Ταξίδι στα (ιδεολογικά) απόκρυφα του σινεμά, με ξεναγό τον Ζίζεκ

 

Λακανικός, μαρξιστής, ροκ φιλόσοφος της εποχής μας, αλλά και φανατικός σινεφίλ, που καταναλώνει ταινίες κάθε είδους, από τα θεωρούμενα “σκουπίδια” μέχρι τα κλασικά αριστουργήματα, ο Σλάβοϊ Ζίζεκ είχε δηλώσει κάποτε “δεν ανησυχώ μήπως με αγνοούν, αλλά μήπως κάποτε με αποδεχτούν». Στη δεύτερη συνεργασία του με την σκηνοθέτιδα Σόφι Φάινς, αδελφή του Ρέιφ Φάινς, μετά το «Οδηγός του κινηματογράφου για διεστραμμένους» (2006), ο Σλοβένος φιλόσοφος επιστρέφει με μια νέα ταινία, μία ακόμη σειρά “παραδειγμάτων” από τον παγκόσμιο κινηματογράφο, με αποσπάσματα (μεταξύ άλλων), από τα “Σαγόνια του καρχαρία”, το «Full Metal Jacket», τον “Θρίαμβο της θέλησης”, τον «Ταξιτζή», τον “Τιτανικό”, το «Ζούν ανάμεσά μας» αλλά και τη «Μελωδία της ευτυχίας», επιχειρώντας να αποσαφηνίσει την έννοια της ιδεολογίας, «αυτής της συλλογικής φαντασίωσης που σχηματίζει την εικόνα που έχουμε για τον κόσμο, τις θεωρίες και τα πιστεύω μας». Ο Ζίζεκ περνάει με τη χαρακτηριστική του άνεση σε σχόλια και “παραδείγματα” που αφορούν τη σύγχρονη δημοκρατία, την καταναλωτική κουλτούρα, τον ναρκισσισμό ή την ύπαρξη του Θεού... Έχει ενδιαφέρον ότι παραθέτοντας αποσπάσματα από σοβιετικές ταινίες της σταλινικής περιόδου, ο Ζίζεκ δηλώνει ότι ο μόνος αποτελεσματικός τρόπος υπονόμευσης του σταλινισμού είναι η υπονόμευση της έννοιας του “λαού”, καθώς εν ονόματί του διαπράττονται τα κάθε λογής ιδεολογικά εγκλήματα.

 

Θυμίζουμε ότι ο Ζίζεκ έγινε ευρύτερα γνωστός στο διεθνές αναγνωστικό κοινό το 1989, όταν εξέδωσε το πρώτο αγγλόφωνο βιβλίο του «Το υψηλό αντκείμενο της ιδεολογίας». Έχοντας σπουδάσει Φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο της Λουμπλιάνας και Ψυχανάλυση στο Παρίσι, δίπλα στον Ζαν Αλάν Μιλέρ, γαμπρό και κατά κάποιο τρόπο διάδοχο του Ζακ Λακάν, ο Ζίζεκ έχει να παρουσιάσει σαν ένα σύγχρονο φιλοσοφικό μπεστ σέλερ την ανάλυσή του στο βιβλίο του «Καλωσορίσατε στην έρημο του Πραγματικού», όπου ανατέμνει τη μιντιακή πραγματικότητα των σύγχρονων πολέμων, αλλά και τη βιογενετική, την ανθρωπολογία του Matrix, για να καταλήξει στο ότι η εποχή μας βουλιάζει στην εικονικότητα, από την οποία μπορούμε να ξεφύγουμε μονάχα στρεφόμενοι στην ψυχανάλυση και τον αναλυτικό λόγο.

 

Από τον Ζίζεκ, που μονοπωλεί φυσικά τον λόγο στην ταινία, “εισβάλλοντας” στο σκηνικό των ταινιών που ανθολογεί, ώστε να σχολιάσει “εντός κάδρου” το φιλμικό γεγονός (και να “ταυτιστεί”, υποθέτουμε, με τους ήρωες που στοιχειώνουν τη δικιά του “ιδεολογία”), μαθαίνουμε ότι ο Φιντέλ Κάστρο ήταν -και μάλλον είναι ακόμα- μέγας θαυμαστής της ταινίας τρόμου του Σπίλμπεργκ “Τα σαγόνια του καρχαρία” και θεωρούσε πως είναι μια έκφραση του “αριστερού Χόλιγουντ”, καθώς ο τεράστιος καρχαρίας συμβολίζει “το Κεφάλαιο, που απειλεί να κατασπαράξει τον μέσο Αμερικανό”...

 

Ο Ζίζεκ έχει γράψει πάνω από πενήντα βιβλία, έχει διδάξει σε πανεπιστήμια στο Παρίσι και το Λονδίνο, στο Κολούμπια, το Σικάγο, το Ντιουκ, το Πρίνστον και το New School της Νέας Υόρκης. Σήμερα διδάσκει στο Τμήμα Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο της Λιουμπλιάνα και είναι επικεφαλής του Birkbeck Institute for the Humanities στο Λονδίνο.

 

Η Σόφι Φάινς μαθήτευσε δίπλα στον Πίτερ Γκριναγουέι, από το 1987 ώς το 1992, και ξεκίνησε να κάνει ταινίες το 1999. Προηγούμενες ταινίες της είναι μεταξύ άλλων οι “Lars From 1-10” (1999), “The Late Michael Clark” (2000), “Because I Sing” ( 2001) και “Hoover Street Revival”. Οι ταινίες της έχουν προβληθεί σε πολλά διεθνή φεστιβάλ, όπως στο Sundance, το Τορόντο, το Ρότερνταμ, το Εδιμβούργο, το Σίδνεϋ, το Λονδίνο κ.ά.

 

 

 

 

Σκηνοθεσία: Μπιλ Κόντον

 

Ερμηνεία: Ρόμπερτ Πάτινσον, Κρίστεν Στιούαρτ, Λι Πέις, Ντακότα Φάνινγκ, Τέιλορ Λότνερ, Πίτερ Φατσινέλι, Μπίλι Μπερκ, Μάικλ Σιν, Άσλι Γκριν, Μάγκι Γκρέις, Νίκι Ριντ, Κέλαν Λουτζ, Μακένζι Φόι

 

 

Πέμπτο και τελευταίο μέρος του γνωστού βαμπιρικού (και εξαιρετικά βαρετού) φραντσάιζ: Εδώ παρακολουθούμε την προσαρμογή της Μπέλα στη νέα της ζωή ως βαμπίρ, καθώς και τη μεταμόρφωσή της σε “κυρίαρχο του παιχνιδιού”. Η Μπέλα ξυπνάει μεταμορφωμένη, ενώ ο σύζυγός της, ο Έντουαρντ, απολαμβάνει την ταχύτητα και τον ασυνήθιστο αυτοέλεγχο που διαθέτει. Η μοναδική κόρη της Μπέλα, η Ρενέσμι, ενώ συσφίγγει με την παρουσία της τους δεσμούς της πολυπληθούς οικογένειας θα πυροδοτήσει ταυτόχρονα μια σειρά γεγονότων που απειλούν να τους καταστρέψουν όλους...

 

ΑΥΓΗ