Ο σχολικός εκφοβισμός είναι... in;

"Ο σχολικός   εκφοβισμός  είναι...in;"

 

 Ένα  από τα χαρακτηριστικά  της  μεταβιομηχανικής  εποχής είναι  η  ανάδειξη   προβλημάτων  στην  κοινωνική επικαιρότητα   για  κάμποσο   χρονικό  διάστημα. Θα  έλεγε κανείς  ότι  πρόκειται  για ένα  είδος  ψυχολογικής  ανάγκης  του  κοινωνικού συνόλου να  βγάζει στην επιφάνεια  τις  αμαρτίες  του  , να  τις  παρατηρεί με σχεδόν υποκριτική  έκπληξη  , να  δοκιμάζει  να τις  αγγίξει  βαθύτερα  και  με νωπή  την αίσθηση  της  αποφοράς  να τις  σκεπάζει  ξανά ,προσποιούμενο  ότι τουλάχιστον τα  αντανακλαστικά του λειτουργούν σωστά . Η  συζήτηση  μάλιστα  γύρω από τα  προβλήματα  αυτά  λαμβάνει   την όψη  μιας  μόδας που καλεί  τους  πάντες  να  καταθέσουν  απόψεις  , διότι  σύμφωνα με το δημοκρατικό πνεύμα  των  μοντέρνων  καιρών : όσο  διεξοδικότερα  συζητείται ένα  θέμα  τόσο  ουσιαστικότερα  μπορεί   αυτό να αντιμετωπιστεί . 

      Ωστόσο , χωρίς     να παραγνωρίζω την αξία  του  διαλόγου  , θα έλεγα ότι  στις  περισσότερες  περιπτώσεις  ο διάλογος  αυτός   υποτάσσεται   στις  απαιτήσεις   της  μόδας και  δε στοχεύει τόσο   στην εξεύρεση  πραγματικών λύσεων όσο  στην προσπάθεια  των συνομιλητών να δείξουν σώνει και καλά ότι είναι ευαισθητοποιημένοι , ότι κατέχουν πλήρως το θέμα ,ότι  έχουν γίνει και ίδιοι μάρτυρες τέτοιων φαινομένων .

    Το  κοινωνικό  ζήτημα -μόδα  των τελευταίων  μηνών  είναι  ο σχολικός  εκφοβισμός . Ασφαλώς   για  να φτάσει ένα πρόβλημα  να προβάλλεται με τόση  ένταση  από τα μέσα ενημέρωσης  και να  συζητείται  τόσο  εκτενώς στους  κύκλους της σχολικής  και όχι μόνο κοινότητας  ,σημαίνει  ότι   οι διαστάσεις  του   έχουν γίνει ανησυχητικές  , ότι  απειλούν την ομαλή λειτουργία  των   σχολείων  και  γεμίζουν με φόβο  τους  γονείς και τους μαθητές . Κανείς   δεν αντιλέγει  ότι  τα αίτια   δεν είναι  πραγματικά . Αυτό  όμως  που  προκαλεί  ιδιαίτερη  εντύπωση  είναι  η  προσπάθεια  να περιβληθεί  το  πρόβλημα  με  τον μανδύα  του   πρωτοφανέρωτου . Λες κι αποκαλύφθηκε μ' έναν απροσδόκητο  τρόπο , σε μία  κοινωνία  που πίστευε  ότι   οι  μαθητικές  κοινότητες  είναι  αγγελικά  πλασμένες  κι ότι  είναι  αδύνατο  τα παιδιά   να  μιμούνται  τόσο  κυνικά  τον  αδίστακτο κόσμο των  μεγάλων . Αίφνης λοιπόν τα περιοδικά  κατακλύζονται  από  αφιερώματα  στα  αξιολύπητα  θύματα  των   συνομήλικων ,ας μου επιτραπεί η λέξη, βασανιστών τους .Ιστοσελίδες  στο διαδίκτυο  κρούουν τον κώδωνα  του κινδύνου σε γονείς  , εκπαιδευτικούς  και  ειδικούς .Τηλεοπτικά  τρίλεπτα  [οποία  τιμή!!] παρουσιάζουν  ,μετά  της  ανάλογης  ηχητικής  επένδυσης  φυσικά , απίστευτα  περιστατικά   ψυχολογικών εκβιασμών  ή και  σωματικής  κακοποίησης  αθώων υπάρξεων .

     Επιπλέον , σε πολλά  σχολεία ο ψίθυρος   αρχίζει  να γίνεται  δυνατή  κραυγή . Τόσο δυνατή που κοντεύει  στο τέλος  να  σκεπάσει  το  πρόβλημα  και  να  μείνει  μόνο αυτή  : ένα  περιρρέον  πράγμα το οποίο συζητείται και συζητείται και συζητείται . Εις τον σχολικό αιώνα τον άπαντα . Στο τέλος όμως  μένουν μόνο  υπαινιγμοί , μόνο φήμες  , μόνο εικασίες .Θα μου πείτε  δεν είναι εύκολο πράγμα  τα θύματα  να  δημοσιοποιήσουν την όποια  κακοποίησή τους ,διότι  το   φορτίο  του  στιγματισμού  είναι  εξίσου βαρύ ή και  βαρύτερο από  αυτή . Απαιτεί  πολύ μεθοδικούς  χειρισμούς  η  προσέγγιση  ενός παιδιού για το οποίο υπάρχουν υπόνοιες ή και ενδείξεις  ότι  υφίσταται  εκφοβισμό από τους συμμαθητές  του .Θα  συμφωνήσω, αλλά  αυτό   δεν είναι  άλλοθι  που  επιτρέπει  στους συλλόγους  των εκπαιδευτικών και  των γονέων να μείνουν μόνο  στη  διατύπωση  πομπωδών  διαπιστώσεων και  διακηρύξεων , σε έναν  αγώνα  εξορκισμού  του  προβλήματος  με  ευχολόγια  και  κορώνες .

    Η ευθύνη  των εκπαιδευτικών  παραγόντων  είναι  να αποβάλλουν από το   πρόβλημα-μόδα το  δεύτερο   συστατικό  του , να το αντιμετωπίσουν με όρους  διαχρονικότητας  και όχι  επικαιρότητας .  Να  προλάβουν   να  κατευθύνουν   όσο  γίνεται  πιο έγκαιρα  την  «ηθική του κυρίου» που διαμορφώνεται   με  επικίνδυνο  τρόπο  σε  ορισμένα   παιδιά από τα τρυφερά  τους  χρόνια ,σε  δημιουργικά  μονοπάτια .Να δυναμώσουν  αντίστοιχα  την αυτοπεποίθηση  των  αδύναμων χαρακτήρων  , μαθαίνοντάς  τους   ότι δε ζούμε μόνο για τους άλλους , αλλά και για τον εαυτό  μας . Αυτό το τελευταίο στοιχείο , η μοναδικότητα του κάθε  προσώπου , θα πρέπει να γίνει  ένα  είδος  συνθήματος που θα  διαπερνά  τη ζωή της μαθητικής  κοινότητας  σε  όλα  τα στάδια  της πορείας  της  προς  την ενηλικίωση . Μόνο  έτσι  μπορούν οι μαθητές  ν' απελευθερωθούν από  ισοπεδωτικές  νοοτροπίες  που  απαιτούν απ όλους να βαδίζουν στην κατεύθυνση ενός  προτύπου ,το οποίο   διαμορφώνεται  συνήθως  με βάση τους  όρους  του  επιτυχημένου και  δυνατού ανθρώπου .

    Φυσικά ,για   μία  τέτοια  μετωπική  σύγκρουση με το στρατό των στερεότυπων αντιλήψεων είναι   απαραίτητη  η  ανάληψη   συγκεκριμένων  δράσεων   από όλους  τους φορείς  της  εκπαίδευσης . Είναι   ζωτικής  σημασίας το πέρασμα  από  τη βολική  διαδικασία  της διάγνωσης   των αιτιών   του  προβλήματος  στην επώδυνη παρασκευή  συνταγών , αρχικά για τη σταθεροποίηση  και συνακόλουθα  για  την  ίαση  του . Το  ποια  συστατικά  θα  χρησιμοποιηθούν  στο γιατρικό   εξαρτάται  από τις  ιδιαίτερες  συνθήκες  κάθε σχολείου  και  κάθε  περίπτωσης . Κι αυτό  βεβαίως  σημαίνει ότι το γιατρικό δεν μπορεί να είναι  ένα  μόνο  για  όλες  τις  πτυχές  της   σχολικής  βίας . Χρειάζεται  οι εκπαιδευτικοί  παράγοντες  να  ασπαστούν την πολύτιμη  αρχή  της  ευελιξίας  και  όντας  σε εγρήγορση  να προσφέρουν την κατάλληλη λύση στην κατάλληλη στιγμή .

     Πρώτα  όμως  ας  γυρίσουν την πλάτη σε τακτικές  μόδας που  θέλουν  τα όποια προβλήματα  να  πρέπει να λυθούν   όπως -όπως μέσα  στον περιορισμένο χρόνο που ορίζουν γι΄ αυτά τα δελτία ειδήσεων και οι εκπομπές έρευνας . Κι  ας μην ξεχνούν ότι η υπερβολική έκθεση  ενός  ζητήματος  προκαλεί σύντομα  την αίσθηση του κορεσμού. Όπως  ακριβώς  στις  εκπομπές   μαγειρικής  :αισθάνεται  κανείς  ότι   χορταίνει  μόνο με τη θέα  του φαγητού .

Τσιαχρής  Κώστας