κράτους πρόνοιας, μπορούν μαζί με τους μαθητές και τους γονείς και τους άλλους εργαζόμενους στους φορείς, που μέχρι σήμερα είχαν την αρμοδιότητα προσφοράς δημόσιων αγαθών, να αντιτάξουν τις προϋποθέσεις για εφ όλης της ύλης αγώνα και πάλη. Αυτή η πάλη μπορεί να εκδηλώνεται σε δύο αλληλένδετα πεδία: το πεδίο της εκπαιδευτικής διαδικασίας, κατά την προσφορά του εκπαιδευτικού έργου και στο πεδίο των συλλογικών και μαζικών κοινωνικών κινητοποιήσεων.
Τα τελευταία χρόνια δοκιμάζονται βάναυσα οι αντοχές μας, με τις πολιτικές των μνημονίων. Η κυβερνητική εξουσία καταφεύγει στον αιφνιδιασμό, τον κυνισμό, την αυθαιρεσία, τον αυταρχισμό, τον καταιγισμό, στη δυσφήμιση και στις απειλές, σε ευφημισμούς ανοικτής διαβούλευσης, στον κατακερματισμό των θεμάτων, τον προσεταιρισμό, την ενσωμάτωση αιτημάτων και διαλεγομένων, στην αναδίπλωση, την αναβολή, τις επιτροπές ειδικών και την ακατάσχετη προτασεολογία. Με τις πολιτικές επιτήρησης των μνημονίων επιβάλλει δραστικές περικοπές δαπανών για την εκπαίδευση, συγχωνεύσεις, απολύσεις, ελλείψεις εκπαιδευτικού προσωπικού, διάλυση των εργασιακών σχέσεων, υπηρεσιακή καθήλωση, άρση της μονιμότητας, εντατικοποίηση των πειθαρχικών ελέγχων, περικοπές μισθών, εντατικοποίηση, περιστολή των δημοκρατικών δικαιωμάτων, κ.α. Πρόκειται για την προώθηση μιας ανελεύθερης εκπαιδευτικής διαδικασίας που ευνοεί τη φίμωση, τη λογοκρισία, τον εκμαυλισμό, την κηδεμόνευση, τη συμμόρφωση, τον εξανδραποδισμό. Όλα αυτά θα είναι διαβρωτικά των συλλογικών υποκειμένων και των συλλογικών δράσεων.
Οι εξελίξεις αυτές φέρουν στο προσκήνιο με ιδιαίτερη οξύτητα τον ασφυκτικό εναγκαλισμό των κοινωνικών ανισοτήτων με τις εκπαιδευτικές διαδικασίες. Οι εκπαιδευτικές ανισότητες, η σχολική διαρροή και η σχολική υποεπίδοση παιδιών, που προέρχονται από μη προνομιούχα κοινωνικά στρώματα, επιδεινώνονται δραματικά σε συνθήκες φτώχειας, ανεργίας και κοινωνικής εξαθλίωσης.
Όπως υποστηρίζαμε σχετικά πρόσφατα, χρειαζόμαστε ένα νέο κοινωνικό όραμα με σαφή και ισχυρή κουλτούρα απόδρασης από το τυχαίο, το αυτονόητο, το δεδομένο και από τις παραδόσεις των επαγγελματικών συνταγών και των εκπαιδευτικών πρακτικών. Σε εποχές μνημονίου, χρειαζόμαστε κοινωνικές ζυμώσεις στις οποίες μειώνεται ο χώρος της απλής απόρριψης ή της ανάθεσης και εξουσιοδότησης άλλων να υπερασπίζονται το δημόσιο σχολείο. Ζητείται χειραφετητική «πράξις» που απελευθερώνει από τον εξαναγκασμό και την αυταπάτη του πρακτικού, της συνήθειας και του αποτελεσματικού, από το δογματισμό, την εξάρτηση, την ψευδαίσθηση, τη διαστρέβλωση, την ψευδή συνείδηση και το δέος που παραλύει και παροπλίζει. Σε μια τέτοια υπόθεση είναι στρατηγικής σημασίας να ρίξουμε γέφυρες, να σφυρηλατήσουμε την αλληλεγγύη, να πείσουμε, να εμπνεύσουμε μαθητές, γονείς, εργαζόμενους και ανέργους. Οι μαθητικές καταλήψεις, ίσως, «ανοίξουν το χορό». Αλλιώς, θα είναι πενιχρός ο απολογισμός μας μια και ο δρόμος είναι τραχύς
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Σχολεία: Αλλάζουν οι ώρες αποχώρησης των μαθητών
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με μόνο 65Є εγγραφή - έως 26 Απριλίου
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής (ΕΛΜΕΠΑ) με μόνο 50Є εγγραφή- αιτήσεις ως 26/4
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
Proficiency και Lower μόνο 95 ευρώ σε 2 μόνο ημέρες στα χέρια σας (ΧΩΡΙΣ προφορικά, ΧΩΡΙΣ έκθεση!)
ΕΥΚΟΛΕΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ και ΙΤΑΛΙΚΩΝ για εκπαιδευτικούς - Πάρτε τις άμεσα
