Thumbnail
Του Νίκου Τσούλια

    1936, η Ευρώπη βαδίζει ολοταχώς στα σκοτάδια. Ο φασισμός και ο ναζισμός εξαπλώνονται με καρκινικό τρόπο στην ήπειρο των Διαφωτισμών, αλλά και στις Η.Π.Α. οι φυλετικές διακρίσεις διαμορφώνουν ένα σκηνικό σκληρής βαρβαρότητας. Οι φωτεινές περιοχές του πλανήτη απαξιώνουν βάναυσα την αξιοπρέπεια του ανθρώπου και στήνουν εξουσιαστικές μηχανές δουλείας και μαζικού θανάτου.

    Ο Χίτλερ προπαγανδίζει τον επερχόμενο πόλεμο με την «ανωτερότητα» της Άριας φυλής και ετοιμάζει τη φιέστα των Ολυμπιακών Αγώνων για να αποδείξει τη φρικιαστική θεωρία του. Ο Τζέσε Όουενς το αστέρι του αθλητισμού πιέζεται από την κοινότητα των «έγχρωμων» να μην πάει στο Βερολίνο και να απαξιώσει με την απουσία του το ναζισμό. Ταλαντεύεται. Στοχάζεται στον ακριβώς αντίθετο λόγο. Η νίκη του θα απορρίψει την ηλιθιότητα των ναζιστών. «Όταν τρέχω, δεν υπάρχει ούτε χρώμα δέρματος ούτε χρήμα ούτε τίποτα άλλο. Υπάρχει μόνο ελευθερία»!

    Κέρδισε τέσσερα χρυσά μετάλλια. Το γήπεδο φώναζε το όνομά του. Ο Όουενς έγινε θρύλος του αθλητισμού και του πολιτισμού, σύμβολο της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Αλλά ούτε η πατρίδα του θα τον τιμήσει! Ακόμα και όταν αρκετά χρόνια αργότερα κάνουν ένα δείπνο προς τιμή του, θα τον αναγκάσουν να μην μπει από την κύρια είσοδο αλλά από την πόρτα υπηρεσίας, ελέω μακαρθισμού. Μόνο στη δεκαετία του 1990 θα τιμηθεί πραγματικά.

    Ναι, όταν έτρεχε ο Όουενς και ήταν απόλυτα αφοσιωμένος στο στόχο του (και ήταν ο ταχύτερος άνθρωπος του κόσμου), ένιωθε την πνοή της ελευθερίας. Αυτή την ελευθερία χρειαζόμαστε, που θα μας απαλλάσσει από τις κίβδηλες αξίες, από τις τόσες και τόσες μορφές χειραγώγησής μας από την εξουσία και το χρήμα, από τα βαρίδια της καθημερινότητας· την ελευθερία που θα μας οδηγεί στους δρόμους της χειραφέτησης και της αυτοπραγμάτωσης και θα μας δωρίζει την αίσθηση της πληρότητας του εαυτού μας, που θα φωτίζει την ψυχή μας για να βιώνουμε την ομορφιά του κόσμου και της ζωής.

    Αλλά πώς μπορούμε να βρούμε έστω και παροδικά την ελευθερία, πώς θα γευθούμε τη γοητεία της όταν η καθημερινότητα μας επιβάλλει την τυποποίηση της ζωής μας και την ενασχόλησή μας με την επιβίωσή μας και με τους φιλόδοξους στόχους μας για συνεχή επιτυχία, για τη διαρκή ανανέωση της επιθυμίας; Θεωρώ ότι υπάρχουν και επιλογές γενικής αποδοχής αλλά και απόλυτα προσωπικές δυνατότητες για την ελευθερία.

    Η έμπρακτη εκδήλωση της αγάπης (και η εγγύτητα με τον άνθρωπο) είναι η παγκόσμια και καθολική, η διαχρονική και ανεξάντλητη πηγή για να μας εμπνεύσει την ελευθερία. Ο αγώνας για την προαγωγή του καλού και της αρετής, για την άμβλυνση των τόσων και τόσων ανισοτήτων που διατρέχουν τις σύγχρονες κοινωνίες, για την κοινωνική δικαιοσύνη και τη στήριξη των κατατρεγμένων και περιφρονημένων ανθρώπων είναι ο μεγάλος δρόμος για την ελευθερία. Σε αυτό τον αγώνα εκφράζεται αυθεντικά η συνείδηση του ανθρώπου και βιώνεται ο βαθύς πυρήνας του ουμανισμού. Μόνο το ουσιαστικό πλησίασμα με τον άλλο άνθρωπο και η αλληλεγγύη προς αυτόν μπορεί να μας σπάσει τις βαριές αλυσίδες της αλλοτρίωσης και της πνευματικής δουλείας.

    Η καλλιέργεια του πνεύματος με τις ανθρωπιστικές αξίες, η συνεχής και συστηματική προαγωγή της γνώσης, της αμφισβήτησης και της έρευνας, η αναζήτηση της σοφίας δεν ανοίγουν απλά και μόνο τους ορίζοντες του κόσμου μας αλλά και μας οδηγούν στα όρια του άπειρα μεγάλου και άπειρα μικρού. Μας ανοίγουν τους ορίζοντες της απορίας και του θαυμασμού. Μας κάνουν ταπεινούς! Και η ελευθερία ζει και βασιλεύει στην ταπεινοφροσύνη…

    Ο έρωτας, η μαγεία της πιο φωτεινής έκφρασης του συναισθήματός μας, μπορεί να δείξει μονοπάτια ελευθερίας. Αλλά ο έρωτας, ο τρελός έρωτας του Μπρετόν, θέλει και ολοκληρωτικό δόσιμο αλλά και την τέχνη της εκλογίκευσής του – αλλιώς οδηγεί είτε στην ελλειμματική βίωσή του είτε στο κούρσεμά μας. Είναι ο έρωτας η μεγάλη δύναμη που μπορεί να αμφισβητήσει τις αναγκαίες μεν δουλικές δε επιλογές μας και υποχρεώσεις μας, που καταναλώνουν τη ζωή μας χωρίς πότε να δώσουμε το αυθεντικό περιεχόμενο του εαυτού μας.

    Υπάρχουν και προσωπικές στιγμές ελευθερίας που γεννιούνται φαινομενικά από ασήμαντα γεγονότα, αλλά αξιώνουν πηγές ελευθερίας γιατί εκπηγάζουν από τη δική μας ομορφιά και από την ομορφιά της ζωής. Η γνωριμία με έναν άνθρωπο που νιώθεις την άρτια προσωπικότητά του και θέλεις ακόμα μόνο και μόνο να κάνεις παρέα μαζί του για όλη σου τη ζωή, το καθημερινό γράψιμο που σου χαρίζει απλόχερα την αίσθηση της δημιουργικότητας και της πληρότητας, το διάβασμα ενός ποιήματος του Ελύτη, η κολύμβηση στα γαλαζοπράσινα ενός νησιού του Αιγαίου ή του Ιονίου, η κατάκτηση ενός σημαντικού στόχου, η εκπλήρωση ενός ονείρου, η βίωση μιας φαντασίωσης… άπειρες είναι οι στιγμές ελευθερίας.

    Αλλά θέλει πνεύμα ελευθερίας για να τις βρεις – και αυτό είναι στοιχείο αντίφασης μα και ομορφιάς… Θέλει συστηματικό, προσωπικό αγώνα η ελευθερία!

 

Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα

Αδιανόητη αυθαιρεσία: Διευθυντής Π.Ε αδικεί υποψήφιο Διευθυντή σχολείου και δημιουργεί «μπάχαλο» με εμπλοκή της δικαιοσύνης!

Κατάρτιση 500.000 ενηλίκων: 10.000 προσλήψεις εκπαιδευτών ενηλικών με έως 22 ευρώ την ώρα

Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με μόνο 65Є εγγραφή - Ξεκινάει 28 Μαρτίου

Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής (ΕΛΜΕΠΑ) με μόνο 50Є εγγραφή- αιτήσεις ως 28/3

2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη

Proficiency και Lower μόνο 95 ευρώ σε 2 μόνο ημέρες στα χέρια σας (ΧΩΡΙΣ προφορικά, ΧΩΡΙΣ έκθεση!)

ΕΥΚΟΛΕΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ και ΙΤΑΛΙΚΩΝ για εκπαιδευτικούς - Πάρτε τις άμεσα

Google news logo Ακολουθήστε το Alfavita στo Google News Viber logo Ακολουθήστε το Alfavita στo Viber

σχετικά άρθρα

20160812_20pragm_arxaia_0.jpg
Όσα λες είναι ἔπεα πτερόεντα. Μάθε ότι αρχή άνδρα δείκνυσι : Τι σημαίνει ο συνδυασμός αυτός νεοελληνικής και αρχαίας ελληνικής γλώσσας;
Με τον όρο αρχαία ελληνική γλώσσα αναφερόμαστε τη μορφή της ελληνικής γλώσσας, που ομιλούνταν κατά τους αρχαϊκούς χρόνους και την κλασική αρχαιότητα...
Όσα λες είναι ἔπεα πτερόεντα. Μάθε ότι αρχή άνδρα δείκνυσι : Τι σημαίνει ο συνδυασμός αυτός νεοελληνικής και αρχαίας ελληνικής γλώσσας;